Nagroda Pritzkera 2020 - Yvonne Farrell i Shelley McNamara. Pritzker Architecture Price trafia do architektek z Irlandii

Yvonne Farrell (1951) i Shelley McNamara (1952) poznały się na studiach. Obie ukończyły Wydział Architektury na University Collage Dublin – największej uczelni w Irlandii. Po ukończeniu studiów w 1976 roku Farrell i McNamra otrzymały propozycję zostania na uczelni i kontynuowania nauki. W 2015 roku otrzymały tytuł profesorski.

To dla nas okazja, aby podzielić się naszym doświadczeniem z innymi pokoleniami. Sposób, aby rzeczywiście odegrać rolę w rozwoju kultury. Praca na uczelni to dwukierunkowa działalność – uczymy się od uczniów i mamy nadzieję, że studenci uczą się też od nas

- mówią Yvonne Farrell i Shelley McNamara.

W 1978 roku Farrell i McNamara wraz z trzema innymi architektami założyły pracownię Grafton Architects. Skąd nazwa? Przy ulicy Grafton w Dublinie mieściła się pierwsza siedziba biura. Początkowe lata istnienia Grafton Architects to projekty głównie w Irlandii. Wśród znaczących realizacji warto wymienić m.in. North King Street Housing (Dublin, Irlandia 2000); Urban Institute of Ireland, University College Dublin (Dublin, Irlandia 2002); Solstice Arts Centre (Navan, Irlandia 2007); Loreto Community School (Milford, Irlandia 2006); Biura dla Departamentu Finansów (Dublin, Irlandia 2009) i Medical School, University of Limerick (Limerick, Irlandia 2012).

Yvonne Farrell i Shelley McNamara - od Budynku Roku po Pritzkera

Z pięciu założycieli pracowni Grafton Architects pozostały tylko Farrell i McNamara. Pierwszym projektem poza Irlandią był Uniwersytet Luigi Bocconi w Mediolanie, otwarty w 2008 roku. Otrzymał on tytuł Budynku Roku podczas Światowego Festiwalu Architektonicznego w Barcelonie. Machina ruszyła. Zaczęły pojawiać się kolejne projekty i realizacje, które szybko zyskały uznanie branży architektonicznej.

Otwarty w 2015 roku kampus uniwersytecki UTEC w Limie (Peru) otrzymał międzynarodową nagrodę RIBA 2016 przyznawaną przez Royal Institute of British Architects (RIBA). Inne ważne realizacje to m.in. Institut Mines Télécom (Paryż, Francja 2019) i Université Toulouse 1 Capitole, School of Economics (Tuluza, Francja 2019).

Yvonne Farrell i Shelley McNamara należą do The Royal Institute of the Architects of Ireland i International Honorate Fellows of RIBA. Prowadziły także katedrę Kenzo Tange w Harvard Graduate School of Design (2010) i Louisa Kahna na Yale University (2011).

Pracownia Grafton Architekcts została laureatami Srebrnego Lwa Biennale di Venezia 2012 za wystawę „Architektura jako Nowa geografia”. Farrell i McNamara były współkuratorkami 16. Międzynarodowwj Wystawy Architektury, la Biennale di Venezia w 2018 roku. Otrzymały również RIAI James Gandon Medal za całokształt osiągnięć w 2019 r. oraz RIBA Royal Gold Medal w 2020 r. Teraz otrzymały Nagrodę Pritzkera 2020 – najważniejszą nagrodę w dziedzinie architektury.

Pritzker, czyli "architektoniczny Nobel"

Prizker (Pritzker Architecture Prize) to przyznawana corocznie najważniejsza międzynarodowa nagroda architektoniczna, zwana również "architektonicznym Noblem". Nagroda Pritkera przyznawana jest żyjącym twórcom, których  prace miały znaczący wkład w rozwój architektury.

Nagrodę ufundowali w 1979 roku Jay A. Pritzker z żoną Cindy - właściciele m.in. sieci hoteli Hayat, znani z wspierania działań edukacyjnych, naukowych, medycznych i kulturalnych Laureaci Nagrody Pritzkera otrzymują 100 tysięcy dolarów i od 1987 roku brązowy medal.

Oficjalna ceremonia przyznania nagrody, odbywa się co roku w maju, w innym miejscu.

Dotychczasowi laureaci Nagrody Pritzkera:

• 2019 - Arata Isozaki
• 2018 - Balkrishna Doshi
• 2017 - Rafael Aranda, Carme Pigem & Ramon Vilata
• 2016 - Alejandro Aravena
• 2015 - Frei Otto
• 2014 - Shigeru Ban
• 2013 - Toyo Ito
• 2012 - Wang Shu
• 2011 - Eduardo Souto de Moura
• 2010 - Kazuyo Sejima i Ryue Nishizawa
• 2009 - Peter Zumthor
• 2008 - Jean Nouvel
• 2007 - Richard Rogers
• 2006 - Paulo Mendes da Rocha
• 2005 - Thom Mayne
• 2004 - Zaha Hadid
• 2003 - Jørn Utzon
• 2002 - Glenn Murcutt
• 2001 - Jacques Herzog i Pierre de Meuron
• 2000 - Rem Koolhaas
• 1999 - Norman Foster
• 1998 - Renzo Piano
• 1997 - Sverre Fehn
• 1996 - Rafael Moneo
• 1995 - Radao Ando
• 1994 - Christian de Portzamparc
• 1993 - Fumihiko Maki
• 1992 - Alvaro Siza
• 1991 - Robert Venturi
• 1990 - Aldo Rossi
• 1989 - Frank Gehry
• 1988 - Gordon Bunshaft
• 1988 - Oscar Niemeyer
• 1987 - Kenzo Tange
• 1986 - Gottfried Böhm
• 1985 - Hans Hollein
• 1984 - Richard Meier
• 1983 - I.M. Pei
• 1982 - Kevin Roche
• 1981 - James Stirling
• 1980 - Luis Barragán
• 1979 - Philip Johnson