Wieża Książęca w Siedlęcinie. Są tu jedyne na świecie malowidła o sir Lancelocie z Jeziora – legendarnym rycerzu Okrągłego Stołu

Wieża Książęca w Siedlęcinie to jedna z największych tego typu wież w Europie Środkowej. Została wzniesiona około 1313–1315 roku na zlecenie Henryka I - księcia jaworskiego. Zbudowano ją z kamienia, na planie zbliżonym do prostokąta o wymiarach 20 na 14,5 m.  Wieża ta miała pełnić funkcję rezydencji mieszkalnej, ale także obronną, co było charakterystyczne dla tego typu budowli w średniowieczu. Usytuowana w strategicznym miejscu, przy przeprawie przez rzekę Bóbr, była ważnym punktem na szlaku komunikacyjnym biegnącym przez Kotlinę Jeleniogórską.

Wieża w Siedlęcinie - historia

Początkowo wieża miała trzy kondygnacje i piwnicę. Dwa dolne piętra zajmowały pomieszczenia gospodarcze. Wyższe piętra przeznaczono na funkcje mieszkalne. Wieżę wieńczył krenelaż. Otoczona była murem obronnym (wysokim na 4 metry) i fosą. Z biegiem czasu przeprowadzano w niej kolejne modyfikacje, które dostosowywały budowlę do zmieniających się potrzeb mieszkańców. Najważniejsze zmiany miały miejsce w XV i XVI wieku, kiedy to wieża została przekształcona w bardziej komfortową siedzibę mieszkalną, a jej obronny charakter uległ osłabieniu. Budowlę podwyższono o 1 kondygnację, wybito nowe okna, założono wykusze latrynowe. Do wieży dostawiono budynek mieszkalny, a w XVII wieku między obiektami wzniesiono blok kuchenny. W 1840 roku rozebrano mury obronne.

Po śmierci fundatora, Henryka I - księcia jaworskiego, wieża przeszła na własność jego bratanka - księcia świdnickiego Bolka II Małego. Następnie po jego śmierci, w 1368 roku, wdowa - księżna Agnieszka sprzedała wieżę rycerzowi Jenchinowi von Redern (stąd przez wiele lat błędnie nazywano budynek "wieżą rycerską"). W rękach tego rodu obiekt pozostawał do połowy XV wieku. Wieża wielokrotnie zmieniała właścicieli. Od 1732 roku należała do rodziny Schaffgotsch. Pozostawała ich własnością aż do 1945 roku.

Co ciekawe, XIV-wieczne, drewniane, proste stropy belkowe w wieży w Siedlęcinie uznawane są za najstarsze w Polsce. Największą jednak atrakcją obiektu są polichromie z lat 1320-1330, autorstwa artystów ze szwajcarsko-niemieckiego pogranicza.

Wieża Książęca w Siedlęcinie - malowidła

W Wielkiej Sali na II piętrze można podziwiać jedyne na świcie średniowieczne malowidła (zachowane in situ, czyli w pierwotnym miejscu), na których przedstawiono epizody z życia sir Lancelota z Jeziora – jednego z legendarnych rycerzy Okrągłego Stołu. Tematyka arturiańska była niezwykle popularna w średniowieczu, zwłaszcza wśród elit rycerskich.

Polichromie w Siedlęcinie "czytamy" zaczynając  od dolnego pasa wzwyż, w poziomie, od lewej do prawej strony (podobnie jak wiele innych średniowiecznych cyklów malarstwa ściennego).  Na dolnym pasie malowideł ukazano chwile wielkiej chwały sir Lancelota, które doprowadziły do uznania go największym rycerzem Okrągłego Stołu. Widzimy tu historię pokonania Tarquina i  uwolnienia przetrzymywanych przez niego rycerzy (m.in. Lionela). Górny pas to przedstawienie wydarzeń które de facto doprowadziły do upadku Lancelota i całego królestwa Artura - uprowadzenie królowej Ginewry (królewskiej żony) przez Meleaganta oraz jej romans z Lancelotem. 

Oprócz arturiańskich legend, na ścianach widnieją przedstawienia świętych, proroków i królów ze Starego Testamentu. Na szczególną uwagę zasługuje całopostaciowe przedstawienie św. Krzysztofa. Był on obok św. Jerzego i św. Marcina z Tours jednym z trzech głównych patronów średniowiecznych rycerzy. Z lewej strony widnieje scena "Memento Mori".

Freski w Wielkiej Sali nigdy nie zostały ukończone. Na ścianie zachodniej zachowały się szkice. W 2006 roku freski poddano kompleksowej renowacji.

Od 2001 roku wieża w Siedlęcinie jest własnością fundacji „Zamek Chudów", która udostępnia ją do zwiedzania, prowadząc jednocześnie kolejne etapy prac konserwatorskich i badawczych.  W 2008 roku obiekt został laureatem konkursu na Perły w Koronie województwa dolnośląskiego, a rok później otrzymał nagrodę „Liczyrzepa” za najlepszy produkt turystyczny powiatu karkonoskiego. 

Wieża w Siedlęcinie: zwiedzanie, bilety

Wieże w Siedlęcinie można zwiedzać codziennie. W sezonie (maj - październik) otwarta jest w godzinach od 9:00 do 18:00 (ostatnie wejście o 17:30). Poza sezonem (listopad – kwiecień) w godzinach od 10:00 do 16:00 (ostatnie wejście o 15:30). Bilet normalny kosztuje 15 zł, ulgowy i grupowy - 10 zł.

---

Artykuł jest częścią cyklu "Architektura Dolnego Śląska". Chcemy zachęcić Was do odwiedzenia tego wyjątkowego, pełnego zabytków regionu Polski. Chociaż Dolny Śląsk mocno ucierpiał w ostatniej powodzi, wiele obiektów można zwiedzać. Właściciele hoteli, restauracji czy zarządzający dużymi atrakcjami turystycznymi proszą: przyjeżdżajcie! Nie odwołujcie rezerwacji. My też dokładamy "swoją cegiełkę" i chcemy zainspirować Was do wyprawy na Dolny Śląsk!

Przeczytaj również:

Kryty most w Lądku-Zdroju. To jedyny taki obiekt w Polsce>>

Twierdza Kłodzko: wielka góra i kilometry podziemnych korytarzy>>

Kamienny most w Kłodzku. Porównują go do Mostu Karola w Pradze>>

Zapora w Pilchowicach z 1912 roku to największa kamienna zapora w Polsce. Robi wrażenie!>>

Most w Pilchowicach. Miał być wysadzony przez przez amerykańskich filmowców>>

Strażnik Wieczności, czyli tajemniczy posąg w Górach Bystrzyckich>>