Sprzed Sejmu zniknęły barierki. Powrót do idei demokratycznej architektury Bohdana Pniewskiego

Budynki Sejmu - historia

Pierwsze posiedzenie Sejmu Ustawodawczego w odrodzonej po rozbiorach Polsce odbyło się 10 lutego 1919 roku. Na potrzeby Sejmu adaptowano wówczas, pod kierunkiem architekta Kazimierza Tołłoczki, obszerny budynek z 1853 roku projektowany pierwotnie na instytucję oświatową — Instytut Szlachecki (autorstwa architektów Bolesława Pawła Podczaszyńskiego i Karola Martina), następnie użytkowany przez Instytut Aleksandryjsko-Maryjski Wychowania Panien. Na salę obrad Sejmu wykorzystano jadalnię o planie prostokątnym, o wymiarach około piętnaście na dwadzieścia pięć metrów i osi podłużnej prostopadłej do ulicy Pięknej.

Decyzję o dodaniu do budynku nowej sali posiedzeń Sejmu podjęto w 1924 roku. Ojcem nowoczesnego projektu parlamentu był Kazimierz Skórewicz. Dawną jadalnię instytutu przeznaczono na salę Senatu. Na miejscu głównego budynku Instytutu Szlacheckiego od strony ulicy Pięknej wzniesiono budynek hotelu sejmowego.

Salę posiedzeń Sejmu — użytkowaną do dziś, otwarto 23 marca 1928 roku. W czasie II wojny światowej budynki parlamentu uległy znacznym zniszczeniom. Ich odbudowę powierzono Bohdanowi Pniewskiemu. Architekt kierował się ideą architektury demokratycznej, przestrzeni otwartej. I choć czasy mu nie sprzyjały, obronił swoją wizję.

Koncepcja kompleksu sejmowego Bohdana Pniewskiego

Oprócz odbudowania spalonej sali posiedzeń, Pniewski zaprojektował zespół budynków, ciągnący się aż do skarpy wiślanej. Całe założenie miało mieć parkowy, otwarty charakter. Projekt Bohdana Pniewskiego nie został zrealizowany w pełni, ale te budynki, które powstały, podniesione w wielu miejscach na kolumnach, stworzyły przestrzeń wzorowo demokratyczną.

Jedynym odstępstwem od tej zasady było schowanie głównego wejścia do gmachu Sejmu – znajduje się ono prostopadle do ul. Wiejskiej, od strony paradnego podjazdu. Uczyniono tak ze względów bezpieczeństwa. Nie umniejsza to jednak założeń nowoczesnej architektury, takich jak horyzontalność kompozycji czy duży procent otwartych przestrzeni w przyziemiu.

Zespół sejmowy w kolejnych dziesięcioleciach rozbudowywał się, powstawały nowe budynki (np. w 1989 roku Nowy Dom Poselski), ale zawsze był terenem otwartym.

Barierki przy Wiejskiej pojawiły się 16 grudnia 2016 roku.  Dziś symbolicznie sejm znów jest otwarty.