Ruch tektoniczny - nowa wystawa o świętokrzyskiej architekturze w Muzeum Architektury we Wrocławiu

Województwo świętokrzyskie obfituje w bogactwa mineralne: złogi piaskowców, wapieni, rudy żelaza, miedzi i ołowiu, a także wyjątkowy krzemień pasiaty. To tutaj naukowcy odkryli najstarsze ślady zwierząt lądowych na świecie, pozostawione przez tetrapoda. Można by powiedzieć, że „wszyscy jesteśmy spod Kielc”. Tymczasem architektoniczny regionalizm świętokrzyski dla wielu pozostaje nieodkryty.

- Wystawa „Ruch tektoniczny” może być dobrym punktem wyjścia, by zastanowić się nad bogactwem i różnorodnością materiałów budowlanych, jakie występują w poszczególnych regionach naszego kraju – mówi Michał Duda, dyrektor wrocławskiego Muzeum Architektury. – Wiemy, że Śląsk jest prawdziwą skarbnicą wielu kruszców – w żadnym innym miejscu w Polsce nie spotkamy tak ogromnych zasobów skał i minerałów, na przykład niezwykle popularnego tu granitu. A co jest głównym budulcem architektury Kielecczyzny? Sprawdźmy!

Wystawa „Ruch tektoniczny” prezentuje najważniejsze obiekty i bogactwa Kielecczyzny. Od szpitali i szkół, które powstały jeszcze przed II wojną światową, poprzez socrealistyczne gmachy wznoszone w latach pięćdziesiątych, aż po ogromne osiedla i ekspresyjne konstrukcje okresu późnego modernizmu

Ekspozycja przedstawia ikoniczne obiekty, dzieła niepublikowane oraz współczesne realizacje inspirowane lokalną przyrodą i krajobrazem. Zobaczymy na niej wyjątkowe filmy, zdjęcia i oryginalne rysunki, a także inspirowane ćmielowską tradycją porcelanowe makiety, fragmenty lokalnych surowych skał wykorzystywanych w budownictwie czy ceramiczne tetrapody.

- Bogactwo architektury tego regionu nie wynika z liczby wybitnych budynków, czy ze znanych nazwisk projektantów. Najciekawsze w historii tutejszej architektury są jej ciągłość, współistnienie z krajobrazem i wykorzystywanie naturalnych bogactw. Czerpanie z tradycyjnych technik, praca w skomplikowanym terenie i walory krajobrazowe sprawiły, że architektura regionu wykształciła indywidualne cechy, z których dla współczesnych architektów i architektek płynie wielka lekcja pokory oraz szacunku dla bogactw naturalnych i dla tradycji budowlanych Kielecczyzny- mówi Kacper Kępiński, kurator wystawy oraz autor przewodnika architektonicznego towarzyszącego wystawie. – To także region obfitujący w autorskie rozwiązania, często będące efektem twórczej współpracy architektów i artystów. Zaprojektowane przez Andrzeja Grabiwodę foyer Kieleckiego Centrum Kultury, z chromowanymi żyrandolami i niesamowitymi płaskorzeźbami Adama Wolskiego, stanowi dziś jeden z najcenniejszych przykładów architektury wnętrz z czasów PRL w skali Polski

Pierwsze opracowanie na temat świętokrzyskiej architektury

Książka “Ruch tektoniczny”, która towarzyszy wystawie, prezentuje architektoniczną różnorodność regionu. Znacznie silniej zurbanizowana Północ została zaprezentowana na stronach przewodnika bardziej obszernie. Znajdziemy w nim dzieła kultowe, takie jak Dworzec Autobusowy w Kielcach czy Huta Szkła Okiennego w Sandomierzu, jak również te stanowiące ważny zapis momentu dziejowego.

Autor publikacji: Kacper Kępiński
Redaktorka prowadząca: Karolina Andrzejewska-Batko

Program towarzyszący wystawie

Wydarzenia realizowane w ramach programu towarzyszącego wystawie, pozwolą przyjrzeć się charakterowi regionu świętokrzyskiego, a także dostrzec formy i motywy łączące go z architekturą dolnośląską. Podczas wycieczki w okolice Wrocławia uczestnicy będą mogli eksplorować krajobrazy przekształcone przez człowieka, takie jak dawne kamieniołomy. Warsztaty ceramiczne zapoznają gości z techniką, którą wykonane zostały makiety najbardziej wyrazistych przykładów architektury świętokrzyskiej oraz figurki tetrapodów. W ramach spotkania wokół książki, poznamy perspektywę znanych i docenianych projektantów, którzy mierzyli się w swoich realizacjach z dziedzictwem regionu i szukali własnego, współczesnego języka dla obiektów publicznych oraz edukacyjnych. W programie przewidujemy także oprowadzania kuratorskie po wystawie, które poprowadzi Kacper Kępiński.