Repliki ławek z lat 60. stanęły w centrum Warszawy. Powrót dobrego, polskiego wzornictwa

Pierwsze ławki, zaprojektowane przez prof. Jerzego Sołtana, stanęły w latach 60. XX wieku na peronach i w poczekalniach stacji PKP Warszawa Śródmieście. Nad projektem wnętrz stacji pracował w  interdyscyplinarnym zespole z warszawskiej ASP wraz z Wojciechem Fangorem, Zbigniewem Ihnatowiczem, Wiktorem Gesslerem, Adolfem Szczepińskim, Bogusławem Smyrskim i Lechem Tomaszewskim.

Zobacz także: Przebudowa warszawskiej linii średnicowej według koncepcji Kuryłowicz & Associates i Torprojekt>>

Ustawienie dwunastu replik ławek to realizacja projektu z Budżetu Obywatelskiego. Projekt „Mebel miejski na Placu Defilad" zgłosiła Olga Gastecka. Osiem ławek ustawiono wzdłuż pasażu Wisławy Szymborskiej (między Pałacem Kultury i Nauki a Alejami Jerozolimskimi). Cztery stanęły przy stacji PKP Warszawa Śródmieście. Mają po 4,5 m długości, 60 cm szerokości i 40 cm wysokości.

Prof. Jerzy Sołtan był wybitnym architektem i teoretykiem architektury, któremu szczególnie bliskie były modernistyczne idee. To właśnie jemu zawdzięczamy tłumaczenie książki Kiedy Katedry Były Białe (fr. Quand les Cathedrales Etient Blanches) Le Corbusiera. Tak narodziła się przyjaźń z "ojcem modernizmu". Sołtan współpracował z Le Corbusierem przy wielu projektach. Był odpowiedzialny m.in. za plany dwóch miast La Rochelle i Saint Dié. Pracował również nad koncepcją Modulora.

Po powrocie do Polski został wykładowcą warszawskiej Akademii Sztuk Pięknych. Stworzył tam Zakłady Artystyczno-Badawcze, które dały początek polskiemu wzornictwu przemysłowemu. Pod jego kierownictwem powstały takie obiekty, jak wspomniane już wnętrza dworca Warszawa-Śródmieście, kompleks sportowy Warszawianka, słynny warszawski bar Wenecja, dom towarowy Dukat w Olsztynie czy pawilon polski na wystawie światowej w Brukseli. Przez wiele wykładał na Harvardzie. W latach 1967-74 był dziekanem Wydziału Architektury. Architekt zmarł w 2005 roku.

Niestety, realizacje Sołtana nie miały szczęścia - zostały wyburzone lub całkowicie przebudowane. Warto przytoczyć cytat Aleksandry Kędziorek, zamieszczony w książce Filipa Springera "Żle urodzone. Reportaże o architekturze PRL-u":

"(...) Sołtan został właściwie wymazany z polskiej przestrzeni. Są jeszcze jakieś relikty, nie mamy już jednak niczego, co byłoby namacalnym i widocznym dowodem jego talentów".

Projekt ustawienia 12 ławek, replik genialnych mebli miejskich z lat 60. zrealizował Zarząd Zieleni m.st. Warszawy. Spadkobiercy prof. Jerzego Sołtana wyrazili zgodę na ich wykonanie. Być może dzięki nowym ławkom, ciąg komunikacyjny Metro Centrum – Dworzec Śródmieście – Dworzec Centralny, stanie się choć trochę bardziej atrakcyjny?