Osiedla mieszkaniowe bez barier architektonicznych

Zasady, zgodnie z którymi należy przystosować nieruchomość do potrzeb osób z niepełnosprawnościami, określa obowiązujące prawo, jednak niektóre zapisy w ustawie z dnia 7 lipca 1994 r. mogą wydawać się co najmniej niejednoznaczne. W związku z tym zapewnienie „minimalnego udziału lokali mieszkalnych dostępnych dla osób niepełnosprawnych”, a także samo pojęcie „mieszkania dostępnego” realizowane są na rynku pierwotnym na różne sposoby.

Samodzielne życie z niepełnosprawnościami

Jak wynika z raportu „Badanie potrzeb osób niepełnosprawnych”, który był realizowany na zlecenie Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych, aż 63% ankietowanych planuje rozpocząć samodzielną przyszłość – badani obecnie mieszkają z rodzicami lub opiekunami. Co jeszcze bardziej istotne – aż 30% z nich deklaruje potrzebę dostosowania mieszkań do swoich potrzeb, uwarunkowanych różnego rodzaju niepełnosprawnościami. To przede wszystkim osoby z dysfunkcją ruchu (43%) oraz z dysfunkcją wzroku (29%)^[1].

Udogodnienia na osiedlach

Rozwiązania niwelujące bariery architektoniczne powinny pojawić się nie tylko w samych mieszkaniach, ale również w częściach wspólnych budynków, a także na całym terenie inwestycji. Należą do nich m.in.:

• odpowiedniej szerokości bramki i drzwi do budynków,
• bezprogowe wyjścia na balkony,
• domofony oraz włączniki świateł na odpowiedniej wysokości,
• zapewnienie przestrzeni manewrowej dla wózków na korytarzach.

Raport przygotowany przez PFRON wskazuje, że najbardziej istotne są adaptacje łazienek (tak odpowiedziało 59% badanych, w tym 74% wśród osób z dysfunkcją ruchu) oraz ułatwienia w dostępie do mieszkania (42% badanych, w tym ponad połowa osób z dysfunkcją ruchu)^[2].

^[1] Raport Końcowy - „Badanie potrzeb osób niepełnosprawnych”, Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych, 2017.
^[2] Ibidem.

Aż 40% przystosowanych mieszkań na pionierskim osiedlu bez barier

Chociaż deweloperzy realizują założenia prawa budowlanego – w zakresie budowania dostępnych osiedli – w różnym stopniu, są na polskim rynku inwestycje, które znacznie wykraczają poza ustawowe minimum. Pierwsze, w pełni dostępne osiedle w Polsce, powstało na warszawskim Mokotowie – jest nim inwestycja o nazwie Holm House, wybudowana przez Skanska Residential Development Poland. Co istotne, inwestycja szwedzkiego dewelopera zdobyła certyfikat "Obiekt bez barier", wydawany przez Fundację Integracja. Proces certyfikacji wiązał się z przeprowadzeniem audytów, które sprawdzały poziom dostosowania inwestycji do wielu restrykcyjnych wymogów na etapie przygotowania projektu oraz po zrealizowaniu obiektów.

Skanska objęła certyfikacją pierwszy i drugi etap osiedla – na każdym z nich 40% mieszkań zostało wybudowanych bez jakichkolwiek barier architektonicznych. W sumie to aż 151 mieszkań ze wszystkich 373 lokali.

Kto poszukuje mieszkań bez barier?

W pełni dostępnymi nieruchomościami interesują się głównie osoby starsze, planujące zakup nowego, komfortowego mieszkania. Kolejną grupą osób, które poszukują mieszkań bez barier, są pary planujące założenie rodziny – ważne są dla nich, m. in. udogodnienia, które umożliwią im swobodne poruszanie się z wózkami dziecięcymi. Dla poszukujących dostępnych mieszkań jest także to, by miały one zróżnicowane metraże, a przez to również i zróżnicowane ceny.