Myśliwce ze skrzydłami motyli. Nowe rzeźby Davida Cernego hołdem dla pilotów

Máj to słynny dom towarowy położony w samym sercu czeskiej Pragi, na narożniku ulic Národní i Spálená. Ukończony w 1975 roku obiekt zaprojektowany został przez architektów Miroslava Masaka, Johna Eislera i Martina Rajnisa ze studia Liberec SIAL. To ważny przykład czeskiej architektury lat 70. Chociaż bryła reprezentuje funkcjonalizm, wnętrza zapowiadają styl znany jako High-Tech. W 2006 roku Ministerstwo Kultury ogłosiło dom towarowy Maj w Pradze zabytkiem kultury. W 2022 roku rozpoczęto remont budynku. Projekt przebudowy przygotowała czeska pracownia AGE project. Na 17000 metrów kwadratowych znajdą się przestrzenie handlowe i gastronomiczne. Górne piętra budynku poświęcone mają być rozrywce, kulturze i edukacji. Inwestor - Amadeus Real Estate, otrzymał zgodę na umieszczenie na fasadzie budynku dwóch rzeźb Davida Černego.

Instalacja Davida Černego to dwa fioletowo-niebieskie modele myśliwców Spitfire z czasów II wojny światowej. Zamiast typowych samolotowych skrzydeł, do maszyn przytwierdzono ogromne skrzydła motyla, o rozpiętości prawie 8 metrów. Skrzydła będą się poruszać. W nocy mają być podświetlane.

To hołd dla czechosłowackich pilotów myśliwców, którzy służyli w brytyjskich Królewskich Siłach Powietrznych (RAF) podczas II wojny światowej. Motyl symbolizuje pokój, a Spitfire jest bronią, symbolem wojny. Istnieje cienka granica między pokojem a wojną, a obecne globalne wydarzenia sprawiają, że ten apel jest jeszcze silniejszy – wyjaśnia Martin Kilen, członek zarządu Amadeus.

Jak zaznacza artysta, ulica Národní była świadkiem wielu ważnych demonstracji pod koniec lat 80. i na początku lat 90. XX wieku, a dom sam dom towarowy Máj był dla Czechosłowacji "powiewem wiosny".

Rzeźba wywołała spore kontrowersje między czeskimi środowiskami artystycznymi. Klub Starej Pragi i Galeria Stołecznego Miasta Pragi zarzucały Černemu, że "zmienia miasto w grę Monopoly", a jego prace są kiczem. Według nich "Motyle" mają psuć funkcjonalistyczną architekturę domu towarowego.

Deweloper pod koniec maja odsłonił również mozaikę składającą się z 359 małych sylwetek samolotów myśliwskich stworzonych z kostki brukowej – 359 oznacza liczbę czechosłowackich pilotów walczących w szeregach RAF. Obok, znajduje się kod QR, który po zeskanowaniu dostarcza więcej informacji o czechosłowaskich siłach powietrznych walczących podczas II wojny światowej. Warto zaznaczyć, że najbardziej skutecznym pilotem w Bitwie o Anglię był Josef František z Czechochosłowacji. Był członkiem polskiego dywizjonu 303. 

Budynek Máj Národní ma zostać otwarty dla publiczności 24 czerwca.