Muzeum Sztuki Nowoczesnej w Warszawie otwarte
W piątek 25 października 2024 roku w Warszawie otwarto Muzeum Sztuki Nowoczesnej. Za projekt budynku odpowiada nowojorska firma architektoniczna Thomas Phifer and Partners. Prosta, biała bryła w samym sercu miasta wywołała olbrzymie kontrowersje.
Muzeum Sztuki Nowoczesnej zostało założone w 2005 roku. W 2006 roku zdecydowano, że gmach muzeum stanie po północnej stronie pl. Defilad i wschodniej stronie ul. Marszałkowskiej, w miejscu, gdzie wcześniej stała hala Kupieckich Domów Towarowych. Od stycznia 2008 do marca 2017 roku muzeum prowadziło działalność przy ulicy Pańskiej 3, a w marcu 2017 otworzyło nową przestrzeń wystawienniczą na Wybrzeżu Kościuszkowskim 22, nadając jej nazwę „Muzeum nad Wisłą”.
MSN: dwa projekty
Pierwszy projekt siedziby został wyłoniony w drodze międzynarodowego konkursu architektonicznego, rozstrzygniętego 18 lutego 2007 roku. Wzięło w nim udział 109 projektów. Pierwszą nagrodę otrzymała koncepcja przedstawiona przez szwajcarskiego architekta Christiana Kereza, jednak ostatecznie ratusz zerwał umowę z projektantem. Ostatecznie wykonanie projektu architektonicznego budynku muzeum powierzono w 2014 pracowni Thomas Phifer and Partners.
MSN: biały monolit
Roboty budowlane ruszyły w czerwcu 2019 roku. Czteropiętrowy budynek o białych elewacjach jest długi na ponad 100 m i wysoki na 26 m. Z uwagi na sąsiedztwo metra, jego bryła wspiera się na 128 betonowych palach sięgających nawet 30 metrów w głąb ziemi. Bryła budynku nawiązuje do legendarnych domów handlowych Warsa, Sawy i Juniora, sąsiadów ze Ściany Wschodniej ul. Marszałkowskiej. Skalę budynku dostosowano do znajdujących się vis-à-vis, nadwieszonych nad chodnikiem fasad Domów Centrum - linia elewacji parteru została cofnięta względem wyższych pięter w celu utworzenia podcięcia budynku.
Fasada jest wykonana z wylewanego na budowie betonu architektonicznego, który został poprzecinany pasami okien doświetlających przestrzenie publiczne galerii. Przeszklony parter budynku czyni z modernistycznej bryły unoszącą się nad miastem biała chmurę. Muzeum będzie mieć w sumie ok. 20 tys. metrów kwadratowych, z czego ponad 4 tysiące metrów kwadratowych przeznaczono na przestrzenie ekspozycyjne. Zajmą one pierwsze i drugie piętro, na których zaprojektowano pomieszczenia z panoramicznymi oknami, wychodzącymi na ulicę Marszałkowską i południową część placu Defilad (galerie na najwyższej kondygnacji budynku będą doświetlone światłem rozproszonym przez świetliki rozmieszczone w dachu).
Charakterystycznym punktem budynku jest przestronna klatka schodowa. Parter budynku ma być ogólnodostępny - znajdą się tam audytorium oddzielone od galerii jedynie systemem zasłon, sale edukacyjne, księgarnia oraz kawiarnia (bistro). Na kondygnacji podziemnej -1 powstanie kino dla 150 osób (będzie się do niego wchodzić przez wolnostojący pawilon, usytuowany w północnej części działki), dwie sale wykładowe, pracownie konserwatorskie, magazyny, zaplecze kawiarni i pomieszczenia techniczne, a na kondygnacji -2 pomieszczenia do przechowywania i obróbki dzieł sztuki, doki rozładunkowe, niższa część kina oraz pozostałe pomieszczenia techniczne.
Główne wejścia do budynku znajdują się we wschodniej i zachodniej fasadzie budynku. Przestrzeń przed muzeum zaplanowana została jako forum - miejsce działań kulturalnych, łącznik pomiędzy placem Centralnym a Parkiem Świętokrzyskim.
MSN: wystawy
Działalności Muzeum Sztuki Nowoczesnej otworzyła prezentacja wielkoformatowych rzeźb i instalacji takich artystek jak m.in. Alina Szapocznikow, Magdalena Abakanowicz, Monika Sosnowska, Cecilia Vicuña czy Sandra Mujinga. To zapowiedź zaplanowanej na luty 2025 wystawy prezentującej rozwijaną od 20 lat kolekcję MSN.
MSN: co z teatrem?
W pierwotnym projekcie na parterze znajdować się miał Teatr Rozmaitości o powierzchni 900 mkw dla 500 widzów. Zdecydowano jednak, że teatr powstanie obok siedziby muzeum – będzie miał ciemną elewację. Ten również został zaprojektowany przez amerykańskiego architekta Thomasa Phifera. Obok obu budynków już powstaje zielony plac Centralny z drzewami, krzewami i sadzawką. Zobacz projekt nowej siedziby Teatru Rozmaitości w Warszawie>>
Skomentuj:
Muzeum Sztuki Nowoczesnej w Warszawie otwarte