Krzywa Wieża w Pizie. Kiedy powstała? Dlaczego jest krzywa?

Krzywa Wieża w istocie jest dzwonnicą. Wchodzi w skład zespołu złożonego z katedry, dzwonnicy, baptysterium i cmentarza. Stoi tuż obok katedry na Polu Cudów (Campo dei Miracoli) w Pizie.

Dlaczego wieża w Pizie jest krzywa?

Budowa wieży trwała 199 lat. Jej wznoszenie rozpoczęto w 1173 roku. Jej architektem był zapewne Diotisalvi, ten sam, który zbudował sąsiednie baptysterium (zachowało się jego imię wyryte w kamieniu). W XII wieku zbudowano tylko trzy kondygnacje, bo stojąca na niestabilnym gruncie bryła zaczęła się wykrzywiać. Prace podjęto dopiero w 1275 roku. Giovanni di Simone i Giovanni Pisano dodali kolejne trzy piętra, starając się wyrównać poziom poprzez m.in. wydłużenie kolumn z jednej strony. Budowę ukończono w 1350 roku, a w 1372 r. zawieszono na niej dzwony (jest ich siedem, największy zainstalowano w 1655 roku).

Krzywa Wieża w Pizie: opis

Budynek zbudowano z białego marmuruna planie okręgu o średnicy 15,484 m, na trzymetrowym fundamencie. Ma osiem kondygnacji. Masę dzwonnicy ocenia się na 14 tysięcy ton. Sześć środkowych pięter otaczają ażurowe galeryjki - wpływ architektury bizantyjskiej lub muzułmańskiej. Świadectwem wpływów muzułmańskich są także zewnętrzne obwódki z czerwonego i białego marmuru. Przyziemie katedry zdobi z zewnątrz ślepa galeryjka arkadowa. Schody wewnątrz dzwonnicy mają 251 stopni. Wewnętrzna średnica wieży wynosi 7,368 m.

Przeczytaj także: Akropol jest nie tylko w Atenach. Co warto wiedzieć o akropolu ateńskim?>>

Krzywa Wieża: ocalenie

Wieża ma 55 m wysokości i jest odchylona od pionu o 3,9 metra. Od 1911 r. jej odchylenie jest stale monitorowane. Ponieważ bryła średnio odchylała się o 1 mm rocznie, w 1990 roku wieżę zamknięto i poddano ją konserwacji.

Wieżę ocalił zespół ekspertów pod kierunkiem profesora geotechniki polskiego pochodzenia z Uniwersytetu w Turynie Michela B. Jamiolkowskigo. Wzmocniono fundamenty dzwonnicy i grunt obok bryły, zapobiegając jego dalszemu osuwaniu. Konserwatorzy usunęli z murów grubą warstwę zanieczyszczeń i smogu, zebrali wszystkie kawałki marmuru, które odpadły i umieścili je z powrotem we właściwych miejscach murów. Prace zakończono po 20 latach, w 2011 r na wieżę znów można było wejść. Zespół profesora Jamiołkowskiego dał Krzywej Wieży gwarancję na 300 lat.

Krzywa Wieża: ciekawostki

• Według jednej z legend, to właśnie ze szczytu Krzywej Wieży Galileusz przeprowadził swój eksperyment niezależności czasu spadania ciał o różnej masie
• Podczas II Wojny Światowej mało brakowało, aby Krzywa Wieża została zniszczona. Niemieccy żołnierze wybrali ją jako swój punkt obserwacyjny, o czym wiedzieli alianci. Amerykański żołnierz, Leon Weckstein, miał za zadanie obserwować wieżę, a gdyby pojawili się niej nieprzyjaciele dać znać do ostrzału. Na szczęście, nic takiego nie miało miejsca.
• Wieża jest znacznie ciekawsza z zewnątrz. Wewnątrz znajduje się tylko spiralna klatka schodowa. Wspinając się do góry wcale nie czuć "krzywizny"
• Wejście i zejście na Krzywą Wieżę trwa niecałe 40 minut

Krzywa Wieża w Pizie: zwiedzanie

Krzywa Wieża w Pizie to bez wątpienia symbol Włoch i jeden z najczęściej fotografowanych obiektów na świecie. Zdjęcie osoby "podtrzymującej" chylącą się wieżę to już wakacyjny klasyk. Na szczyt wieży można wejść, kupując bilet na określony dzień i godzinę.  Bilet dla osoby powyżej 6 roku życia kosztuje 35 euro. Z powodu pandemii, zwiedzanie Krzywej Wieży w Pizie jest obecnie niemożliwe. Bilety online można rezerwować od 1 kwietnia 2021 roku.

Krzywa Wieża w Toruniu

W Polsce istnieją co najmniej dwie krzywe wieże - w Ząbkowicach Śląskich i Toruniu. Najbardziej znaną „krzywą” budowlą jest wieża w Toruniu.

Została wzniesiona w drugiej połowie XIII wieku jako prosta, 15-metrowa baszta obronna, jedna z kilkudziesięciu podobnych baszt w murach obronnych dawnego miasta. Pochyliła się już w średniowieczu. Było to spowodowane naciskiem ciężaru budowli na piaszczysto-gliniaste podłoże. Wieża pochylała się tak długo, aż oparła się na gruncie bardziej trwałym. Wieża jest odchylona od pionu o 1,46 m i jest stabilna. W XVIII wieku umieszczono w niej więzienie. Krzywa Wieża w Toruniu pełniła też funkcje mieszkalne, biurowe i restauracyjne.