Koncepcja przebudowy placu Juliusza Kossaka w Krakowie

Rozwój Krakowa powinien uwzględniać jego bogatą historię, bujną zieleń oraz komfort mieszkańców i osób odwiedzających miasto. Głównym motywem przewodnim koncepcji jest kontakt z naturą. Oś placu została wyznaczona w nawiązaniu do historycznej rzeki Rudawy, która 100 lat temu przepływała przez projektowany teren. Konwencjonalne projektowanie placów zostało zastąpione proekologicznym podejściem, zapewniającym interakcje pomiędzy zielenią a ludźmi. Standardowe rozwiązania kształtowania roślinności na placach zwykle są przyczyną powstawania zieleni nieużytkowej. Ludzie są zwróceni plecami do trawników, krzewów oraz drzew i zmuszeni do oglądania otaczających place samochodów, ulic i - niestety często zaniedbanych - elewacji kamienic. W prezentowanej koncepcji to natura ma przyciągać całą uwagę wypoczywających w mieście ludzi. Schodkowe zagospodarowanie terenów zieleni kreuje w naturalny sposób wiele miejsc oraz sposobów odpoczynku i ma działanie dośrodkowe, zapraszające wszystkich użytkowników przestrzeni do interakcji.

Forma placu odzwzorowuje osie widokowe i kluczowe dla tego terenu kierunki poruszania się pieszych i rowerzystów. Plac otwiera się na ludzi i zaprasza ich do korzystania ze znajdujących się na nim terenów zielonych. Główna oś placu została wyznaczona w nawiązaniu do historycznej rzeki. Jest to również główny ciąg pieszy pomiędzy Muzeum Narodowym i Bulwarami Wiślanymi, prowadzącymi do Zamku Królewskiego. Drugorzędna oś łączy plac z terenem Kossakówki mającym pełnić rolę muzeum - w swojej formie nakierowuje i zaprasza ludzi znajdujących się na placu do odwiedzenia zabytkowego budynku i znajdujących się w nim ekspozycji. Pozostałe, mniejsze osie zapewniają sprawną komunikację placu z otaczającymi go chodnikami. Planty przy ul. Retoryka mają szansę stać się ważnym ciągiem komunikacyjnym w mieście - łączą Muzeum Narodowe z Zamkiem Królewskim. W związku z tym proponowane jest poszerzenie centralnego chodnika i zorganizowanie wielu miejsc wypoczynku w formie kieszeni otoczonych krzewami i trawnikami. Zieleń została zorganizowana w organicznej formie, nawiązującej do motywu płynącej rzeki, która znajdowała się w tym miejscu jeszcze 100 lat temu. Dodatkowo istotne kamienice zostały zaznaczone poprzez punkty widokowe bezpośrednio z plant.

Dwukierunkowa ścieżka rowerowa o szerokości 2.5 m została zaprojektowana w zachodniej części ul. Retoryka. Takie rozwiązanie zapewnia bezpieczeństwo wszystkim użytkownikom ruchu - dodatkowo ścieżka została wyniesiona i oddzielona od jezdni zatopionym krawężnikiem, poprawiającym komfort rowerzystów. Miejsca postojowe przy ul. Retoryka zostały po obu stronach zorganizowane w układzie równoległym na pasach postojowych wydzielonych z ulicy. Parkowanie skośne uważane jest za niebezpieczne i w większości miast przestaje być dopuszczane w pasach ruchu. Geometria chodników została poprawiona w celu zmaksymalizowania liczby miejsc postojowych. W południowo-wschodnim narożniku placu został wydzielony teren na cele usługowe – kawiarnię, z możliwością włączenia terenów zielonych jako ogródka kawiarnianego. Obecne zagospodarowanie placu wskazuje na zapotrzebowanie na tego typu usługi.

Zieleń wysoka odgrywa znaczącą rolę w gospodarowaniu przestrzenią relaksu i wypoczynku dla mieszkańców miast. Drzewa zapewniają cień i zapobiegają nadmiernemu nagrzewaniu się chodników i ulic. Zarządzanie wodami opadowymi zostało wpisane w krajobraz i architekturę nowoprojektowanego placu. Woda deszczowa z płyty placu została skierowana poprzez odpływy liniowe do niecki retencyjnej. Zebrana woda podnosi walory estetyczne projektowanej przestrzeni i tworzy mini ekosystem na zielonej polanie.

Podłoże placu zostało zaprojektowane z wykorzystaniem oprogramowania do projektowania parametrycznego. Geometria i rysunek podłoża nawiązują do motywu rzeki przepływającej przez plac. Skrypt parametryczny generuje wykończenie powierzchni placu z modułów o kształcie trójkąta równobocznego o boku 30 cm w trzech odcieniach szarości. Skrypt definiuje podział modułów na kolory oraz ich pozycję. Najjaśniejsze moduły reprezentują płynącą wodę - ich liczba jest największa w pobliżu głównej osi placu i zmniejsza się w miarę zbliżania się do jego granic. Ponadto skrypt w zautomatyzowany sposób generuje rysunki i oznaczenia modułów w wybranym układzie, co umożliwia proste odwzorowanie placu na etapie realizacji.

www.favoffice.pl