Kolorowa Biblioteka "Nowy Horyzont" w Kraśniku z nagrodą German Design Award 2024. To projekt GK-Atelier

Biblioteka "Nowy Horyzont" w Kraśniku: idea „trzeciego miejsca”

Termin „trzecie miejsce” został po raz pierwszy użyty w 1989 roku przez amerykańskiego socjologa Raya Oldenburga w książce The Great Good Place. Określa miejsce w przestrzeni publicznej, które oddziela środowisko życia w domu i pracy. To miejsce odpoczynku – nie tylko od pracy, lecz także od wykonywanych rutynowych czynności. Jest przestrzenią neutralną.

Koncepcja trzeciego miejsca wykorzystywana jest na zachodzie Europy np. do promowania biblioteki jako przyjaznego miejsca kojarzonego z czasem wolnym od pracy i obowiązków. Kraśnicka biblioteka jest pierwszą w Polsce placówką, w pełni inspirowaną ideą trzeciego miejsca.

Biblioteka "Nowy Horyzont" w Kraśniku: sale dla trzech typów osobowości

Architekci podzielili wnętrze na trzy strefy odpowiadające trzem typom osobowości. Stworzyli sale dla introwertyków, ambiwertyków (typ pośredni) i ekstrawertyków.

Pierwsza duża sala znajdująca się na parterze budynku, dla introwertyków, daje poczucie kameralności oraz pewnego rodzaju intymności. Znajdują się w niej „loże” w kształcie litery U, w których można spędzać czas samotnie, odrabiając lekcje, czytając książkę czy np. z najbliższą rodziną. W najjaśniejszej strefie przy oknach znajdują się huśtawki, w których można przenieść się wyobraźnią do beztroskich czasów dzieciństwa. W tej sali zgromadzona została największa część księgozbioru.

Druga sala znajdująca się również na parterze, ale z drugiej strony jest przeznaczona dlaambiwertyków. Centralnym jej punktem jest okrągła lada recepcyjna dająca poczucie lepszego kontaktu z bibliotekarzem. Wokół niej umieszczone zostały kawiarniane stoły „drzewa” z wysokimi siedziskami. W tej sali książek jest zdecydowanie mniej i zgromadzono je pod ścianami. Otwarta przestrzeń ma kilka kameralnych zakamarków, wydzielonymi ozdobnymi lamelami, tworzącymi kształt łuków.

W tak zaaranżowanej sali doskonale odnajdzie się zarówno introwertyk pragnący poczytać książkę przy stole, jak i ekstrawertyk, któremu spodobała się czytelniczka siedząca przy stoliku obok. Przestrzeń sprzyja nawiązywaniu relacji pomiędzy członkami lokalnej społeczności.

Znajdująca się na piętrze trzecia sala, dlaekstrawertyków, pozwala na organizację aktywności w dużych grupach, a modułowe meble pozwalają na zaaranżowanie przestrzeni w zależności do potrzeb. W sali jest również bar z wysokimi krzesłami. Przestrzeń została pomyślana tak, by można w niej było organizować spotkania autorskie, występy artystów i wydarzenia organizowane przez lokalną społeczność. Co ważne - w tej sali nie ma książek.

W każdej z sal dominuje stonowana, spójna kolorystyka, której przewodzi błękit i róż. Wnętrza wzbogacono jasnym drewnem i wypełniono żywymi roślinami, a na ścianach pojawiły się tapety z motywami florystycznymi.

Biblioteka "Nowy Horyzont" w Kraśniku: hub dla każdego

Na parterze budynku znajdują się również: sala multimedialna z sześcioma mobilnymi stanowiskami komputerowymi oraz telewizorem do prowadzenia prezentacji, sala do gier planszowych i aktywności w małych grupach oraz sala dla najmłodszych z niewielką ścianką wspinaczkową.

Biblioteka Nowy Horyzont z miejsca stała się lokalnym hubem edukacyjno-kulturowym oraz ulubionym miejscem spotkań lokalnej społeczności. W przyszłości planowane jest wykonanie nowego zagospodarowania terenu w najbliższym otoczeniu biblioteki. Ma
powstać muszla koncertowa, plac zabaw i tereny wypoczynkowe.

Grzegorz Kłoda (GK-Atelier) oraz Justyna Baran, zaprojektowali oryginalną, przyjazną przestrzeń, jakże inną od "typowych" bibliotek w innych miastach. Tu aż chce się być!

Metryczka projektu:

Nazwa inwestycji: Biblioteka Nowy Horyzont w Kraśniku
Inwestor: Miejska Biblioteka Publiczna w Kraśniku
Główny projektant: Grzegorz Kłoda, GK-Atelier
Projektant: Justyna Baran
Powierzchnia: 500 mkw
Realizacja: 2023 r.