Kadzielnia w Kielcach. Amfiteatr w dawnym kamieniołomie

Nazwa Kadzielnia pochodzi od rosnącego tu jałowca wykorzystywanego do produkcji kadzideł lub według innej wersji, od kadzielnika (kościelnego), który dzierżawił ten teren. Według legend na Kadzielni znajdowało się miejsce pogańskiego kultu z ołtarzem służącym do składania ofiar.

Eksploatację skał wapiennych rozpoczęto w XVIII wieku, a zakończono w latach 60. XX wieku. Na przełomie lat 60. i 70. w południowej części wzgórza wybudowano amfiteatr na ponad 5 tysięcy miejsc. Jego uroczyste otwarcie odbyło się 22 lipca 1971 roku, podczas obchodów IX wieku Kielc.

Amfiteatr Kadzielnia: dwa dachy

W 2008 roku zainicjowano projekt przebudowy Amfiteatru Kadzielnia, który zakończył się w 2010 roku. Zmodernizowany Amfiteatr stał się nowoczesnym obiektem dostosowanym do potrzeb współczesnych widowisk artystycznych i festiwali. Scena ma ponad 1250 metrów kwadratowych (scena Opery w Sopocie ma 430 m kw. powierzchni). Pod nią znajduje się 26 garderób, 4 pojedyncze dla gwiazd i pozostałe wieloosobowe, z największej może jednoczenie korzystać 34 artystów. W sumie mogą one pomieścić aż 217 osób. Pod sceną znalazły się też pomieszczenia techniczne. Widownia została podzielona na 13 sektorów (jeden VIP) - może pomieścić 5430 osób (w Sopocie jest 5054 miejsc, a w Opolu 3655). Amfiteatr ma dwa dachy – jeden stały, znajdujący się nad sceną oraz drugi, rozsuwany nad widownią (rozkładanie przykrycia trwa około 20-30 minut). Dachy wykonane z impregnowanego płótna uszyto w Niemczech, a stalową konstrukcję, na której rozpięto tkaniny wykonali Szwajcarzy. Konstrukcja ze stalowych lin musi udźwignąć tkaninę o powierzchni 4 tysięcy metrów.

Amfiteatr Kadzielnia: harcerze i gwiazdy

Przez lata obiekt służył głównie harcerzom, ich występom i galowym koncertom związanym z Harcerskim Festiwalem Kultury Młodzieży Szkolnej. Działało też tu kino letnie. Na kieleckiej scenie wśród skał występowały również gwiazdy polskiej sceny, m.in. Lady Pank, Kult, Doda, Justyna Steczkowska, T.Love, Perfect, Andrzej Piaseczny, Budka Suflera, Wilki, IRA, Krzysztof Krawczyk, Ania Wyszkoni, Bajm, Oddział Zamknięty, Hey. Odbywały się tu także słynne telewizyjne „Sabaty czarownic”. Do Kielc chętnie przyjeżdżają także kabareciarze, którzy mają swoją „Noc kabaretową”. W maju 2005 roku prapremierę miało oratorium w hołdzie
Janowi Pawłowi II - "Tu es Petrus. Ty jesteś skałą" napisane na zamówienie prezydenta Kielc Wojciecha Lubawskiego przez Zbigniewa Książka i Piotra Rubika.

10 czerwca 2021 roku uchwałą Rady Miasta Kielce, Amfiteatr Kadzielnia otrzymał imię Andrzeja Litwina, reżysera, autora tekstów, piosenek, wieloletniego dyrektora Wojewódzkiego Domu Kultury w Kielcach.