Izba Pamięci przy Cmentarzu Powstańców Warszawy

Na Cmentarzu Powstańców Warszawy na Woli pogrzebano 104 105 osób, z czego zaledwie 8-10 tysięcy stanowią żołnierze i żołnierki. Ponad 90 tysięcy ofiar to osoby cywilne, najczęściej chowane w bezimiennych, zbiorowych mogiłach. Dzięki staraniom Wandy Traczyk-Stawskiej i Społecznego Komitetu ds. Cmentarza Powstańców Warszawy przy Cmentarzu powstała Izba Pamięci. To przestrzeń wystawiennicza i edukacyjna, której celem jest opowiedzenie historii tych, którzy zginęli w czasie egzekucji i walk. Nazwiska dziesiątek tysięcy ofiar Powstania Warszawskiego zostały uwiecznione na Murze Pamięci i będą sukcesywnie uzupełniane.

Upamiętnienie ofiar Powstania Warszawskiego to zwieńczenie dziesiątek lat starań Wandy Traczyk-Stawskiej – weteranki powstania.

Zwiedzający poza Murem Pamięci mogą zobaczyć dwie wystawy: stałą w Sali Historii, która przedstawia losy Cmentarza Powstańców Warszawy od 1945 roku do naszych czasów oraz czasową w Sali Świadectw, na której prezentowana jest mapa lewobrzeżnej Warszawy z lotu ptaka ukazująca skalę zniszczenia miasta. Mapa jest podstawą instalacji, na której zaznaczone zostały poświadczone w źródłach historycznych miejsca egzekucji i tymczasowych grobów ludności cywilnej i Powstańców. Ten symboliczny gest jest formą ich upamiętnienia, unaocznia skalę ludzkiej tragedii. W przyszłości w Sali Świadectw znajdzie się multimedialna instalacja autorstwa Krzysztofa Wodiczki oparta na wielogodzinnych rozmowach z osobami, które przeżyły Powstanie Warszawskie.

Miejsce poświęcone ofiarom Powstania Warszawskiego składa się z dwóch pawilonów i Muru Pamięci, na którym znajduje się 93 240 mosiężnych tabliczek z nazwiskami 62 tysięcy zidentyfikowanych osób. Na pozostałych sukcesywnie dopisywane będą nazwiska poległych.

Lista nazwisk umieszczonych na Murze Pamięci będzie niebawem dostępna na stronie internetowej Muzeum Warszawy. Zarówno Mur Pamięci, jak i internetowy rejestr będą uzupełniane wraz z postępującymi badaniami, co roku podczas uroczystości 2 października – Dnia Pamięci o Cywilnej Ludności Powstańczej Warszawy.

Otwarciu Izby Pamięci towarzyszy publikacja "Zielone ścieżki wokół Izby Pamięci na Woli". To przewodnik po okolicach nowego oddziału Muzeum Warszawy, który wraz z dołączoną do książki mapą przybliża czytelnikom historię cmentarza na Woli oraz jego okolic.

Izba Pamięci przy Cmentarzu Powstańców Warszawy powstała z inicjatywy Społecznego Komitetu ds. Cmentarza Powstańców Warszawy, którego przewodniczącą̨ jest Wanda Traczyk-Stawska. Decyzją Rady Miasta St. Warszawy Izba Pamięci przy Cmentarzu Powstańców Warszawy formalnie stała się oddziałem Muzeum Warszawy.

Każdy może wesprzeć proces identyfikacji ofiar i uzupełniania brakujących nazwisk na Murze Pamięci. Więcej informacji na stronie: www.izbapamieci.muzeumwarszawy.pl.

                                                                        ***

Projekt: "Bujnowski Architekci'' Piotr Bujnowski , Maciej Koczocik
Współautorzy: Karina Jędrak-Kościesza, Krzysztof Makowski, Martyna Rowicka
Współpraca autorska: Katarzyna Magdzik, Paweł Grajda, Aleksander Stajniak
Konstrukcja i instalacje: ARUP Polska
Architektura krajobrazu: RS Architektura Krajobrazu
Wykonawca: Konsorcjum MTM Budownictwo + PBO Śląsk
Inwestor: Stołeczny Zarząd Rozbudowy Miasta; Miasto Stołeczne Warszawa
Użytkownik: Muzeum Warszawy