Habitat 67 w Montrealu - kompleks mieszkalny Moshe Safdiego z 1967 roku [IKONY ARCHITEKTURY]

Habitat 67 to kompleks mieszkalny w Montrealu zaprojektowany przez kanadyjsko-izraelskiego architekta Moshe Safdiego. Brutalistyczny budynek stanął nad brzegiem Rzeki Świętego Wawrzyńca, w dzielnicy Cité du Havre. Otwarty został w 1967 roku, w związku z organizowaną w Montrealu wystawą EXPO.

Moshe Safdi inspirował się architekturą starych miasteczek na Bliskim Wschodzie, we Włoszech i Japonii. Struktura przypominająca porozrzucane i spiętrzone kostki miała, zdaniem projektanta, umożliwić połączenie zagęszczenia zabudowy charakterystycznego dla współczesnego budownictwa wielorodzinnego z zaletami domu jednorodzinnego. Mieszkańcy każdej jednostki mieli zapewnione poczucie prywatności (znacznie większe niż w typowym bloku) oraz dostęp do namiastki ogrodu- obszernego prywatnego tarasu obsadzonego zielenią.

Habitat 67 składa się z 354 całkowicie identycznych prefabrykowanych żelbetowych elementów, które zestawiono w różnych konfiguracjach. Dzięki temu stworzono 146 mieszkań o urozmaiconych gabarytach i układzie przestrzennym, z których każde składało się z kilku podstawowych modułów (ich liczba wahała się od 2 do 8). Do każdego mieszkania przynależy ogród, umieszczony na dachu sąsiedniego modułu. Pierwotnie Safdie zaprojektował większą ilość lokali (158), lecz, już po oddaniu budynku do użytku, część z nich została połączona. W budynku znajduje się 6 wind.

Egalitarne idee Safdiego nie sprawdziły się. Architekt zakładał, iż architektura nowego typu nie tylko zapewni mieszkańcom komfortowe warunki egzystencji, ale także stanie się powszechnym modelem stosowanym na szeroką skalę. Wysokie koszty całego przedsięwzięcia i wynikająca z nich cena pojedynczego mieszkania, która była znacznie wyższa niż standardowych lokali, sprawiły, że Habitat 67 pozostał jedynie interesującym prototypem.

W 2009 roku ministerstwo kultury uznało Habitat 67 za obiekt zabytkowy. Już na etapie projektowania Moshe Safdie "zarezewował" dla siebie część budynku - dwupoziomowy apartament architekta znajduje się na dziesiątym i jedenastym piętrze kompleksu. Nigdy tu jednak nie zamieszkał. Od 2018 roku mieszkanie udostępnione jest zwiedzającym.

Moshe Safdie nie porzucił jednak idei, które zakiełkowały przy tworzeniu Habitat 67. Wystarczy spojrzeć na jego projekty tj. Sky Habitat w Singapurze, czy kompleks mieszkalny Golden Dream Bay w Chinach.