Grand Hotel w Sopocie. Budowę rozpoczęto 100 lat temu

Grand Hotel Sopot: historia z plagiatem w tle

W kwietniu 1922 roku w gazecie „Zoppoter Zeitung” ogłoszono konkurs na projekt hotelu w Sopocie. Ufundowano pierwszą nagrodę w wysokości 80 tys. reichsmarek. Zaprezentowano ok. 50 prac znakomitych architektów. Konkurs rozstrzygnięto, rozdano nagrody, ale do realizacji wybrano inny, pozakonkursowy projekt: pracę dwóch profesorów Królewskiej Wyższej Szkoły Technicznej w Gdańsku, architekta Otto Kloeppela i konstruktora Richarda Kohnkego. Projekt powielał wybudowany w 1911 Grand Hotel w Szczawnie-Zdroju (przemianowany kilka lat później na „Dwór Śląski”, a obecnie to „Dom Zdrojowy”). Przeczytacie o nim tu>>

Za działkę na południowym krańcu Parku Północnego zapłacono 150 tys. guldenów i była to najwyższa kwota, za jaką dotychczas kupiono jakikolwiek teren budowlany w Sopocie. Nowopowstający obiekt nazwano Kasino Hotel, bo miała być przeznaczony głównie dla gości pobliskiego kasyna gry.

Grand Hotel w Sopocie: 100 wagonów cementu i 1,5 miliona cegieł

Ruszyła budowa. Ze względu na bliskość wody hotel musiał mieć solidne fundamenty. Do ich wykonania użyto ponad 100 wagonów cementu, 1,5 miliona cegieł i niezliczone ilości żwiru. Budynek reprezentuje styl secesyjny (lub neobarokowy). Do dziś jego wygląd i układ funkcjonalny pozostał bez zmian.

Murowany z cegły obiekt ma 35 metrów wysokości i 4 kondygnacje. Nie jest podpiwniczony (woda). Do głównego wejścia z portykiem i kolumnami prowadzi podjazd o długości 125 metrów i 8 m szerokości. Bryła została założona na rzucie spłaszczonej litery H: prostokątny korpus główny i dwa prostokątne ryzality boczne. Od strony morza, na osi budowli powstał wieloboczny ryzalit, wyższy o jedną kondygnację od pozostałych części budowli. Korpus główny oraz ryzality boczne nakryte są dachami mansardowymi, a ryzalit środkowy nakrywa baniasty hełm z iglicą. Od strony wschodniej znajduje się dwukondygnacyjna weranda, nad którą jest taras. W elewacji południowej również znajduje się taras.

Budynek posiada trójtraktowy układ wnętrz. Nad kwadratowym hallem znajduje się kolista próżnia, o wysokości trzech kondygnacji, z dekoracyjną, mosiężną balustradą z motywem lilii. Po bokach hallu umieszczono dwie reprezentacyjne klatki schodowe. Na pierwszym piętrze znajdują się pomieszczenia reprezentacyjne, na wyższych pokoje hotelowe.

Grand Hotel w Sopocie: luksus wszędzie

W pokojach znajdowały się stylowe meble, kryształowe żyrandole, ściany wyścielały gobeliny. Apartamenty posiadały własne łazienki, w których goście mogli zażywać kąpieli w wodzie morskiej, gdyż budynek posiadał urządzenia doprowadzające wodę bezpośrednio z Bałtyku. Część pokoi oddzielały jedynie rozsuwane drzwi, co dawało możliwość powiększania powierzchni. W każdym pokoju miał być telefon oraz system sygnalizacji wewnętrznej.

W chwili otwarcia hotelu, w lipcu 1927 roku było gotowych 35 pokoi. Z czasem otwierano kolejne, okna tańszych, choć i tak najdroższych w Sopocie wychodziły na park (w 1927 roku pensjonaty w Sopocie oferowały pokoje po ok. 3,5 guldenów gdańskich, w najlepszych hotelach trzeba było zapłacić za noc 11-15 guldenów, a w Kasino-Hotel ceny rozpoczynały się od 20 guldenów).

W hotelu było kilka sal bankietowych, kawiarnia, salonik prasowy, bar. Przed budynkiem, od strony morza powstała tzw. tańcząca podłoga, czyli parkiet. Gościom przygrywali m.in. amerykański jazz band Ericha Borcharda oraz orkiestry – Ericha Bördela z państwowego radia w Królewcu i Arnolda Hildena z Mokka-Effi-Bar w Berlinie.

Służba miała osobne przejścia, nie chodziła tymi samymi korytarzami co goście. O podniebienia gości dbali m.in. słynni cukiernicy z Karlovych Varów.

W 1931 w hotelu od strony południowej oddano do użytku ekskluzywne kasyno gry (International Sporting-Club) według proj. prof. Emila Fahrenkampa z Düsseldorfu (pierwsze kasyno znajdowało się w Domu Zdrojowym). W 1939 roku zbudowano dwa schrony.

Nadużycia finansowe

W 1933 roku wyszło na jaw, że przy budowie Kasino Hotel miały miejsce poważne nadużycia finansowe, w których brali udział przedstawiciele władz miejskich, oskarżono m.in. dra Ericha Laue, byłego długoletniego burmistrza, a następnie nadburmistrza Sopotu. Podobnymi zarzutami objęto także prof. Richarda Kohnkego oraz radcę budowlanego Sopotu prof. Królewskiej Wyższej Szkoły Technicznej Eugena Doeincka. Oskarżeni zostali aresztowani.

Grand Hotel w Sopocie: co się działo podczas II wojny światowej?

W czasie II wojny Kasino-Hotel w Sopocie było jednym z trzech w całej III Rzeszy, któremu zezwolono funkcjonować. Na początku września 1939 generał lotn. Leonhard Kaupisch kierował z niego walkami o Oksywie i Półwysep Helski. W pokoju nr 226 w dniach 19-26 września 1939 Adolf Hitler urządził swoją tymczasową kwaterę. Strzegło ją dwustu funkcjonariuszy jednostki SS Wachsturmbann „Eimann”. Hitler z Sopotu wyjeżdżał dwukrotnie na przedpola broniącej się Warszawy, a 20 lub 21 września 1939 w piśmie adresowanym do naczelnego lekarza Rzeszy wydał rozkaz pozwalający na mordowanie psychicznie chorych.

Przeczytaj także: Prora na wyspie Rugia. Jak gigantyczny nazistowski ośrodek wypoczynkowy stał się luksusowym apartamentowcem>>

Jesienią 1944 roku w hotelu mieścił się Wojskowy Szpital Ewakuacyjny. Od chwili zdobycia Sopotu 23 marca 1945 hotel pełnił rolę siedziby sztabów 49 i 70 armii wchodzących w skład 2 Frontu Białoruskiego Armii Czerwonej, jak i samego II Frontu (anegdota z tamtych czasów mówi, że hotel udało się ocalić przed spaleniem przez Rosjan za butelkę wódki).

A w nocy 13 grudnia 1981 Służby Bezpieczeństwa i Milicji Obywatelskiej przeprowadziły w hotelu operację pod kryptonimem
„Mewa” - zatrzymano wówczas dużą grupę działaczy (według różnych źródeł – 37 lub 52 osób) NSZZ „Solidarność”.

Grand Hotel w Sopocie: Dom Marynarza

W marcu lub kwietniu 1945 roku gmach został przekazany polskim władzom wojskowym, które siłami firmy K. Rudzki i S-ka z Warszawy dokonały usunięcia zniszczeń wojennych (pod kierunkiem Wacława Przerwy) i umieściły w nim przeniesiony z Lublina Szpital Ewakuacyjny nr 62, a następnie lokalne dowództwo wojskowe.

W 1946 na prośbę Antoniego Turka, prezydenta Sopotu, obiekt decyzją marszałka Michała Roli-Żymierskiego został przekazany władzom miasta. Otwarcia obiektu dokonano 27 lipca 1946. Zarządzały nimi linie żeglugowe „Ameryka”. Zmienił wówczas nazwę na Grand Hotel. W latach 1946-1948 hotel przejściowo m.in. pełnił rolę „Domu Marynarza"; dla załóg GAL (Gdynia America Line). W hotelu znalazł się wówczas sprzęt i umeblowanie ze statku „Sobieski”, który w tym czasie był przebudowywany w Gdańsku z wojskowego transportowca na jednostkę pasażerską. W 1951 roku Grand przeszedł pod zarząd Polskich Linii Oceanicznych. W 1954 roku przejął go Orbis.

Grand Hotel: słynni goście

Od 1960 roku podczas Międzynarodowego Festiwalu Piosenki w Sopocie, Grand pełnił funkcję biura festiwalowego. Tu zadebiutowały w 1961 roku „Czerwone Gitary”. W nim też powstała pierwsza scena muzyczna na świeżym powietrzu „Non Stop”, zimą funkcjonująca w tzw. sali turystycznej wewnątrz hotelu. W 1971 w Grand Hotelu otwarto za sprawą Franciszka Walickiego pierwszą w Polsce dyskotekę „Musicorama”.

Gośćmi hotelu byli m.in. król Hiszpanii Alfons XIII, Henry Kissinger, Fidel Castro, Reza Pahlavi i Charles de Gaulle. W 1947 w hotelu rezydował konsul Holandii oraz mieściła się Agencja Konsularna Szwajcarii. W 1947 roku w hotelu pracował w charakterze portiera znany później radiowy komentator sportowy Bohdan Tomaszewski. Grand gościł światowe sławy estrady i filmu (Greta Garbo, Marlena Dietrich, Omar Sharif, Annie Lennox, Charles Aznavour, Josephine Baker, Shakira, Paul Anka, Jean Michel-Jarre, Karel Gott, Helena Vondrackowa, Norah Jones).

Grand Hotel: w jakich filmach zagrał?

Hotel pojawiał się w wielu polskich produkcjach. Jednym z pierwszych seriali, w którym „zagrał”, był telewizyjny przebój „Stawka większa niż życie”. W kolejnych latach kilkukrotnie pojawiał się w popularnym serialu „07 zgłoś się”, a także wielu filmach takich jak: „Podróż za jeden uśmiech, „Medium”, „Sztos” z 1997 roku Olafa Lubaszenki.

10 grudnia 1986 roku Grand Hotel został wpisany do rejestru zabytków województwa gdańskiego. W 1990 w hotelu uruchomiono trzecie w Polsce po Warszawie i Krakowie kasyno. W roku 2006 przeszedł modernizację, sklasyfikowano go wśród obiektów o najwyższym standardzie w kraju. Nad projektami wnętrz pracował uznany francuski architekt Frédéric Yzerman.  Z oryginalnego wystroju wnętrz zachowano kryształowe żyrandole ze szkła Baccarat w Sali Balowej, kute balustrady i mosiężne lampy w stylu art deco w lobby.

Obecnie Grand występuje pod marką Sofitel – sieci należącej do francuskiej grupy hotelarskiej.

Ile pokoi ma Grand Hotel w Sopocie?

Grand Hotel w Sopocie oferuje swoim gościom 126 komfortowo urządzonych pokoi (w standardzie classic, superior i luxury), w tym 45 apartamentów (junior suite, prestige i apartament prezydencki).