Finisaż wystawy „Socmodernizm. Architektura w Europie Środkowej czasu zimnej wojny” w MCK. Trzy wydarzenia z udziałem zagranicznych gości

Przeczytaj o wystawie "Socmodernizm. Architektura Europy Środkowej czasu zimnej wojny">>

16.01.2025 – „Architektura jako krytyka w Europie Środkowej w latach 1970-1989” – wykład prof. Davida Crowleya, jednego z najważniejszych badaczy sztuki powojennej Europy Środkowej.

Podczas spotkania prof. Crowley opowie, w jaki sposób reprezentanci architektonicznej kontrkultury lat 70. i 80. XX wieku wyrażali krytykę modernizmu i socjalizmu w państwach Europy Środkowej i Wschodniej. Jednym z takich nośników była konceptualna „architektura papierowa”, posiadająca ogromną wartość ideologiczną. Jaki był cel, i co ważniejsze, efekt tych działań? Spotkanie w języku angielskim tłumaczone symultanicznie na język polski.

Wydarzenie odbędzie się 16 stycznia 2025 r., o godz. 18.00 w sali „Pod Kruki” MCK przy Rynku Głównym 25 w Krakowie.

Prof. David Crowley jest dyrektorem Szkoły Kultury Wizualnej w National College of Art and Design w Dublinie. Autor książek „Socialism and Style. Material Culture in Post-war Eastern Europe” (2000), „Warsaw” (2003), „Socialist Spaces. Sites of Everyday Life in the Eastern Bloc” (2003) oraz „Pleasures in Socialism: Leisure and Luxury in the Eastern Bloc” (2010). Kurator wystaw, między innymi: „Cold War Modern” (z Jane Pavitt) w Victoria and Albert Museum w Londynie (2008–2009) i „Notatki z podziemia. Sztuka i muzyka alternatywna w Europie Wschodniej 1968–1994” (z Danielem Muzyczukiem) w Muzeum Sztuki w Łodzi (2016–2017) i Akademie der Künste w Berlinie (2018).

17.01.2025 – „Socmodernizm 2.0: społeczne narracje architektury XX wieku – wykład dr Jovany Janinović.

W jaki sposób oddolne ruchy w Europie Środkowo-Wschodniej zmieniały narracje wokół socjalistycznej architektury modernistycznej po 1989 roku? Dr Janinović przedstawi, w jaki sposób inicjatywy te negocjowały kwestionowane dziedzictwo, a dzisiaj budują legitymizację i wyrażają sprzeciw wobec zastanych sposobów pamiętania, przyczyniając się do oddolnego budowania dziedzictwa i przekształcając te często niezrozumiane struktury w tętniące życiem zasoby kulturowe lub areny politycznej kontestacji.

Jak ruchy te zmieniają narracje wokół architektury socmodernistycznej i jakie znaczenia wnoszą we współczesnej dynamice przestrzennej i odporności miast w szybko zmieniającym się świecie? W jaki sposób oddolne działania, takie jak turystyka i aktywizm, przekształcają współczesne zaangażowanie w socmodernistyczną architekturę, ułatwiając jej reinterpretację i integrację z ewoluującymi narracjami miejskimi, jednocześnie wpływając na jej dziedziczenie?

Spotkanie w języku angielskim tłumaczone symultanicznie na język polski.

Wydarzenie odbędzie się 17 stycznia 2025 r., o godz. 18.00 w sali „Pod Kruki” MCK przy Rynku Głównym 25 w Krakowie.

Dr Jovana Janinović jest badaczką dziedzictwa kulturowego, doktorem architektury na Uniwersytecie w Valladolid i doktorem historii na Uniwersytecie Pavola Jozefa Safarika w Koszycach. Obecnie wykłada na Uniwersytecie w Czarnogórze, a wcześniej była wizytującą badaczką na Uniwersytecie Paris-Est, Słowackiej Akademii Nauk i Uniwersytecie w Bielefeld. Prowadzi szereg projektów naukowych w dziedzinie turystyki dziedzictwa, studiów miejskich i geografii kulturowej, a także była jednym z organizatorów ostatnich warsztatów „ACTIVISM! Polityczny wymiar dziedzictwa w postkomunistycznym świecie” podczas EAHN 2024 w Atenach.

18.01.2025 – Pokaz dokumentu „Czechosłowacka Architektura 58-89” oraz spotkanie z jego twórcami.

Czym jest architektura? Jakie ma dla nas znaczenie? Jak rozpoznać ponadczasowy budynek? Co powinno przetrwać, a co powinno zostać wyburzone? Jakie są kryteria tej oceny? To tylko niektóre z pytań, jakie zadają historykom, architektom i artystom w pełnometrażowym dokumencie „Czechosłowacka Architektura 58-89”, reżyser Jan Zajíček i pomysłodawca projektu „Vladimir 518”, muzyk i artysta multimedialny.

Autorzy dokumentu przyglądają się architekturze czeskiej i słowackiej lat 1958-1989, która choć powstała w czasach reżimu komunistycznego, zachwyciła środowisko ekspertów na Zachodzie. W samej Czechosłowacji była często jednak niedoceniana i pomijana , a do dzisiaj zdarza się że jest bezmyślnie niszczona.

Pokaz filmu i spotkanie z jego twórcami odbędą się 18 stycznia 2025 r., o godz. 17.00 w sali „Pod Kruki” MCK przy Rynku Głównym 25 w Krakowie.