Ekologiczna biblioteka na warszawskiej Białołęce otwarta. Zdobyła już wiele nagród

Konstrukcja budynku nowej biblioteki przy ul. Kłosowej na warszawskiej Białołęce została wykonana z drewnianych prefabrykatów. - To wciąż rzadko spotykane w realizacjach publicznych, ale biorąc pod uwagę korzyści, jestem pewna, że będzie ich więcej - mówi Magdalena Pios. - Oprócz aspektu środowiskowego, nasza budowa była mniej uciążliwa dla mieszkańców: uniknęliśmy hałasu, znacząco ograniczyliśmy liczbę ciężarówek z transportem. Proces trwał zaledwie kilka miesięcy - to zdecydowanie krócej niż zwykle.

Dodatkowo zastosowano rozwiązania, które zmniejszają w stosunku do obiektów standardowych zużycie energii pierwotnej oraz ślad węglowy budynku. Są to m.in. niskie współczynniki U dla przegród zewnętrznych, system ogrzewania pompą ciepła, panele fotowoltaiczne, czy sterowanie centralą wentylacyjną - tak, aby ograniczyć wymianę powietrza w okresach mniejszego zapotrzebowania.

W Bibliotece zainstalowano też zbiornik o pojemności 6m3, który zbiera wodę deszczową z dachu. Ta woda będzie później wykorzystywana do podlewania roślinności wokół budynku, co pozwala na oszczędność cennej wody pitnej. Powierzchnie utwardzone są przepuszczalne dla wody.

We wnętrzach uwagę przyciąga celowo wyeksponowane drewno konstrukcyjne. Materiał pojawia się także w innych zastosowaniach: elewacja z sosnowej szalówki, izolacja termiczna z wełny drzewnej oraz ściany wykończone sklejką i sufity z sosnowych lameli dbają o zdrowy i przyjazny klimat wnętrza. Użyte na podłodze linoleum pochodzi częściowo z recyklingu. Także część wyposażenia to meble z odzysku.

- Cele architektury zrównoważonej staramy się realizować wszechstronnie. Dbamy o jej wartość ekologiczną, ale także humanistyczną, społeczną - podkreśla Pios. Architektom zależało, żeby użytkownicy w każdej części budynku mieli zapewniony kontakt z otaczającą naturą. Zaprojektowano przemyślane przeszklenia, a z każdego z pomieszczeń na parterze można wyjść na teren zielony wokół budynku. Od południowej strony będzie sezonowa czytelnia i miejsce na wydarzenia kulturalne, w tym kino letnie.

- Zachowaliśmy też ścieżkę przechodzącą przez działkę, która dla mieszkańców jest naturalnym skrótem w drodze na stację kolejową lub spacery. Dzięki temu nowy budynek nie stanowi obcej bariery, ale naturalnie wpisuje się w otoczenie i codzienne życie lokalnej społeczności - opowiada architektka.

Z kolei w trosce o optymalne warunki do swobodnego rozwoju przyrody architekci zachowali fragment terenu w otoczeniu starych drzew bez ingerencji w istniejącą roślinność, a do nasadzeń wybrali gatunki już występujące na terenie, rodzime i z jadalnymi dla ptaków owocami (klon polny, jarząb pospolity).

W celu zmniejszenia tzw. zanieczyszczenia światłem na terenie zewnętrznym wybrano oprawy świecące w dół (wysokie lampy są tylko od strony dojścia do budynku - ze względu na wymagania dotyczące dostępności). Dodatkowo architekci z AMBIENT zaprojektowali budki dla ptaków i domki dla owadów, a teren obiektu pozostawili nieogrodzony, co zapewnia małym zwierzętom możliwość swobodnego przemieszczania się.

Biblioteka jeszcze przed otwarciem zdobyła Nagrodę Architektoniczną Prezydenta m.st. Warszawy 2024 w kategorii „Architektura Użyteczności Publicznej” oraz za rozwiązania zapewniające dostępność, a także wyróżnienie w kategorii „Najlepszy projekt ekologiczny” w konkursie PLGBC Polish Green Building Council Awards 2023.

----
Autorzy: AMBIENT
Inwestor: m. st. Warszawa – Dzielnica Białołęka
Projekt i realizacja muralu: Alek Slon
Powierzchnia terenu: 1444 m2
Powierzchnia całkowita: 734 m2
Projekt: 2023
Realizacja: 2023-2024