Dom dla Bezdomnych w Jankowicach od xystudio. Prosty, ładny i tani w eksploatacji
Schronisko w Jankowicach to dziesiąty dom dla ludzi bezdomnych Fundacji Domy Wspólnoty Chleb Życia siostry Małgorzaty Chmielewskiej. Parterowy, przemyślany budynek z porozbiórkowych materiałów, zaprojektowali architekci z pracowni xystudio.
Jankowice to niewielka wieś w gminie Ożarów (woj. świętokrzyskie), zamieszkała przez nieco ponad 220 osób. To właśnie tutaj w lipcu 2019 roku otwarto dziesiąty dom dla ludzi bezdomnych Fundacji Domy Wspólnoty Chleb Życia siostry Małgorzaty Chmielewskiej. Zaprojektowany przez architektów z pracowni xystudio budynek, przeznaczony jest dla osób bezdomnych, niezaradnych życiowo, dla których nie ma miejsca w systemie. Są zbyt zdrowi, aby mieszkać w Domach Pomocy Społecznej i zbyt „niezdrowi”, aby korzystać z noclegowni.
Architekci z xystudio zaprojektowali dla nich parterowy budynek z pofalowanym dachem. Bryła, o powierzchni całkowitej 1485 m kw., świetnie wkomponowuje się w okoliczne pola i pagórki. Ukryta jest za starymi drzewami rosnącymi wokół byłego szkolnego boiska. Nie widać jej z drogi.
Budynek jest podzielony na trzy główne strefy oddzielone ceglanymi murami. W strefie wejścia znajduje się część ogólnodostępna: kaplica, gabinety, sale rehabilitacyjne, świetlica i stołówka. Kuchnia została zaprojektowana tak, by mieszkańcy pomagali sobie w prostych pracach. Części wspólne są otwarte i przeszklone.
W następnej części zaplanowano 19 dwuosobowych pokoi z łazienkami dostosowanymi do różnych stopni niepełnosprawności oraz pracownie. Pokoje są małe ale przytulne - mają być tylko miejscem do spania. Mieszkańcy mają z nich wychodzić i spędzać jak najwięcej czasu razem.
Trzecia część budynku to trzy małe mieszkania z aneksami kuchennymi. Zajmują je opiekunowie - Ci, którzy swoje życie poświęcili opiece nad bezdomnymi.
Trzeba pamiętać, że Jankowice są daleko od miasta, jest to w końcu malutka wieś, do której trzeba dojechać, a podopieczni potrzebują opieki 24h. Staraliśmy się zaprojektować część dla opiekunów w taki sposób, aby dać im namiastkę prywatności – ukryci z tyłu mają swoje miejsce, gdzie mogą odciąć się od otaczającej rzeczywistości.
Najważniejszym miejscem w całym "DOMU" jest dziedziniec, którego przeszklenia dają poczucie przestrzeni. Zdobi go mural „Cztery pory roku” autorstwa Marcina Czai. Mural to pomysł siostry Małgorzaty Chmielewskiej, która chciała dodać mieszkańcom trochę koloru, przełamać ascezę budynku i sprawić, żeby jego serce było pogodniejsze.
Budynek jest w pełni dostępny dla niepełnosprawnych. Miał być ekologiczny, samowystarczalny i tani w eksploatacji. Po części się to udało. Architekci napotkali jednak na pewne problemy,
Musieliśmy ze względu na gwałtowne podwyżki prądu i strefę geologiczną zrezygnować z pomp ciepła, ponieważ ogrzewanie gazem okazało się znacznie bardziej ekonomiczne i co ważne, dużo prostsze w obsłudze. Pozostało więc ogrzewanie podłogowe, wentylacja z rekuperacją, ciepłe ściany i okna, ekologiczna oczyszczalnia ścieków, zbiorniki wody na deszczówkę do podlewania terenu
Budynek wykonany jest z porozbiórkowych materiałów. Ceramiczne ściany i elewacje wykonane zostały z materiałów odrzuconych, pozbieranych z różnych stron. Jest cegła z dwustuletniego młyna, są dechy z rozebranych w okolicy starych stodół. Architekci starali się by obiekt o tak współczesnej formie stał się bliski mieszkańcom poprzez materiały oraz elewacje, których można dotknąć .
Bardzo ważnymi elementami są zadaszenia i ławka - miejsca, które pomagają w integracji. Przed budynkiem umieszczono długą starą belę – przyzbę, na której wszyscy siedzą, palą, obserwują, ale co najważniejsze - rozmawiają.
----
Dom dla Bezdomnych
Lokalizacja: Jankowice 38, gmina Ożarów
Autorzy:xystudio
Architekci: Filip Domaszczyński, Marta Nowosielska, Dorota Sibińska
Współpraca autorska: Architekci: Anna Prałat, Joanna Podleśna
Architektura wnętrz: xystudio
Konstrukcja: Gama Robert Gruza, Artur Więckus
Mural: Marcin Czaja
Generalny wykonawca: KROBEL Spółka z o.o. Spółka Komandytowa
Inwestor: Fundacja Domy Wspólnoty Chleb Życia
Powierzchnia terenu: 21 362,9 m 2
Powierzchnia zabudowy: 1 485 m 2
Powierzchnia użytkowa: 1 229 m 2
Powierzchnia całkowita: 1 485 m 2
Kubatura: 6 089 m 3
Projekt: 2018
Realizacja: 2019
- Więcej o:
Klasztor Sióstr Franciszkanek Szpitalnych w Dobrzeniu Wielkim. Architektura emocji i ducha
Polscy architekci wyróżnieni w międzynarodowym konkursie na projekt kaplicy w Rwandzie
Rewitalizacja wnętrz kościoła w Żórawinie pod Wrocławiem. Mniej znaczy więcej
Stworzyć atmosferę domu. Przebudowa ośrodka opieki dla osób starszych
Dom Pomocy Społecznej w Poznaniu od Archimedia. Będzie nowoczesny i funkcjonalny
Awangarda na prowincji - Ośrodek Zdrowia w Gierałtowicach
Dom bez domu. Projekty schronień dla bezdomnych
Mała skrzynka, która zmieniła miasto [WYWIAD]