Bolesław Kardaszewki - Architektura i polityka
Bolesław Kardaszewski - modernistyczny architekt nierozerwalnie złączony z Łodzią, to właśnie tutaj zrealizowanych zostało najwięcej jego projektów. Choć może poszczycić się wieloma doskonałymi realizacjami, to do dziś nie jest znany szerokiemu gronu odbiorców.
Bolesław Kardaszewki projektował w trudnym dla architektów czasie - normatywów, unifikacji i częstych tańszych zamienników proponowanych rozwiązań. Wsławił się realizacją wielu budynków mieszkalnych oraz gmachów uczelni wyższych. jego realizacje znajdziemy głównie w Łodzi, w której projektował i w której był wykładowca akademickim.
Dziś, trochę zapomniana sylwetkę polskiej architektury w swojej najnowszej książce przybliża Błażej Ciarkowski, autor wielu artykułów z serwisu BRYLA.pl. jego książka to opowieść o Bolesławie Kardaszewskim opowiedziana poprzez najważniejsze wydarzenia z życia architekta oraz za pomocą przedstawienia jego projektów, o jego zmaganiach z ówczesnymi realiami i rzeczywistością. Co o uczniu Bohdana Pniewskiego pisze Błażej?
"Profesor Bolesław Kardaszewski (1931-2000) był jednym z najważniejszych architektów w powojennej historii Łodzi. Pozostawił po sobie szereg realizacji, tuziny projektów i koncepcji, oraz rzesze uczniów, którzy z nieskrywaną estymą wspominają Mistrza. Człowiek sukcesu? Bynajmniej. Do końca życia towarzyszyło mu przekonanie o zawodowym niespełnieniu, owa gorzka refleksja nieobca największym twórcom. Postać Kardaszewskiego wpisywał się, mimo swej niezaprzeczalnej wyjątkowości, w archetypiczny niemalże obraz przedstawiciela całego pokolenia architektów pracujących w powojennej rzeczywistości.
Profesjonalną edukację pobierał u wybitnych twórców dwudziestolecia międzywojennego, sami zaś zaczynał projektować w chwili, w której krótkie panowanie socrealistycznej doktryny dobiegało końca. Przyszło mu działać w atmosferze fałszywego kultu nowoczesności, zmagać się z bezmyślnym produktywizmem, normatywami i ograniczeniami systemu centralnie sterowanej gospodarki. Twórczą dojrzałość osiągnął w latach przełomu, gdy wiara w modernizm zastępowana była przez postmodernistyczny pluralizm, a ustrój komunistyczny chwiał się, by ostatecznie upaść w 1989 roku. Wyjątkowość Kardaszewskiego polegała na tym, że był obserwatorem krytycznym nie szukającym gotowych recept, lecz inspiracji nie na płaszczyźnie idei. Nie odtwarzał, lecz kreował. Był twórca świadomym, o szerokich horyzontach i wielkiej wiedzy, którą umiejętnie zespajał z praktyczną biegłością.
Jego realizacje – zarówno o funkcji mieszkalnej („Bolek”, „Irena”), biurowej („Dom Chłopa”), jak i akademickiej (gmachy Instytutu Fizyki, Wydział Budownictwa oraz Państwowej Wyższej Szkoły Sztuk Plastycznych), zdradzały wyjątkowy talent twórcy i wyróżniały się ze wszechobecnej budowlanej nijakości. Ilość obiektów wzniesionych według projektów Kardaszewskiego, jakkolwiek okazała, nie jest adekwatna do skali jego talentu i możliwości twórczych. Przyjaciele i dawni współpracownicy, wspominają profesora jako postać wyrastającą ponad otaczającą rzeczywistość, która w innych realiach społeczno-politycznych mogłaby osiągnąć jeszcze więcej. Jednocześnie pozostawiona przez niego spuścizna, zarówno ta architektoniczna, istniejąca w przestrzeni miejskiej, jak i niematerialna – w umysłach i sercach dawnych współpracowników i uczniów, pozwala zaliczyć go w poczet najwybitniejszych architektów w całej historii Łodzi i najważniejszych budowniczych lat powojennych w skali Polski"
Wszystkich, którzy chcieliby bliżej zapoznać się z sylwetką Bolesława Kardaszewskiego zapraszamy do zakupu książki Błażeja Ciarkowskiego: Bolesław Kardaszewski Architektura i polityka, która ukazała się nakładem wydawnictwa Universitas.
Skomentuj:
Bolesław Kardaszewki - Architektura i polityka