Plac Długosza w Raciborzu - nowe bryły zamiast pustej przestrzeni [PROJEKT]

Plac Długosza w Raciborzu (woj. Śląskie) to dziś ogromny pusty plac. Od lat pełni rolę parkingu miejskiego, okazjonalnie wykorzystywanego do organizacji plenerowych imprez. Powstawały liczne koncepcje na zagospodarowanie placu - od miejskiego zieleńca po galerię handlową zajmującą 100% powierzchni placu. Pracownia architektoniczna toprojekt postanowiła wrócić do historycznego układu urbanistycznego.

Racibórz, w czasie wyzwalania przez Armię Czerwoną, został niemal doszczętnie zniszczony. W gruzach legło niemal 80% budynków. Z 50 tys. mieszkańców zostało zaledwie 3 tys. Po wojnie przystąpiono do "odbudowy", polegającej głównie na wyburzaniu resztek kamienic i zastępowaniu ich wolno stojącymi blokami. Starówka drugiej obok Opola stolicy Dolnego Śląska, utraciła swoją dawną świetność.

Plac Długosza jest ostatnią niezabliźnioną wyrwą w tkance starego miasta. Na tym ogromnym terenie (o powierzchni niemal trzykrotnie większej od rynku) znajdowało się kiedyś kilka miejskich kwartałów, Nowy Rynek i Plac św. Marcelego. Dziś plac od wschodu ograniczony jest długimi bryłami bloków mieszkalnych, od północy gotyckim kościołem pod wezwaniem NMP, a od południa resztkami murów obronnych z basztą więzienną.

Pracownia toprojekt zaproponowała stworzenie na Placu Długosza zespołu budynków z elewacjami z cegły klinkierowej (jest to nawiązanie do architektury pobliskiego kościoła).  Rzuty głównych brył pokrywają się z nieco uproszczonymi obrysami czterech dawnych kwartałów.

W poziomie ostatniej kondygnacji wszystkie bryły są ze sobą połączone. To właśnie tutaj zaprojektowano sale lekcyjne szkoły. Architekci i w ten sposób nawiązali do dawnych czasów - przez lata w pobliżu kościoła parafialnego mieściła się szkoła. Na parterze przewidziano pomieszczenia usługowe i handlowe. Piętra środkowe przeznaczone będą zarówno dla uczniów szkoły, jak i wszystkich mieszkańców Raciborza. Mają tu się mieścić tam sale sportowe i audytorium. Zaprojektowano również kilkanaście mieszkań.

Nowa zabudowa nie będzie dominować nad sąsiednimi bryłami. Będzie porównywalna z wysokością otaczającej go zabudowy, a gabaryty brył utrzymane będą w skali budynków Starego Miasta. Płaszczyzna nowego placu św. Marcelego z dwóch stron została amfiteatralnie podniesiona, dzięki czemu powstało zaciszne wnętrze, w którym można będzie organizować spotkania i imprezy kulturalne.

Na dachach budynków powstanie ogólnodostępny ogród, z którego rozciągać się będzie widok na Racibórz. Będzie on utrzymany w naturalnym, sielskim charakterze z wykorzystaniem rodzimych gatunków roślin. Będzie też parking podziemny na ok. 300 samochodów.

Zespół projektowy: arch. Marek Wawrzyniak, arch. Karol Wawrzyniak, arch. Katarzyna Mazurek, inż. Agata Skiba, arch. Pushkraj Tambdey, stud. Monika Wojaczek

Zobaczcie dokładniej, na czym polega pomysł pracowni toprojekt: