Y-block z muralami Picassa w Oslo zostanie wyburzony?

Nie tylko w Polsce modernistyczne budynki traktowane są "po macoszemu". Norweski rząd planuję rozbiórkę budynku Y-block (nor. Y-blokken) w rządowej dzielnicy Oslo. Y-block i Høyblokken (zwany także blokiem H), zaprojektowane przez Erlinga Viksjo , stanowią wyjątkową kompozycję architektoniczną i są jednymi z najważniejszych dzieł norweskiej architektury modernistycznej. Murale do tych obiektów zaprojektował Pablo Picasso, we współpracy z norweskim artystą Carlem Nesjarem.

Høyblokken powstał w 1958 roku, Y-block 11 lat później. To budynki wyjątkowe, nie tylko ze względów architektonicznych. Były to pierwsze obiekty w których wykorzystano "naturbetong" - rodzaj betonu z osadzonym żwirem rzecznym. Powierzchnia jest piaskowana, aby odsłonić kamienie i tworzyć dekoracyjne wzory. Są one jakby "wyryte" w strukturze budynku. To właśnie ta pionierska technika, którą opracował inżynier Sverre Jystad, zadecydowała o udziale w projekcie Pabla Picassa. Stworzył on pro publico bono 5 prac, w tym słynny mural "Rybacy" zdobiący fasadę Y-block.

Tuż przed atakiem terrorystycznym w 2011 roku, budynki miały zostać objęte ochroną konserwatorską. Po wybuchu bomb podłożonych przez Andersa Brejvika, oba obiekty zostały uszkodzone, jednak ich konstrukcja pozostała nienaruszona. W 2014 roku norweskie Ministerstwo Samorządu Terytorialnego i Modernizacji zdecydowało, że instytucje rządowe powinny zostać przeniesione w inne miejsce, a Y-block znajdujący się nad tunelem (miejscem podatnym na ataki terrorystyczne) powinien zostać wyburzony.

Nie chcemy, aby ministerstwo zburzyło budynek. Terrorysta nie zdołał tego zrobić

- powiedziała Janne Wilberg z Biura Zarządzania Dziedzictwem Kulturowym w Oslo, podczas rozmowy z New York Times.

Prace Picassa mają zostać przeniesione w inne miejsce (po ogłoszeniu decyzji o wyburzeniu budynku trafiły one na listę zagrożonych dzieł dziedzictwa Europejskiego), a modernistyczny Y-block zastąpiony nowoczesnym trójkątnym biurowcem z półprzezroczystą fasadą. W Norwegii trwają dyskusje, mające na celu nakłonienie rządu do zmiany decyzji. 

Zniszczenie  budynku o tak wyjątkowej wartości architektonicznej, artystycznej, historycznej i symbolicznej byłoby ogromnym błędem.

----

Y-block w Oslo znalazł się na liście 7 zagrożonych miejsc i zabytków w Europie ogłoszonej przez Europa Nostra. Na tej liście znalazła się także EC Szombierki w Bytomiu. Czytaj więcej >>