Ascetyczna architektura z betonu i światła. Gmach Sądu w Siedlcach

Gmach na piedestale

Realizacja Siedziby Sądu Rejonowego w Siedlcach jest rezultatem konkursu architektonicznego, ogłoszonego w 2011 roku przez Sąd Okręgowy w Siedlcach, w którym biuro HRA Architekci /Hermanowicz Rewski Architekci/ zajęło pierwsze miejsce.

Siedzibę Sądu Rejonowego zrealizowano na dużej, prostokątnej działce, położonej przy ul. Kazimierzowskiej 31A, w tzw. rejonie Nowych Siedlec. Wysoki poziom wód gruntowych wymusił podniesienie terenu o około 1 metr. Wzniesienie jest dla budynku tym, czym postument dla pomnika. Dzięki niemu budynek jest lepiej widoczny, góruje nad otoczeniem.

fot. Bartłomiej Witczak

projekt: HRA ARCHITEKCI

Sąd Rejonowy w Siedlcach

Trzykondygnacyjną bryłę siedziby Sądu Rejonowego zaprojektowano w formie prostopadłościanu. Elewacje zostały wyznaczone rytmem powtarzających się słupów - te przechodzą płynnie w poziome podziały posadzki placu stanowiącego parking dla użytkowników. Strefę wejściową zaprojektowano jako wysoki, narożny portyk prowadzący do wejścia głównego. Przewidziano dwa wewnętrzne dziedzińce otwarte w poziomie parteru na parking dla pracowników.

fot. Bartłomiej Witczak

Relief w betonie symbolizuje pieczęć instytucji

Układ funkcjonalny Siedziby Sądu Rejonowego odpowiada podziałowi budynku na strefy o zróżnicowanym poziomie dostępności. Miejsca ogólnodostępne, takie jak sale rozpraw, czytelnie akt i ksiąg wieczystych są dostępne z wysokiego, otwartego holu stanowiącego główną przestrzeń komunikacyjną. Funkcje biurowe i administracyjne, objęte kontrolą dostępu, zaprojektowano w powiązaniu z holem. Ta strefa jest dostępna od strony przeznaczonej dla pracowników.

fot. Bartłomiej Witczak

Beton architektoniczny pod dwiema postaciami

Głównym celem było stworzenie monumentalnego obiektu, który jednoznacznie
kojarzyłby się z władzą sądowniczą, pozostając jednocześnie przyjazny użytkownikom. Przyjęte rozwiązania miały nawiązywać do stabilności prawa, pozwalającej jednocześnie na zapewnienie pełnej przejrzystości procedur sądowych.

fot. Bartłomiej Witczak

Zgodnie z założeniami pracy konkursowej w ramach obiektu przewidziano pozostawienie wielu odkrytych elementów żelbetowych, wykonanych z betonu architektonicznego. W trakcie prac projektowych przyjęto zasadę formalnego podziału elementów z betonu architektonicznego na wewnętrzne, wylane na placu budowy oraz zewnętrzne, sprefabrykowane w zakładzie produkcyjnym.

Beton gra tu pierwsze skrzypce

Przyjęte rozwiązanie pozwoliło na sprawną realizację głównej konstrukcji nośnej budynku jak również na zapewnienie odpowiedniej jakości elementów elewacyjnych i drogowych. Zastosowane technologie wpłynęły na różnicę między wyglądem wnętrza budynku, a jego zewnętrzną ramą. W budynku dominuje beton, dociekliwi dostrzegą, że użyto go po dwiema postaciami. 

fot. Bartłomiej Witczak

Spójny efekt końcowy stanowi wynik ścisłej współpracy pomiędzy zakładem dostarczającym beton towarowy oraz zakładem prefabrykacji, prowadzonej pod kontrolą kierownika budowy oraz koordynowanej przez nadzór autorski i inwestorski.

Reliefy w betonie

Portyk wejściowy zaprojektowano w formie filigranowego stropu opartego na smukłych prefabrykowanych kolumnach żelbetowych. O tym, że gmach jest siedzibą instytucji państwowej, świadczą reliefy przedstawiające godło państwowe odciśnięte w elementach żelbetowych. Ten motyw zastosowano wewnątrz i na zewnątrz budynku. Wzór godła państwowego, uzyskany przy wykorzystaniu matryc szalunkowych, został w całości zaprojektowany i wykonany w oparciu o rysunki i modele dostarczone przez zespół pracowni HRA ARCHITEKCI.

fot. Bartłomiej Witczak

Subtelne detale

W budynku nie znajdziemy tradycyjnych ornamentów. Funkcję dyskretnych dekoracji pełnią wspomniane wcześniej reliefy. O estetyce gmachu decydują subtelne połączenia, harmonijna kompozycja i dopracowany detal. Uwagę zwraca centralnie usytuowana klatka schodowa. W jej przypadku architekci skontrastowali solidny beton z kruchym szkłem. Transparentna balustrada nie zakłóca efektu spójności, jest przy tym prawie niewidoczna. Obecność balustrady zaznaczona jest w detalu konstrukcyjnym. To miejsce, w którym szkło przecina, niczym ostry nóż, stopnie schodów. Podobny projekt balustrady można dostrzec w gmachu Muzeum Sztuki (Art Museum of Fort Worth) zaprojektowanym przez Tadao Ando.

fot. Bartłomiej Witczak

W Siedlcach powstał monumentalny, monochromatyczny i zapadający w pamięć gmach. Autorzy zwycięskiej pracy zadbali o to, by projekt zrealizowano z pieczołowitością. Architekci z pracowni HRA /Hermanowicz Rewski Architekci/ występowali w roli generalnego projektanta oraz pełnili nadzór autorski nad robotami budowlanymi do momentu uzyskania pozwolenia na użytkowanie na przełomie 2016/2017 roku.

fot. Bartłomiej Witczak

Po publikacji zdjęć gmachu na naszym profilu facebook'owym pojawiły się komentarze czytelników: "Aż trudno uwierzyć, że to budynek publiczny w Polsce". Ascetyczna architektura z betonu i światła wzbudza zachwyt i trudno się dziwić.