Ranking polskich miast według Diagnozy Społecznej 2013. Najlepiej żyje się w...
Polskie miasta analizuje się pod kątem jakości życia, wysokości zarobków, dostępności do edukacji. A co o swoich miastach myślą ich mieszkańcy? Na to pytanie daje odpowiedź najnowsza Diagnoza Społeczna.
Najlepsze do życia
Przyszłość świata będzie toczyła się w miastach - to fakt znany już każdemu. Aby móc śledzić te trendy, by badać przemiany urbanistyczne i społeczne socjologowie, ekonomiści, demografowie wciąż ulepszają narzędzia i metody, którymi miasta opisują i analizują. Powszechnie na świecie przyjętymi wskaźnikami badania rozwoju miast i regionów jest tzw. Lokalny Wskaźnik Rozwoju Społecznego (Local Human Development Index, LHDI), w którym rolę grają dochody mieszkańców badanego terenu, ich dostęp do edukacji i poziom opieki zdrowotnej. W 2012 roku po raz pierwszy przebadano w ten sposób polskie regiony. Najlepszym miejscem do życia wg wskaźnika LHDI okazała się Warszawa. Kraków znalazł się na piątym miejscu, siódme zajął Rzeszów, trzynaste - Białystok.
W 2013 roku opublikowano także wyniki wielkiego ogólnopolskiego badania pt. "Diagnoza społeczna". Tu też badano jakość życia w miastach - tu jednak o miejscu w rankingu zdecydowała opinia samych mieszkańców: ankietowani sami oceniali swój poziom zadowolenia z mieszkania w danym mieście. Miejsce na liście miastu zapewniała największa ilość opinii "Jestem bardzo zadowolony/zadowolona" z mieszkania tutaj.
Dziesiąte miejsce: Gliwice
W przeprowadzonym na początku tego roku badaniu LHDI Gliwice zajęły dopiero 34 pozycję, co uznano za wielką porażkę miasta. Tymczasem w badaniach `Diagnozy społecznej` na 26 przebadanych miast śląska miejscowość zajęła dość wysoką, dziesiątą pozycję. Bo jeśli zamożność, dostęp do edukacji do służby zdrowia (to bada LHDI) szwankują, co powoduje, że mieszkańcy są zadowoleni ze swojego miasta?
W przeprowadzonym w 2012 roku na zlecenie tygodnika 'Newsweek' badania miast pod względem ich atrakcyjności dla biznesu (także tego małego) Gliwice zajęły pierwsze miejsce. Może w tym tkwi ich sukces - że dobrze tu się prowadzi własne firmy, dobrze rozwijają się też dające pracę inwestycje? W rankingu doceniono niskie ceny, dobrą infrastrukturę oraz dobrą kondycję finansową miasta.
Dziewiąte miejsce: Olsztyn
Warmińskie miasto, liczące 175 tysięcy mieszkańców jest niezwykle piękne przyrodniczo. Przez jego obszar przepływają trzy rzeki, a w granicach miasta znajduje się aż 15 jezior, a 21 proc. powierzchni miasta zajmują lasy! Te niezwykłe, rzadko w miastach spotykane warunki krajobrazowe bez wątpienia pozytywnie wpływają na jakość życia tutaj.
Województwo warmińsko-mazurskie, którego stolicą jest Olsztyn od lat zmaga się z największym w Polsce bezrobociem - ponad 20 proc. mieszkańców regionu nie ma pracy. Oczywiście, w mieście jest to mniej odczuwalne niż w mniejszych ośrodkach, po wysokiej pozycji Olsztyna widać, że mimo trudnej sytuacji gospodarczej ludzie lubią miejsce, w którym żyją.
Ósme miejsce: Warszawa
Może niektórych zaskoczyła daleka pozycja w rankingu stolicy. W końcu w większości zestawień Warszawa zajmuje pierwsze miejsce: wszystkie tu najwięcej, szkół, pracy, wydarzeń kulturalnych czy sportowych, to tu lokują się wielkie firmy, tu inwestują zagraniczni biznesmeni. Ale może właśnie z tego powodu stolica nie jest rajem na ziemi? Tempo życia, jakie to miasto narzuca jest dla niektórych nie do zniesienia, innym zaś się podoba, bo pobudza do działania, jest dynamiczne, pełne życia.
Mieszkańcy Warszawy to w większości osoby pochodzące z innych regionów Polski, które przybyły tu na studia czy do pracy. Większość przyznaje, że początkowo musiała nauczyć się tego miasta, które na pierwszy rzut oka jest chaotyczne, przytłaczające, hałaśliwe, strasznie zakorkowane. Ale jednocześnie jest jedynym miejscem w Polsce, które daje właściwie nieograniczone możliwości...
Zobacz też ARCHITEKTURA W WARSZAWIE>>
Siódme miejsce: Wrocław
Zaskakująca jest dość daleka pozycja Wrocławia w najnowszym wydaniu "Diagnozy społecznej'". Wrocław zawsze uważany był za dobre miejsce do życia; w rankingach wygrywał jako najlepsze miejsce na start życiowy dla osób po studiach, plasuje się wysoko pod względem oferty kulturalnej czy dostępu do edukacji. Miasto oferuje dużo, zaś koszty utrzymania się w nim są znacznie niższe niż np. w Warszawie.
Wrocławski samorząd przykłada się też do promowania miasta: stolica Dolnego Śląska jest dość powszechnie w Polsce rozpoznawalna jako miasto nastawione na kulturę. Zwycięstwo w wyścigu o tytuł Europejskiej Stolicy Kultury 2016 tylko ugruntowało to przekonanie.
Wrocław słynie z przyjaznej atmosfery, atrakcyjnej oferty rozrywkowej. Dzięki licznym uczelniom mieszka tu mnóstwo młodych ludzi; miasto jest też pięknie położone - przecina je Odra i jej cztery dopływy. Mimo zniszczeń wojennych we Wrocławiu zachowało się wiele historycznej architektury, od gotyckich świątyń po doskonałe przykłady przed- i powojennego modernizmu.
Zobacz też ARCHITEKTURA WE WROCŁAWIU>>
Szóste miejsce: Katowice
Stolicy Górnego Śląska udało się przezwyciężyć stereotyp związany z tym miastem od czasów PRL-u. Już nie kojarzymy Katowic z zanieczyszczeniem powietrza (np. w Krakowie jest znacznie większe), z umorusanymi górnikami i ciężkim przemysłem. Władze miasta włożyły sporo wysiłku (i pieniędzy), żeby wizerunek Katowic zbudować na nowo.
Mimo że przebudowa ścisłego centrum miasta - Rynku - wciąż stoi pod znakiem zapytania, w mieście buduje się widowiskowe Muzeum Śląskie, supernowoczesna sala koncertowa - siedziba Narodowej Orkiestry Symfonicznej Polskiego Radia, wielkie Centrum Kongresowe. Katowice promują się jako miasto pełne zieleni oraz bogate w wydarzenia kulturalne (wspierane są m.in. duże festiwale: OFF i Tauron). W opublikowanym niedawno "Rankingu najwolniejszych miast w Polsce" Katowice zajęły dalekie miejsce - okazały się jednym z najmniej zakorkowanych miejscowości w kraju. Górny Śląsk - złożony przecież z dziesiątków mniejszych i większych miejscowości - dzięki przeprowadzonym w ostatnich latach inwestycjom w drogową infrastrukturę może dziś cieszyć się wieloma kilometrami nowych jezdni.
Na jakość życia w Katowicach bez wątpienia ma też wpływ fakt, że w tym mieście - na tle innych polskich dużych ośrodków - są tanie mieszkania.
Zobacz też ARCHITEKTURA W KATOWICACH>>
Piąte miejsce: Kraków
To chyba najbardziej lubiane miasto w kraju - chyba większość Polaków na jakimś etapie swojego życia marzyła, aby w Krakowie zamieszkać. O ile magiczny nastrój dawnej stolicy urzeka turystów, o tyle "bardzo zadowolonych" z życia tu jest obecnie 17 proc. jego mieszkańców. W stosunku do badania, przeprowadzonego w 2011 roku liczba ta spadła o 3 pkt. proc.
Chyba wciąż aktualne jest przekonanie, że Kraków - to miejsce dla artystów i intelektualistów. Działają tu znane i cenione uczelnie, istnieją muzea, galerie, kluby, artystyczne kawiarnie - miasto jest jednak mało atrakcyjne dla biznesu i dużych przedsiębiorstw. Ale może to i dobrze? Bo jak by wyglądał krakowski Rynek, gdyby spacerowali po nim bankowcy w garniturach?
Zobacz też ARCHITEKTURA W KRAKOWIE>>
Czwarte miejsce:Toruń
W "Diagnozie społecznej" z 2011 roku Toruń wśród 26 dużych polskich miast zajął pierwsze miejsce pod względem poziomu cywilizacyjnego (tu się liczy: wykształcenie mieszkańców, znajomość języków obcych, posiadanie prawa jazdy, dostęp i umiejętność korzystania z narzędzi komunikacji), wysoko oceniono też kapitał społeczny, a więc uczestnictwo w wyborach, członkostwo w organizacjach, działania na rzecz grupy lokalnej.
To liczące 200 tysięcy mieszkańców miasto w Polsce kojarzy się z piernikami i Kopernikiem, tymczasem jest ono nie tylko naszpikowane zabytkami, ale działa tu też kilka cenionych uczelni, Centrum Sztuki Współczesnej, kilkanaście teatrów (w świecie teatru słynny i ceniony jest np. Międzynarodowy Festiwal Teatralny "Kontakt"), a tradycje kopernikańskie kontynuuje słynne Planetarium. Wszystko to składa się na miejsce, w którym łatwo mieszkańcom rozwijać swoje zainteresowania, talenty, wiedzę. W tym roku Toruń zajął czwarte miejsce wśród miejsc, których mieszkańcy są zadowoleni ze swojego życia: to dowód na to, że nie pieniądze są najważniejsze. Bo według statystyk w Toruniu nie zarabia się dużo.
Trzecie miejsce: Gdańsk
Choć w stosunku do badania z 2011 roku spadła ilość osób, "bardzo zadowolonych" (tak to było sformułowane w ankiecie) z tego, jak się mieszka w Gdańsku, nadal pogląd taki wyznaje ponad 18 proc. ankietowanych, co pomorskie miasto plasuje na trzecim miejscu.
Wysoka pozycja Gdańska w tym rankingu wydaje się o tyle zaskakująca, że nie było wiele ostatnio słychać o wielkich projektach, mających na celu poprawę jakości życia w mieście. Największym przedsięwzięciem, realizowanym dla mieszkańców jest Kolej Metropolitalna, szybki supernowoczesny pociąg, który połączy pomorskie miasta z Kaszubami (a po drodze także z dynamicznie rozwijającymi się osiedlami mieszkaniowymi na południowych obrzeżach Gdańska). To jednak przedsięwzięcie samorządu całego województwa, nie władz Gdańska.
Dobrze rozwinięta sieć komunikacji miejskiej - to coś, czego mieszkańcy innych miast mogą Gdańskowi zazdrościć. Jeśli dołożyć do tego rozbudowaną sieć ścieżek rowerowych oraz wygodną w użytkowaniu obwodnicę otrzymamy przestrzeń miejską nie zakorkowaną trąbiącymi samochodami, a przyjazną mieszkańcom, poruszającym się pieszo.
Zobacz też ARCHITEKTURA W GDAŃSKU>>
Drugie miejsce: Poznań
Stolica Wielkopolski jest kojarzona dziś chyba najbardziej z biznesem - i chyba słusznie, bo na przyciąganiu inwestorów od kilku lat koncentruje swoje wysiłki lokalny samorząd. Od 2009 roku jest tu wdrażana idea budowy "marki Poznań", w ramach której powstała pierwsza w Polsce platforma współpracy władz miasta i przedsiębiorstw o nazwie "Konsorcjum Marki Poznań". Dziś należy do niej już prawie 40 dużych firm (np. Allegro, Apart,GlaxoSmithKline, Komputronik, Lisner, MAN, Międzynarodowe Targi Poznańskie, Nivea, Volkswagen, VOX), które budują w mieście swoje siedziby i zakłady, dając pracę i reklamując miasto na arenie międzynarodowej.
Fot. Łukasz Cynalewski / Agencja Gazeta
Fot. Andrzej Monczaki / Agencja Gazeta
W 2011 roku 14 proc. poznaniaków mówiło, że dobrze się im tu mieszka; dwa lata później taką opinię wyznawało już 20 proc. mieszkańców. Rozwijający się biznes, a co za tym idzie niski wskaźnik bezrobocia budują wśród mieszkańców poczucie bezpieczeństwa, zapewniają względny dobrobyt. Jeśli dodać do tego wyznawane w innych częściach przekonanie, że poznaniacy są chorobliwie oszczędni - mamy gotowy przepis na sukces...
Zobacz teżARCHITEKTURA W POZNANIU>>
Pierwsze miejsce: Gdynia
Jedno z najmłodszych polskich miast, zamieszkałe przez 250 tysięcy osób od wielu lat jest uważane za jedno z najlepszych miejsc do życia. W przeprowadzonym przez PBS GDA w 2009 roku badaniu opinii aż 97 proc. procent gdynian zadeklarowało, że jest zadowolonych ze swojego miasta i dobrze się w nim żyje.
Gdynia jest doskonale zarządzana - jej prezydent, Wojciech Szczurek piastuje swoje stanowisko od 1998 roku (!), w ostatnich wyborach samorządowych w 2010 roku zwyciężył, otrzymując aż 87,39 proc. procent głosów.
Gdynia zwycięża w statystykach, dotyczących ilości miejsc w szpitalach, przypadających na jednego mieszkańca czy długości ścieżek rowerowych. Władze miasta dbają o zabytkowe, modernistyczne centrum, pozwalając jednocześnie na budowę nowych osiedli na malowniczo położonych wzgórzach morenowych. Nieco ponad rok temu w władzami miasta współpracował wybitny dizajner, Janusz Kaniewski, którego poproszono o sporządzenie analizy wad i zalet gdyńskiej przestrzeni publicznej i tego, co można w niej poprawić.
W mieście powstają obecnie dwa muzea: Emigracji i Miasta Gdyni. Na terenie Pomorskiego Parku Naukowo-Technologicznego rozwija się Centrum Designu, w którym co roku mają miejsce Gdynia Design Days. Od lat odbywa się tu Heineken Open'er Festival, obecnie jeden z czołówki najlepszych festiwali świata. Tu nagradzane są najlepsze polskie filmy (podczas Festiwalu Polskich Filmów Fabularnych); tu wręcza się też m.in. Nagrodę Literacką Gdynia i Gdyńską Nagrodę Dramaturgiczną.
Co ciekawe, w rankingu sporządzonym według zasad LHDI Gdynia zajęła dopiero dziewiąte miejsce!
Zobacz też ARCHITEKTURA W GDYNI>>
Miasta w kryzysie
W opublikowanych wynikach tegorocznej "Diagnozy społecznej" uderza jeszcze jedna rzecz: duże spadki w poziomie szczęścia mieszkańców niektórych miast. Jeszcze dwa lata temu "bardzo zadowolonych" w życia w Bielsku-Białej było ponad 14 proc. jej mieszkańców - w tym roku to niecałe 6 proc.. Podobnie sprawa wygląda w Białymstoku. Bydgoszcz straciła aż 10 proc. zadowolonych mieszkańców (spadek z 14 do 4 proc.).
W idealnym świecie to właśnie zadowolenie mieszkańców, a nie zimne, bezosobowe wskaźniki ekonomiczne powinny być najważniejszą informacją dla władz, czy dobrze zarządzają miastem. Samorządy trzech miast otrzymały właśnie sygnał alarmowy, że w ciągu ostatnich dwóch lat coś złego się u nich wydarzyło i należałoby wprowadzić jakieś zmiany. Za rok odbędą się kolejne wybory samorządowe - to przy urnach mieszkańcy powiedzą, czy ich zadowolenie z życia w mieście jest trwałe, czy trzeba na nie wciąż pracować.
Skomentuj:
Ranking polskich miast według Diagnozy Społecznej 2013. Najlepiej żyje się w...