Inwestycje w 2012. Te budynki zmienią nasz krajobraz

Choć oficjalne otwarcie Muzeum jest planowane na początek 2013 roku, już w tym roku budowa ma się zakończyć i zostać w nim zamontowana Wystawa Główna. Dłuższy niż zwykle czas pomiędzy zakończeniem budowy a otwarciem budynku w tym wypadku jest uzasadniony - gmach oraz okoliczny teren musi zostać dobrze przygotowany na przyjęcie ogromnej ilości zwiedzających z całego świata.

Ten planowany `najazd` widzów ma swoje uzasadnienie - Muzeum Historii Żydów Polskich jest jednym z najbardziej wyczekiwanych w Polsce budynków z co najmniej kilku powodów. Po pierwsze - będzie to po prostu przykład świetnej architektury (to zasługa fińskich architektów z biura Lahdelma i Mahlamäki). Po drugie ekspozycja ma być kolejnym (po np. Muzeum Powstania Warszawskiego) przykładem interaktywnej, wciągającej, dynamicznej przestrzeni, która na wiele nowoczesnych sposobów będzie opowiadać wielowiekową historię życia Żydów na ziemiach polskich.

Muzeum będzie miało też znaczenie polityczno-historyczne: będzie pierwszą instytucją, której celem będzie zebranie i zaprezentowanie pełnej historii polskich Żydów, którzy w XIX czy na początku XX wieku stanowili ponad 10% ludności tego kraju (np. wśród mieszkańców Warszawy Żydów było 31%).

Tadeusz kantor był bez wątpienia jednym z najważniejszych artystów polskich XX wieku. Jego niezwykła, wielowątkowa, a zarazem bardzo indywidualna sztuka wywarła wpływ na kolejne pokolenia nie tylko polskich twórców.

Do tej pory spuścizna Kantora pozostawała rozproszona - jego dzieła malarskie, asamblaże i rzeźby można oglądać w poszczególnych muzeach w Polsce, zapisy performansów czy spektakli teatralnych są trudniej dostępne. Z tego też powodu można powiedzieć, że Muzeum Tadeusza Kantora jest kolejnym wyczekiwanym obiektem - stanie się ono miejscem nie tylko prezentacji dorobku tego niezwykłego artysty, ale też centrum edukacyjnym i twórczym, którego działalność nie będzie ograniczona tylko do sal ekspozycyjnych.

Konkurs architektoniczny na gmach muzeum wygrało konsorcjum, złożone z trójki architektów: Stanisława Deńko oraz duetu młodych projektantów z biura nsMoonStudio - Agnieszki Szultk i Piotra Nawary. Koncepcją przewodnią ich propozycji było wykreowanie publicznej przestrzeni, która będzie `jednocześnie sceną i widownią - miejscem nieustannego spektaklu`. Stojący tuż nad Wisłą na krakowskim Podgórzu gmach dawnej elektrowni zostanie zaadaptowany na nowe cele, a ponadto zostanie obudowany nową częścią, która będzie go `owijać` z trzech stron. Nadwieszone niczym most nad starym budynkiem nowe skrzydło będzie miało nawiązujący do poprzemysłowej okolicy charakter, jego rdzawe elewacje mają być wykonane ze stalowej siatki.

Z okazji zbliżających się mistrzostw Euro 2012 wiele polskich dworców zyskało `drugie życie` - poddane modernizacjom i remontom odzyskały dawny blask i przesłały być miejscami, do których mało kto dobrowolnie się zapuszczał. Jednak dworzec we Wrocławiu na tle pozostałych wygląda wyjątkowo.

Zbudowany w połowie XIX wieku neogotycki gmach zawsze wyróżniał się wielkością i urodą. Przez lata intensywnego użytkowania nie tylko stracił swój blask, ale też obrósł setkami warstw farby, plakatów, ogłoszeń oraz różnych budek i dobudówek.

Remont, który miał się zakończyć w 2012 roku (dziś wiadomo, że nie wszystkie prace będą zrobione na czas), był niezwykłym przedsięwzięciem. Architekci z biura Grupa 5, odpowiedzialni za nowy wyraz zabytkowej architektury (a także m.in. rozwiązanie przestrzenne dużego placu przed dworcem), pracowali w ścisłej współpracy nie tylko z konserwatorem zabytków, ale też w kilkoma wydziałami Politechniki Wrocławskiej, z której to uczelni przy projekcie pracowali specjaliści z wielu dziedzin.

Remont dworca jest opóźniony nie z powodu nieudolności wykonawców, ale m.in. dlatego, że podczas prac dokonano wielu niezwykłych odkryć - pod warstwami tynku znaleziono np. doskonale zachowane, drewniane secesyjne okienka kasowe. Pieczołowite `odkopywanie` spod brudu i rozbudów dekoracyjnych perełek oryginalnego wystroju dworca jeszcze trochę potrwa, ale warto poczekać - wszystko wskazuje na to, że Wrocław odzyska jedną z piękniejszych i bardziej stylowych budowli dworcowych w Polsce.

Opera i Filharmonia Podlaska - Europejskie Centrum Muzyki i Sztuki powstaje od 2007 roku. Budowa tego dość niezwykłego gmachu wzbudza kontrowersje, głównie ze względu na zwiększony już kilkakrotnie w stosunku do planowanego budżet. Mimo to w tym roku zapewne Białystok wzbogaci się nie tylko o salę koncertową, ale i przestrzeń publiczną z parkiem i amfiteatrem.

Autorem projektu Opery Podlaskiej jest Marek Budzyński, słynący z niezwykłej umiejętności wkomponowywania architektury w krajobraz. Nie inaczej będzie w tym wypadku - główny gmach będzie porośnięty roślinnością, a wokół niego powstaną rozłożyste ogrody otoczone kolumnadą.

Całe założenie powstało na wzgórzu, dzięki czemu góruje nad miastem, a poza dwoma salami koncertowymi (dużą można dodatkowo podzielić na dwie mniejsze) znajdzie się tu wielosalowe kino, siedziba Teatru Lalek, kawiarnie, księgarnie, sale warsztatowe oraz amfiteatr z programem spektakli plenerowych.

Warszawskie biuro JEMS Architekci przez ostatnie lata specjalizowało się w projektowaniu nowoczesnych biurowców (w końcu sławę jako autorzy siedziby koncernu Agora). Jedna z ostatnich realizacji biura będzie miała inną funkcję - to rozbudowa XIX-wiecznej Biblioteki Raczyńskich w Poznaniu.

Wzniesiony w latach 1822-1828 klasycystyczny gmach (jego fasada nawiązuje do wyglądu paryskiego Luwru) w tym roku wzbogaci się o nowe skrzydło. Liczący prawie 10 tysięcy m2 powierzchni użytkowej nowy budynek będzie spełniał wszystkie wymogi nowoczesnej biblioteki, a jego wyposażenie będzie zgodne z najnowszymi osiągnięciami technicznymi w tej dziedzinie. Na parterze ma powstać ogólnodostępna przestrzeń z czytelnią prasy, klubem miłośników książki i galerią.

Wyłoniony w konkursie w 2003 roku projekt biura JEMS zakłada budowę prostej, eleganckiej, ale surowej bryły, której kamienne elewacje od frontu wzbogacone będą wykuszem z rzędami wąskich okien, o silnie zaznaczonych pionowych podziałach. Nowe skrzydło ze starym połączy lekki, szklany łącznik.

Z wysokością 212 metrów Sky Tower we Wrocławiu stanie się drugim co do wysokości budynkiem w Polsce. Pierwotne plany zakładały budowę wieży wyższej o prawie 50m (wtedy przewyższyłaby rekordowy Pałac Kultury i Nauki w Warszawie, mający z iglicą 230m), jednak kryzys ekonomiczny oraz zmieniająca się koniunktura na tego typu realizacje zmusiły inwestora do zmiany planów.

W 2009 roku, kiedy podjęto decyzję o zmianie projektu zmieniła się też opracowująca go pracownia. Pierwotnie obiekt tworzył zespół z architektów z Wrocławskiej Spółki Walas, później - na bazie istniejącego projektu - zmiany wprowadzali projektanci ze Studia Architektonicznego Fold.

Poza wieżą, Sky Tower pierwotnie miał się składać z aż sześciu budynków - po zmianach w projekcie zostały trzy. Będą się w nich mieścić biura, galeria handlowa, obiekty usługowe i rekreacyjne (m.in. spa i centrum sportowe). Bo Sky Tower - to nie tylko apartamentowiec, to duży kompleks budynków o wielorakich funkcjach, który ma zdynamizować życie w okolicy, stać się swoistym centrum tej części miasta.

Jego projekt wzbudzał kontrowersje - do tej pory we Wrocławiu nie było tak wysokiej budowli, niepokojono się, że potężny obiekt przytłoczy okolicę, pojawiły się głowy o tym, że cień, rzucany przez budowlę odbierze dostęp światła słonecznego wielu sąsiednim budynkom. Przez lata, kiedy budynek powstawał, problemy zostały rozwiązane i w grudniu 2012 roku Sky Tower ma zostać oddany do użytku.

Fakt, że stolica prawie czterdziestomilionowego państwa posiada tylko jedno lotnisko, mające zaledwie dwa terminale, nie świadczy najlepiej o rozwoju stołecznej infrastruktury. Dlatego też budowa portu lotniczego w Modlinie pod Warszawą jest wielką nadzieją nie tylko na zmniejszenie tłoku na warszawskim Okęciu, ale i na większy dostęp do tanich linii lotniczych (na Okęciu ląduje ich niewiele, a port w Modlinie m.in. z myślą o nich jest budowany).

Wizja modlińskiego terminala, który ma zostać otwarty przed Euro 2012, powstała w pracowni APA Kuryłowicz. Wyłoniony w konkursie architektonicznym projekt jest - jak na lotnisko dla tanich linii przystało - prosty, wręcz minimalistyczny.

Jednak surowość tej bryły jest przemyślana i nieprzypadkowa. Gmach terminala, kształtem przypominający owalną tubę, ma jednocześnie nawiązywać do przekroju korpusu samoloty. Jasne rozwiązania funkcjonalne, czytelna bryła i jej elegancki wyraz powodują, że mimo `taniości`, z jaką ma się to lotnisko kojarzyć, nadają obiektowi stylowy i `światowy` charakter. Dzieje się tak zapewne także dlatego, że głównym projektantem budynku był pasjonat lotnictwa, prof. Stefan Kuryłowicz (który pół roku temu zginął pilotując swoją awionetkę).

Hala widowiskowo-sportowa w Toruniu to jedna z największych inwestycji miasta w ostatnich latach. Liczący prawie 30 000 m2 powierzchni użytkowej gmach będzie służył zarówno sportowcom, jak i miłośnikom rozrywki - mają się tu odbywać i zawody sportowe, i rozmaite widowiska. Ponadto w hali zaplanowano też przestrzeń dla lekkoatletów, będzie bieżnia, pole do pchnięcia kulą czy skoku w dal, znajdzie się ściana do wspinaczki (spełniająca wymogi zawodów mistrzowskich) oraz sale do sportów walki.

Gmach zaprojektowało wyłonione w konkursie konsorcjum biur DEDECO oraz MD Polska (obie firmy mają siedziby w Szczecinie). Architekci zaproponowali prostą, geometryczną bryłę, którą urozmaicą dwa elementy.

Jednym będą unoszące się niczym tkanina ściany - na rogach budynku elewacje będą się `podnosić` ukazując przeszkalaną przestrzeń, wspartą na słupach. Tu będą umieszczone wejścia. Drugim, jeszcze bardziej wyrazistym elementem mają być ogromne ekrany, z których złożone będą elewacje. Na niech, za pomocą lamp LED będzie można wyświetlać wyniki trwających wewnątrz meczów oraz, niestety, reklamy.

W grudniu tego roku ma zostać oddana do użytku nowa Biblioteka Uniwersytetu w Zielonej Górze. Sześciokondygnacyjny budynek pomieści milion woluminów, a jego projekt stworzyło Biuro Architektoniczne NOW z Łodzi.

Rozrastający się Uniwersytet Zielonogórski wciąż nie mógł doczekać się książnicy z prawdziwego zdarzenia. W tym roku komfort i jakość studiowania na uczelni znacznie się poprawią dzięki jednej z najnowocześniejszych bibliotek w Polsce. W pełni dostępna na niepełnosprawnych, budowla będzie spełniała warunki tzw. biblioteki otwartej, czyli takiej, w której pomiędzy zasobami a czytelnikiem nie są tworzone żadne bariery i do wszystkich zasobów użytkownik ma wolny dostęp. Wypożyczanie książek ma się odbywać przy samoobsługowych stanowiskach z ekranami dotykowymi, a czytający na miejscu otrzymają wygodne i przytulne przestrzenie w budynku (450 miejsc w strefach głośnych i cichych). Będzie to też tzw. biblioteka hybrydowa, łącząca zasoby tradycyjne, papierowe, z elektronicznymi.

Elewacje dość prostej bryły mają mieć nieregularnie rozmieszczone pionowe przeszklenia, zaś wewnątrz dużo jasnej, otwartej, wykończonej drewnem przestrzeni.

W dniu rozpoczęcia się mistrzostw Europy w piłce nożnej Euro 2012 superluksusowy apartamentowiec Złota 44 w Warszawie ma być gotowy w stanie surowym.

Budowa drugiego w Warszawie dzieła starchitekta (pierwszym był biurowiec Metropolitan Normana Fostera) nie obyła się bez kłopotów - protesty okolicznych mieszkańców, którym 192-metrowy wieżowiec będzie zasłaniał widok z okna na prawie dwa lata zatrzymały budowę na wysokości 17 kondygnacji. W styczniu 2011 roku prace wznowiono (protesty zostały oddalone przez sąd) i `Żagiel`, bo tak nazywają gmach dziennikarze, zaczął rosnąć w błyskawicznym tempie jednego piętra tygodniowo.

W budynku znajdą się przede wszystkim mieszkania (niewielką część zajmą sklepy i biura), w tym penthouse na ostatnim piętrze z oszałamiającym widokiem na miasto. Złota 44 trafi do grona najbardziej luksusowych budynków mieszkalnych w Polsce. 251 apartamentów będzie wyposażone w elektroniczne sterowanie klimatyzacją, żaluzjami czy oświetleniem, mieszkańcy będą mieli do dyspozycji basen i spa, klub, taras do opalania się oraz pełną obsługę odźwiernych.

Formą wieżowiec ma się według architekta kojarzyć z godłem Polski - orłem, ale inni widzą w nieregularnym kształcie budynku rozpostarty żagiel. Niezależnie od tego, jak nazwać kształt wieży, stanie się ona zapewne jednym z symboli stolicy.

W Polsce dużo się mówi o potrzebie budowy parków rozrywki, bo to nie tylko popularny i lubiany sposób spędzania czasu przez całe rodziny, ale dla właściciela - żyła złota, dla gminy, w której park działa - wielka promocja. I coraz wiele gmin decyduje się na takie inwestycje.

Są już parki dinozaurów i tereny, zaludnione przez ogromne owady, jest park miniaturowych słynnych budowli z całego świata i park krasnali. O ile poprzednie lata minęły pod znakiem dinozaurów (w Polsce powstało już ponad 20 parków, w których można oglądać figury prehistorycznych zwierząt), o tyle rok 2012 będzie najprawdopodobniej rokiem westernu - bo to kolejny modny schemat, według którego powstają nowe rodzinne parki rozrywki.

Jak na Dzikim Zachodzie można się poczuć w Sońsku, Grudziądzu czy Karpaczu. W 2012 roku powstaną przynajmniej dwa kolejne miasteczka westernowe, w Kielcach i Żorach.

W tym drugim mieście ma powstać 14 budynków, stylizowanych na `kowbojskie`. `To będzie miejsce rozrywki, miejsce wydarzeń kulturalnych, ale też miejsce, gdzie będzie można zrobić zakupy, bo powstanie tu wiele obiektów handlowych. Można powiedzieć, że będzie to centrum handlowo-usługowo-rekreacyjne w scenerii Dzikiego Zachodu`, mówił prasie Prezydent Żor, Waldemar Socha. Będzie można tu wziąć udział w napadzie na bank, przejechać się dyliżansem, pojeździć konno, i posłuchać muzyki country w saloonie. Wszystkie budynki staną na terenie 3 hektarów, wzdłuż 150-metrowej drogi.

Miasteczko, którego otwarcie ma nastąpić 1 maja tego roku, ma już swoją maskotkę - to świnka-szeryf.