Bardzo dziwne budynki w Polsce. Wprawiają w zachwyt czy zakłopotanie?

Dziwne budynki w Polsce: wieża widokowa "Pająk" w Gorzowie Wielkopolskim

Listę dziwnych budynków w Polsce otwiera wybudowana w 2007 roku wieża widokowa na rondzie św. Jerzego w Gorzowie Wielkopolskim.  Przez mieszkańców miasta ochrzczona została mianem "Pająka" (jej oficjalną nazwą jest Info Glob). Nic dziwnego - agresywna forma stalowej konstrukcji unoszącej wielką, ażurową kulą przypomina ogromnego pajęczaka z wysoko uniesionym odwłokiem.

Władze miasta decydując się na realizację wieży planowały, że będzie ona zapowiedzią tego, co powstanie na Zawarciu - nowoczesnej dzielnicy, która ma wprowadzić Gorzów w nowe, lepsze czasy. Niestety, efekt finalny odbiega dość mocno od pierwotnych, wzniosłych założeń. Gorzowski "Pająk" zdobył tytuł Makabryły 2007

Dziwne budynki w Polsce: Teatr Baj Pomorski w Toruniu

W centrum Torunia przechodniów wita... ogromna, drewniana szafa. Jej otwarte na oścież drzwi odsłaniają półki i szufladki. To nie reklama salonu meblowego ani artystyczna instalacja, lecz Teatr "Baj Pomorski". W latach 2005-2006 teatr został gruntownie przebudowany i zmodernizowany według projektu opracowanego wspólnie przez architektów Elżbietę i Mateusza Grochowskich oraz czeskiego scenografa Pavla Hubički. Zmienione zostały wnętrza oraz bryła budynku. Jej najważniejszym akcentem stała się elewacja frontowa oraz strefa wejścia, którym nadano kształt otwartej na oścież wielkiej drewnianej, kolorowej szafy, pełnej szuflad i zdobionej ornamentami i bajkowymi motywami. Widzowie wkraczają do teatru przez szafę, niczym bohaterowie "Opowieści z Narni". Fantastyczna stylistyka została także przeniesiona do wnętrz, gdzie przeszklone foyer z kominkiem zdobią bajkowe sofy i rzeźby, które wykonał Rafał Budnik.

Zaskakująca forma budynku sprawiła, że bardzo szybko stał się jednym z charakterystycznych elementów miejskiego pejzażu Torunia. Efekt pracy architektów został doceniony, czego dowodem są nagrody przyznane m. in. przez TVP Kultura oraz tytuł Obiektu Roku 2006 miasta Torunia w kategorii modernizacje i rewitalizacje istniejących budynków.

Dziwne budynki w Polsce: niedokończony zamek w Łapalicach

Na naszej liście dziwnych budynków w Polsce, nie mogło zabraknąć zamku w Łapalicach pod Kartuzami. Budowla ta miała dorównać najlepszym magnackim rezydencjom z przeszłości. Rezydencja o powierzchni ponad 5 tys. metrów kwadratowych miała być urzeczywistnieniem marzeń gdańskiego przedsiębiorcy. Budowa ruszyła na przełomie lat 80. i 90. XX wieku.  Malownicza bryła z efektowną bramą wjazdową udekorowana została 12 wieżami. We wnętrzach przewidziano między innymi westybul z fontanną, kryty basen oraz salę balową. Poszczególne pomieszczenia miały być dekorowane rzeźbami, sztukateriami i pracami malarskimi. A wszystko to w murach wzniesionych z żelbetu i pustaków typu porotherm!

Śmiałe zamierzenie inwestora nie zostało nigdy sfinalizowane, a on sam obarcza za to winą lokalnych urzędników. Faktem jest, że przedsięwzięcie było samowolą budowlaną (170-metrowy dom z pracownią nagle "urósł" niemal 30-krotnie). Wydano nakaz rozbiórki, który zniesiono pod warunkiem dostarczenia pełnej dokumentacji projektowej. Gdy ta została złożona, władze wojewódzkie stwierdziły istotne braki formalne. Ostatecznie w 2013 roku wydano zakaz prowadzenia jakichkolwiek prac budowlanych, a niedoszły właściciel zamku toczy bój o pozwolenie na budowę. Niedokończony zamek stoi pusty, a ogromna brama wjazdowa zabita jest dechami.

Przypomnijmy, niedawno było głośno o budowie kolejnego zamku, tym razem hotelowego. Mowa o zamku w Stobnicy w Puszczy Noteckiej. Budowa cały czas trwa.

Przeczytaj także: Nowe zamki w Polsce stoją nie tylko w Stobnicy. Współczesne twierdze budujemy z cegły i styropianu>>

Dziwne budynki w Polsce: Solpol Wrocław

Dom handlowy Solpol zrealizowany według projektu Wojciecha Jarząbka we Wrocławiu był jedną z najbardziej spektakularnych realizacji postmodernistycznych w Polsce. Kolorowa, charakterystycznie "połamana" bryła stanowiła nowy akcent w zabudowie ulicy Świdnickiej. Równocześnie rozpoczęła szczególny trend na postmodernistyczne realizacje w zabytkowym centrum miasta.

Zdaniem wielu projekt Jarząbka ignorując zabytkowy kontekst wpłynął destrukcyjnie nie tylko na najbliższe otoczenie, ale i na cały Wrocław. Stanowił. Dla innych Solpol to ciekawy symbol minionej epoki. Kilka lat temu pojawiły się głosy, że budynek należy wyburzyć. W 2018 roku Radni uchwalając Studium Wrocławia umieścili go na liście dóbr kultury współczesnej. Tym samym otoczyli budynek ochroną.

Przeczytaj więcej: Solpol na liście dóbr kultury współczesnej. To jeden z symboli Wrocławia lat 90.>>

Dziwne budynki w Polsce: Krzywy Domek w Sopocie

Krzywy Domek przy sopockim "Monciaku" powstał w 2003 roku i praktycznie od razu stał się jednym z charakterystycznych punktów na mapie miasta. Obok nietypowej elewacji, pozbawionej choćby jednego prostoliniowego elementu, nie sposób przejść obojętnie. Falujące linie gzymsów, płynne płaszczyzny ścian czy wykrzywione otwory okienne przywodzą na myśl bajkowe rysunki Jana Szancera lub senne halucynacje.

Trudno oceniać Krzywy Domek w kategoriach stricte architektonicznych. Gdyby powstał kilkanaście lat wcześniej byłby zapewne świetnym przykładem postmodernistycznych zabaw formą. Zbudowany jednak na początku XXI wieku wygląda na nieco przebrzmiały żart architekta.

Dziwne budynki w Polsce: Zamek Przemysła w Poznaniu

Budowa Zamku Królewskiego w Poznaniu (nazywanego także Zamkiem Przemysła) rozpoczęła się... w grudniu 2010. Samo zamierzenie wzniesienia zamku wzbudziło liczne kontrowersje i stało się przyczyną ożywionych dyskusji środowiska architektonicznego i konserwatorskiego. Postanowiono odbudować gmach w formach historycznych, łącząc elementy gotyckie i renesansowe. W Poznaniu nie zachowały się praktycznie żadne dokładne przekazy dotyczące wyglądu zamku, a projekt autorstwa Witolda Milewskiego jest swobodną wariacją na temat architektury historycznej. Fasadę wyłożono historyzującą cegłą, zamontowane w oknach szkło ma ołowiane ramki i strukturę plastra miodu, a nowoczesne instalacje schowano w grubych, wykonanych z pustaków murach. Zamek otwarto w marcu 2017 roku.

Przeczytaj więcej o zamku Przemysła w Poznaniu>>

Dziwne budynki w Polsce: siedziba TVP w Warszawie

Realizacja zaprojektowanego przez Czesława Bieleckiego biurowca TVP w Warszawie trwała od 2001 roku. W międzyczasie zbankrutował wykonawca, robotnicy opuścili plac budowy, a odbiór nastąpił dopiero pod koniec 2008 roku. Obiekt wzbudził mieszane reakcje. Krytykowano zarówno wyjątkowo długi czas realizacji, wysokie koszty inwestycji sięgające 190ml zł, a  także samą formę budynku.  

Architekt przyznał, że inspirował się tradycyjnym wyobrażeniem Wieży Babel, pomnikiem Międzynarodówki Tatlina, kształtem kadłuba transatlantyku, rzymską fontanną di Trevi oraz twórczością Franka Gehry'ego. W rezultacie powstał budynek bez wątpienia oryginalny i nietypowy. Spoglądając na skomplikowaną bryłę można jednak odnieść wrażenie, że postmodernistyczna estetyka zaproponowana przez Bieleckiego mocno się zdezaktualizowała, a zawarta w niej symbolika jest zawiła i niejasna. Budynek TVP w Warszawie został Makabryłą 2008.

Zobacz także: Budynek TVP, czyli Wieża Babel>>

Dziwne budynki w Polsce: dom do góry nogami Szymbarku

Można powiedzieć, że jest to prawie zwykły, drewniany dom kryty dwuspadowym dachem. Prawie zwykły- właściciel i pomysłodawca zdecydował, że budynek będzie "postawiony na głowie". I tak pod lasem stoi dom, którego dach wbity jest na metr w grunt. Z fragmentów "wyrwanych z ziemi" fundamentów wystają kawałki rur i kabli. Całość na pierwszy rzut oka sprawia wrażenie scenerii po przejściu jakiegoś kataklizmu.

Pomysłodawca tego niecodziennego projektu mówi, że przewrócony dom jest nie tylko atrakcją turystyczną, ale stanowi także pomnik przewrotu wartości i obalenia systemy komunistycznego. Dom do góry nogami stoi  w Centrum Edukacji i Promocji Regionu w Szymbarku.