Poznań TOP 10 - nowoczesna architektura w Poznaniu [PRZEWODNIK ARCHITEKTONICZNY]
Nowoczesność w architekturze może mieć różne oblicza. Przygotowaliśmy subiektywny przewodnik architektoniczny po nowoczesnej architekturze w stolicy Wielkopolski. Znajdziecie w nim też m.in. ciekawostki o Poznaniu.
Nowoczesna architektura w Poznaniu: Okrąglak - ikona powojennego modernizmu
Dom Towarowy w Poznaniu powstał w latach 1949- 1954 według projektu Marka Leykama i stanowi jedno z najwybitniejszych osiągnięć polskiej architektury modernistycznej w okresie powojennym. Początkowo zakładano stworzenie dziesięciopiętrowego obiektu, jednak w czas prac budowlanych, ze względu na niestabilność gruntu, zmniejszono ilość kondygnacji o dwie (jednak w końcu lat 70. dobudowano dziewiąte piętro). W swej obecnej formie popularny Okrąglak ma 45 metrów wysokości.
Przyjęte przez Leykama rozwiązania formalne jeszcze dziś uderzają prostotą i klarownością. Bryła o formie walca jest prawie całkowicie przeszklona, z wyraźnie zaznaczoną prostokątną siatką żelbetowych żyletek. Parter został nieznacznie cofnięty w stosunku do lica ściany wyższych kondygnacji, co powoduję wrażenie, że walcowata bryła zdaje się unosić nad ziemią. Plan wnętrza jest naturalną konsekwencją przyjętej formy. Powtarzalny układ kolejnych kondygnacji realizuje modernistyczną koncepcję wolnego planu, pośrodku każdego z pięter znajduje się okrągła klatka schodowa z trzema biegami schodów.
W 2003 roku Okrąglak został wpisany do rejestru zabytków. W 2006 roku budynek otrzymał Nagrodę Miasta Poznania im. Jana Baptysty Quadro. Nowym właścicielem Okrąglaka została firma Immobel (deweloper aktywnie działający na rynku belgijskim, luksemburskim oraz polskim), która zmieniła go w budynek biurowo-usługowy. W latach 2011-2012 obiekt przeszedł gruntowny remont.
Zobacz także: Okrąglak ma 65 lat. Jak zmieniała się architektoniczna ikona Poznania?>>
Nowoczesna architektura w Poznaniu. Biurowiec Bałtyk - kontrowersyjny kameleon
Biurowiec Bałtyk - 16-piętrowy, stojący nieopodal Ronda Kaponiera biurowiec, otwarty został w 2017 roku. To pierwsza realizacja w Polsce jednej z najbardziej uznanych pracowni architektonicznych na świecie - MVRDV (we współpracy z pracownią Natkaniec/Olechnicki Architekci). Bałtyk jest laureatem licznych nagród m.in. im. Jana Baptysty Quadro, Bryły Roku 2017, Nagrody Internautów w plebiscycie Nagroda Architektoniczna Polityki czy Prime Property Prize 2017.
Jak przyznaje w rozmowie z Bryłą Natahalie de Vries z MVRDV inspiracją był... poznański Okrąglak. Charakterystyczna, nieregularna, powycinana bryła widoczna jest praktycznie z każdego miejsca w centrum Poznania. Co ciekawe, z każdej strony Bałtyk wygląda inaczej - rozszerza się lub zwęża, jest smukły i rozległy zarazem - wszystko zależy od punktu, w którym znajduje się obserwator.
Biurowiec Bałtyk od początku budził kontrowersje. Zarzucano mu przeskalowanie i niewpisywanie się w otaczającą przestrzeń. Jednych oburza, innych zachwyca, ale jedno jest pewne - obok tego obiektu nie można przejść obojętnie.
Przeczytaj więcej o biurowcu Bałtyk w Poznaniu>>
Nowoczesna architektura w Poznaniu. Pawilon Ogród Szeląg - pochwała prostoty
Pawilon Ogród Szeląg, zaprojektowany przez biuro Adama Wiercińskiego, stanął w 2018 roku na należącej do miasta działce przy ul. Ugory. Całoroczny, prosty pawilon, o powierzchni użytkowej 60 m2 jest sercem ogrodu społecznego - z miejscem do wypoczynku, zieloną przestrzenią i świetlicą.
Pawilon został wybudowany w lekkiej konstrukcji szkieletowej drewnianej. Ze względu na pochyły teren, postawiony został na dziewiętnastu betonowych kolumnach. Pawilon Ogród Szeląg otwiera się elewacją południowo-wschodnią w stronę rzeki. Część budynku została wycięta tworząc zadaszoną strefę wejściową oraz przejście na taras.
Budynek zdobył nagrodę publiczności i wyróżnienie w kategorii przestrzeń publiczna w konkursie Nagroda Roku SARP 2019. Otrzymał również wyróżnienie w konkursie Nagroda Prezydenta Miasta Poznania im. Jana Baptysty Quadro – za najlepszą realizację architektoniczną w Poznaniu w 2018 roku.
Nowoczesna architektura w Poznaniu. Stary Browar
Stary Browar - zaprojektowane przez Studio ADS założenie powstało na terenie dziewiętnastowiecznego browaru Huggera. Jednak zachowane fragmenty dawnej architektury przemysłowej zostały wykorzystane w niewielkiej części, a "Stary Browar" w zdecydowanej większości składa się z form nowych, stylizowanych na dawne i bazujących na ikonografii dziewiętnastowiecznej architektury przemysłowej.
Pierwotne projekty zakładały rewaloryzację części historycznych i uzupełnienie ich o nowe kubatury utrzymane w estetyce kontrastującej z historyczną. Jednak w trakcie prac, jak twierdzą sami architekci "projektowanie przekształciło się w proces ciągłego zdrapywania i doklejania. Usuwanie śladów współczesności w projekcie i dodawania elementów tkwiących korzeniami w tradycji".
Realizowane w późniejszym czasie kolejne partie Starego Browaru coraz bardziej oddalały się od industrialnych, dziewiętnastowiecznych wzorów. Stanowiły raczej eklektyczne zestawienie form całkiem nowoczesnych z cytatami bądź pastiszami rozwiązań historycznych. Jednak niezależnie od oceny jakości architektury realizacja autorstwa Studia ADS wyznaczyła pewien kierunek rozwoju dużych centrów handlowo-rozrywkowych o dopracowanej w każdym detalu formie oraz możliwie szerokim programie funkcjonalnym, gdzie komercja przeplata się z kulturą.
Zobacz także: Stary Browar w Poznaniu - krótka kronika długich zmian>>
Nowoczesna architektura w Poznaniu. Brama Poznania ICHOT - beton i światło
Brama Poznania ICHOT powstała w 2014 roku według projektu biura Ad Artis Emerla, Jagiełłowicz, Wojda. Zamknięte w betonowej kostce muzeum prezentuje historię Ostrowa Tumskiego i według wielu osób, właśnie od wizyty w tym miejscu powinniśmy rozpoczynać zwiedzanie Poznania.
Do budynku prowadzi ścieżka w kształcie zygzaka specjalnie kadrująca widoki na okolicę. Architekci chcieli w ten sposób "zmusić" zwiedzających do spoglądania na historyczną zabudowę Ostrowa Tumskiego. Integralną częścią Bramy Poznania ICHOT jest przeszklona, licząca 63 metry długości kładka, która prowadzi do budynku Śluzy Katedralnej.
Projekt budynku był wyzwaniem dla architektów i inżynierów, muzeum powstało bowiem na podmokłym terenie. Architekci nie chcieli nawiązywać do historii, lecz stworzyć współczesną architekturę. Jak sami mówią "muzeum powstało z betonu i światła".
Budynek otrzymał sporo nagród m.in. nagrodę Prezydenta Miasta Poznania im. Jana Baptysty Quadro za 2013 rok i drugie miejsce w plebiscycie Bryła Roku 2013. W 2014 roku w plebiscycie National Geographic Traveler na siedem nowych cudów Polski czytelnicy umieścili Bramę Poznania ICHOT na piątym miejscu.
Zobacz także: Zwiedzamy Bramę Poznania ICHOT [ZDJĘCIA]>>
Nowoczesna architektura w Poznaniu. Biurowiec Pixel - jak stos pudełek
Biurowiec Pixel przy ulicy Grunwaldzkiej 182 od 2013 roku jest siedzibą Grupy Allegro. Sześciopiętrowy obiekt zaprojektowany został przez pracownię JEMS Architekci (za aranżację wnętrz odpowiada studio Ultra Architects). W 2013 roku Pixel otrzymał nagrodę architektoniczną Jana Baptysty Quadro. Był również nominowany do nagrody Bryła Roku.
Od strony ulicy Grunwaldzkiej fasada jest spokojna, niemal całkowicie przeszklona. Natomiast od drugiej, wewnętrznej strony, architekci zaprojektowali fasadę składającą się z wystających sześcianów. Powstała między nimi przestrzeń została wypełniona drewnem i zielenią. Architekci z pracowni JEMS nazywają budynek "rozrzeźbionym prostopadłościanem"
Powstały w 2013 roku Pixel, jest pierwszym z zespołu pięciu budynków. Obok powstały dwa bliźniacze biurowce. "Dwa ostatnie, dopełniające klaster, stawiamy w 2020 roku" - mówi inwestor, firma Garvest.
Nowoczesna architektura w Poznaniu. Modernistyczna Arena
Poznańska hala sportowo-widowiskowa Arena, zrealizowana w latach 1972-1974 według projektu Jerzego Turzenieckiego, wyraźnie przypomina rzymski Mały Pałac Sportu autorstwa Pier Luigi Nerviego. Takie źródła inspiracji nie stanowią jednak powodu do wstydu- wszak Nervi był prawdziwym artystą konstrukcji, a opracowywane przez niego struktury do dziś zaskakują śmiałymi rozwiązaniami technicznymi oraz dynamicznymi formami.
Arena została zrealizowana na planie koła i przekryta spłaszczoną kopułą. Wsparto ją na rozmieszczonych promieniście żelbetowych podporach w kształcie litery Y, nachylonych w kierunku środka okręgu. Pokryta blachą aluminiową powłoka kopuły została w charakterystyczny sposób załamana na odcinkach pomiędzy kolejnymi podporami, dzięki czemu wizualnie zyskała na lekkości oraz podkreśliła dynamiczny wygląd całej struktury.
Nowoczesna architektura w Poznaniu. Biblioteka UAM - między przeszłością i przyszłością
Biblioteka Wydziału Filologii Polskiej i Klasycznej Uniwersytetu Adama Mickiewicza, która stanowi rozbudowę Collegium Maius (dawnego budynku pruskiej Królewskiej Komisji Kolonizacyjnej- niesławnej Hakaty), zlokalizowana została w samym sercu Poznania, w bezpośrednim sąsiedztwie Opery i Zamku Cesarskiego.
Zaprojektowany przez Neostudio oraz Consultor i APA Jacek Bułat obiekt stanowić miał w zamyśle autorów połączenie starej tkanki architektonicznej z nowoczesnością. Prosta bryła na planie prostokąta została "podzielona" na dwie części. Dolne kondygnacje oblicowano płytami piaskowca identycznego jak te wykorzystane przy budowie Collegium Maius, dzięki czemu stworzono wizualne połączenie z historią. Elewacje wyższych partii budynku zostały całości przeszklone. Zespolono je z masywnym kamiennym cokołem poprzez zastosowanie cienkich, piaskowcowych żyletek, których nieregularny rytm został także odwzorowanym w rysunku posadzki placu oraz przeniesiony do wnętrz budynku.
Nowoczesna architektura w Poznaniu. Dom Studencki "Karolek"
Projekt domu studenckiego Uniwersytetu Medycznego w Poznaniu autorstwa pracowni Front Architects powstał w 2010 roku. Zakładał realizację dużego obiektu mieszkalnego oraz studium wychowania fizycznego połączonych w obrębie jednego kompleksu przylegającego do istniejącej hali sportowej. Obiekt został rozbity na dwie bryły- parterową strefę kompleksu sportowego oraz wyrastającą ponad nią masywny, siedmiopiętrowy prostopadłościan akademika. Pierwsza pomieściła m.in. sale gimnastyczne oraz powierzchnie obsługujące, a także została połączona z istniejącą halą i kortami tenisowymi. W drugiej zlokalizowano pokoje dla ponad 150 osób, pomieszczenia do nauki i wypoczynku.
Wrażenie jedności poszczególnych części zostało utrzymane przede wszystkim dzięki umiejętnemu operowaniu barwą w kompozycji elewacji i wnętrz. Ściany zewnętrzne studium wykończone zostały płytami włókno-cementowymi w ciepłych barwach (czerwień, żółcień, oranż), które stworzyły swoistą geometryczną mozaikę. Białe elewacje bloku części mieszkalnej o równomiernym układzie okien zostały urozmaicone poprzez zastosowanie barwnych akcentów w pasach okiennych. Powodują one, iż budynek staje się optycznie lżejszy, nabiera bardziej "swobodnego" charakteru.
Nowoczesna architektura w Poznaniu. Biurowiec Za Bramką - wpisany w śródmiejską zabudowę
Biurowiec Za Bramką, autorstwa pracowni Ultra Architects, uzupełnia jeden z kwartałów śródmiejskiej zabudowy Poznania. To właśnie lokalizacja była głównym czynnikiem który zdeterminował bryłę. Od strony ulicy architekci zaprojektowali nowoczesną, ale też spokojną elewację, która dobrze wpisuje się w miejską pierzeję. Budynek ma mnóstwo przeszkleń, dzięki którym do środka wpada sporo naturalnego światła.
Od strony wnętrza kwartału biurowiec Za Bramką ma zupełnie inne oblicze. Każda jego kondygnacja została cofnięta względem poprzedniej, tworząc w ten sposób rekreacyjne tarasy wyłożone drewnem i uzupełnione zielenią.
Przy biurowcu, od strony ulicy Za Bramką, powstał niewielki plac publiczny z ławkami i zielenią. Stanęły na nim "lampy w ciąży" - zaprojektowane przez Ultra Architects latarnie z drewnianymi budkami dla ptaków.
Biurowiec otrzymał Nagrodę im. Jana Baptysty Quadro za 2016 rok.
Skomentuj:
Poznań TOP 10 - nowoczesna architektura w Poznaniu [PRZEWODNIK ARCHITEKTONICZNY]