Plac budowy World Trade Center

World Trade Center znów pnie się w górę

Pępek świata, stolica stylu, wysokich wieżowców i musicali dopiero po 10 latach zapełnia urbanistyczną lukę, która powstała po tragicznych zamachach terrorystycznych z 11 września 2001 roku. World Trade Center to od paru lat wielki plac budowy, który ma odmienić oblicze Manhattanu.

Zamachy z 11 września były dla Nowego Jorku niewyobrażalnym wstrząsem. Po opadnięciu kurzu z zawalonych wież, oczom mieszkańców ukazała się pusta przestrzeń, wypełniona gruzami. Chyba nikt wtedy nie mógł sobie wyobrażać, że coś na tym miejscu może szybko powstać.

Dziś kompleks WTC stopniowo nabiera formy.Przygotowany przez starchitekta i nowojorczyka, Daniela Libeskinda, plan kompleksu zakłada, ukończenie w przeciągu kilku najbliższych lat, w miejscu zwalonych wież World Trade Center: pięciu nowych wieżowców, Narodowego Muzeum Pamięci 11 Września, węzła komunikacyjnego, centrum handlowego i centrum sztuki. Wszystkie te budynki zostały zaprojektowane przez śmietankę współczesnej architektury: Santiago Calatravę, Davida Childsa, Normana Fostera, Franka Gehryego, Fumihiko Maki i Richarda Rogersa.

7 WTC

Jako pierwszy z planowanych inwestycji w górę wystrzelił 7 WTC. Wieżowiec został otwarty już w 2006 roku. Odbudowany budynek ma 226 metry wysokości i ponad 157 tys. m. kw. powierzchni biurowej. Przestrzeń użytkowa budynku rozpoczyna się jednak od 10 piętra. Podobnie jak w poprzednim, zwalonym wieżowcu, na pierwszych piętrach znajduje się bowiem stacja transformatorowa Con Edison i cała maszyneria obsługująca budynek. W nowym projekcie inaczej rozwiązano jednak problem wejścia do gmachu z ulicy. O ile w starym budynku prowadziło ono przez osadzone na wysokości 4 pietra podium, to w nowym wieżowcu jest ono usytuowane na poziomie ulicy. Całkowicie przeszklone lobby kontrastuje teraz z metaliczną okładziną części mieszczącej transformatorownię.

Gmach został zaprojektowany jako brama do nowego kompleksu WTC. Za jego architekturę odpowiedzialny był David Childs, partner w Skidmore, Owings & Merrill LLP (SOM). Wieżowiec charakteryzuje się raczej klasyczną formą. Wewnątrz jednak naszpikowany jest elektroniką i rozwiązaniami proekologicznymi, które pozwoliły mu uzyskać prestiżowy certyfikat LEED.
Budynek jest węższy od swojego poprzednika. Pozwoliło to na stworzenie parku-plazy, w której pośród drzew oliwnych, zlokalizowano także fontannę, marmurowe ławy i rzeźbę Jeffa Koonsa, zatytułowaną Balloon Flower (Red).

1 WTC

Prace konstrukcyjne nad wieżowcem 1 WTC zwanego także The Freedom Tower (Wieża Wolności) rozpoczęły się w kwietniu 2006. Jak zapewnia deweloper, Silverstein Properties, będzie to budynek o krystalicznej formie wypełnionej i odpijającej światło. Jego wysmukła bryła ma nawiązywać do ikon Nowego Jorku: wieżowcówChrysler Building i Empire State Building. Gmach będzie miał wysokość 541 metrów (łącznie z 124 metrowym masztem antenowym), co zapewni mu miano najwyższego budynku w USA.

Podobnie jak 7 WTC, projekt wieżowca nr 1 przygotował David Childs z Skidmore, Owings & Merrill LLP (SOM). Gmach będzie się wznosił na 60 m, sześciennej podstawie. Krystaliczna forma budynku została wymodelowana poprzez skręcenie dachu gmachu o 45 stopni w stosunku do kwadratowej podstawy. Dzięki temu, wraz z zmieniającymi się warunkami oświetleniowymi, wygląd elewacji budynku będzie się zmieniał i będzie uzależniony od pory dnia i pogody.

Wewnątrz 1 WTC znajdziemy 69 piętra biurowe, restauracje, taras widokowy i dwukondygnacyjną stację nadawczą. Projekt przewiduje także powstanie podziemnego centrum handlowego z dostępem do kolejki PATH, stacji metra i gmachu Światowego Centrum Finansowego.

2 WTC

2 WTC przy adresie 200 Greenwich Street będzie drugim co do wysokości wieżowcem kompleksu WTC. Gmach będzie posiadał jednak najbardziej ekspresyjną bryłę, przywodzącą na myśl cztery zestawione ze sobą kryształy. Jego projekt przygotowało biuro starchtekta Normana Fostera. Wieżowiec będzie posiadał 411 metrów, a zwieńczenie będzie stanowić ponad 20-metrowa antena.

Budynek będzie dysponował 288 tys.m2 powierzchni użytkowej, z których największa część będzie przeznaczona pod biura. 5 dolnych kondygnacji ma natomiast służyć jako przestrzeń handlowa. Na szczycie wieżowca zlokalizowane będzie sky lobby. Podobnie jak inne gmachy z kompleksu WTC, wieża nr 2 będzie się ubiegała o złoty certyfikat LEED, przyznawany tylko najbardziej efektywnym energetycznie budynkom.

3 WTC

Za projektem wieżowca nr 3 stoi Richard Rogers z pracowni Rogers Stirk Harbour + Partners. Będzie to trzeci co do wysokości budynek kompleksu WTC. Zlokalizowany w samym centrum kompleksu gmach, ma posiadać wysokość 80 kondygnacji i ponad 232 tys. m2 powierzchni biurowej. Podobnie jak w przypadku innych budynków kompleksu, 3 WTC ma spełniać najwyższe standardy efektywności energetycznej. Gdy zostanie ukończony ma on się ubiegać o złoty certyfikat LEED.

Na najniższych poziomach, wieżowiec będzie dysponował przestrzenią handlową. Będzie ona rozłożona na pięciu kondygnacjach: parterze, dwóch kondygnacjach podziemnych i dwóch nadziemnych. Komunikacja wewnątrz budynku ma być bardzo sprawna. Dlatego też, główną część wieżowca będą obsługiwać aż 44 windy pasażerskie i cztery towarowe.

4 WTC

4WTC będzie posiadał 72 kondygnacje, co uczyni go czwartym co do wysokości budynkiem kompleksu WTC. Jego projekt przygotowała pracownia Maki and Associates, która nadała mu dyskretną ale jednocześnie dostojną formę.

Fasada wieżowca wykonane zostanie z zespolonych, szklany paneli, które mają pokrywać całą wysokość kondygnacji. Powleczone zostały one specjalnymi powłokami, które mają nadawać całej elewacji matowy wygląd. W efekcie budynek ma otrzymać minimalistyczny, jasny, efemeryczny i zimny wygląd.

Zgodnie z założeniem, przeciwległe krawędzie bryły wieżowca, będą podkreślone poprzez drobne wgniecenia. Dzięki nim całość bryły ma zyskać ostry i wysmukły wygląd. Każde z takich wgnieceń będzie formować dwa narożniki, które wewnątrz dadzą możliwość podziwiania imponującej, 270st panoramy.

Obecnie projekt jest w trakcie realizacji - wnoszony jest stalowy szkielet. Zgodnie z przyjętym harmonogramem, wieżowiec ma zostać otwarty na jesień 2013 roku.

5 WTC

Wieżowiec nr 5 ma stanąć w miejscu uszkodzonego podczas zamachów z 11 września gmachu Deutsche Banku i w wyniku późniejszego pożaru. Za jego projekt była odpowiedzialna pracownia Kohn Pederson Fox. Przewiduje on wzniesienie 40-kondygnacyjnego gmachu, w formie zawieszonej w powietrzu litery L.

W porównaniu do raczej klasycznych brył wieżowców kompleksu, to najbardziej oryginalny projekt i zarazem najbardziej kontrowersyjny. Zaraz po przedstawieniu koncepcji gmachu, na pracownię Kohn Pederson Fox spadły gromy, szczególnie od mieszkańców Dolnego Manhattanu. Przedmiotem kontrowersji było wypuszczenie bryły 5WTC ponad pobliską cerkiew greckokatolicką. Mieszkańcy obawiali się, że ów wypust (zwany złośliwie piwnym brzuchem) będzie spowijał świątynię w cieniu przez większą część dnia. Z tego też powodu wieżowiec zyskał niesławną nazwę Wieży Ciemności.

Konflikt między projektantami a społecznością Dolnego Manhattanu został jednak zażegnany przez Eugene Kohna, architekta prowadzącego Kohn Pederson Fox, który na spotkaniu z mieszkańcami wyjaśnił, że cień, który jest przedmiotem ich troski będzie rzucany przez wszystkie budynki kompleksu, i nie da się go uniknąć.

Eugene Kohn w wywiadzie dla jednego z nowojorskich magazynów, uzasadnia także kontrowersyjną formę budynku: - Dostaliśmy założenia z cerkwią znajdującą się na północ od wieżowca. Co zatem zrobić z przestrzenią handlowa o tych rozmiarach? Nie umieścimy jej na parterze, ponieważ tam będzie cerkiew. Dlatego też wypuszczenie jej poza elewację wieżowca jest jedynym sposobem. Nie mieliśmy innego wyjścia.

Wieżowiec obecnie czeka na rozbiórkę uszkodzonego gmachu Deutsche Bank. Gdy zostanie ukończony będzie siedzibą banku JPMorgan Chase.