Pier Luigi Nervi: wirtuoz betonu na wystawie w Muzeum Architektury we Wrocławiu

Pier Luigi Nervi od lat 50. XX wieku był najważniejszym włoskim projektantem na arenie międzynarodowej. Zrealizował wiele obiektów w Europie, Ameryce Północnej i Południowej oraz w Australii. Jest on również jednym z tych twórców, którzy wywarli decydujący wpływ na kształt światowej architektury ostatniego stulecia. I wyznaczyli nowe drogi jej dalszego rozwoju.

Pier Luigi Nervi urodził się w 1891 roku w Sondrio w północnych Włoszech. Pod wpływem fascynacji lotnictwem wstąpił do bolońskiej Szkoły Inżynierii. Zetknął się tam z czołowymi przedstawicielami przemysłu budowlanego, między innymi Attilio Muggią - właścicielem praw do patentu na zbrojony beton Hennebique'a we Włoszech. Kontakty te popchnęły go w kierunku świata konstrukcji, w którym właściwości zbrojonego betonu, łączącego elastyczność z wytrzymałością, wydały mu się niewyczerpanym źródłem twórczych możliwości. W ten sposób Nervi rozpoczął pracę we florenckiej filii firmy swego mentora, Attilio Muggii. Szybko jednak się usamodzielnił, tworząc wspólnie z Nebbiosim w 1920 roku w Rzymie własną firmę budowlaną.

Później, wraz z kuzynem Bartolim, również inżynierem, utworzył „Nervi&Bartoli” - rodzinną firmę, którą zarządzał aż do śmierci. Międzynarodową sławę, która towarzyszyła mu do końca życia, przyniosły Nerviemu Stadion Berta, otwarty we Florencji w 1932 roku, oraz hangary lotnicze w Orvieto i Orbetello (1935-1942). Nervi zdecydowanie odrzucał eklektyzm z jego dekoracjami dodawanymi do struktur, wierząc w architekturę pozostającą w pełnej harmonii z inżynierią. Projektując często korzystał z elementów prefabrykowanych, co miało pozostać charakterystyczną cechą dużej części jego późniejszych prac.

Pier Luigi Nervi jako inżynier reprezentował nie tylko szkołę włoską, lecz także architekturę modernistyczną, która wówczas rozprzestrzeniała się na całym świecie. Powierzono mu, wraz z Marcelem Breuerem i Bernhardem Zehrfussem, projekt głównej siedziby UNESCO w Paryżu. Od połowy lat pięćdziesiątych projektował i realizował swoje najistotniejsze dzieła z zakresu architektury przemysłowej i publicznej, hale wystawowe i obiekty sportowe, zwłaszcza te związane z Igrzyskami Olimpijskimi w 1960 roku w Rzymie. Udało mu się stworzyć przedsiębiorstwo („Nervi&Bartoli”) , które nie miało odpowiedników - z jednej strony istniała jako pracownia projektowa, z drugiej jako firma budowlana wykorzystująca wspaniałe tradycje włoskiego rzemiosła.

Wystawa, którą do 8 grudnia można oglądać w Muzeum Architektury we Wrocławiu, ukazuje efekty prac włoskiego architekta, w których to pracach zastosowane rewolucyjne techniki konstrukcyjne wiążą się ściśle z międzynarodową sytuacją społeczną i polityczną oraz światem kultury i nauki. Trzon ekspozycji stanowią oryginalne rysunki, modele i fotografie trzynastu najbardziej podziwianych dzieł Nerviego. Całość wzbogacają zdjęcia włoskiego mistrza fotografii architektonicznej, Mario Carrieriego, dokumentalne filmy, wywiady i współczesne materiały filmowe.

Muzeum Architektury we Wrocławiu,

ul. Bernardyńska 5

wystawa trwa do 8 grudnia