W podziemiach Krakowa

PODZIEMNY KRĄG, CZYLI JAKIE TAJEMNICE ODKRYJEMY POD KRAKOWSKIM RYNKIEM.

Już we wrześniu tego roku zostanie otwarta wystawa ?Śladem europejskiej tożsamości Krakowa?, czyli szlak turystyczny po podziemiach Rynku Głównego. To nie będzie zwyczajna wystawa - mówi Marcin Pietuch*, jeden z twórców i wykonawców projektu wystawy - wykorzystamy niecodzienne i pierwsze w Krakowie połączenie elementów archeologicznych, scenograficznych, multimedialnych i świetlnych. Trwają intensywne prace pod płytą Rynku Głównego, w tej chwili montujemy konstrukcje sal, a także specjalne przeźroczyste i podświetlane chodniki, zaprojektowane przez prof. Andrzeja Kadłuczkę, autora projektu architektonicznego. Za chwilę zaczynamy montaż specjalnych ekranów, a także makiet, gablot i innych elementów całości. Dla mnie osobiście to ogromne wyzwanie - wykorzystanie w starych, średniowiecznych strukturach miasta elementów nowoczesnej scenografii i multimediów. Mogę wykorzystać swoje wieloletnie doświadczenie projektanta i wykonawcy scenografii eventowej i telewizyjnej w tak specyficznym obiekcie. Stawiamy na stworzenie unikalnego w skali Polski muzeum, które będzie operowało nowoczesnymi, współczesnymi technikami, które odkryją przed widzami historię! Mamy nadzieję, że podziemie Rynku odwiedzą nie tylko turyści, ale także Krakowianie, którzy odkryją wraz z nami historię swego miasta przedstawioną w sposób nietuzinkowy.

Wystawa zatytułowana ?Śladami europejskiej tożsamości Krakowa? powstaje 4 metry pod płytą Rynku Głównego. Na powierzchni ok. 4 tys. metrów kwadratowych znajdzie się ekspozycja ukazująca rolę Krakowa w średniowiecznej Europie i ponad 800-letnią tradycję handlu i rzemiosła na tym terenie.

Na wystawie będzie można podziwiać odnalezione podczas wykopalisk relikty architektury murowanej i drewnianej (m.in. pozostałość średniowiecznej osady, fragmenty zabudowań pamiętających czasy Kazimierza Wielkiego, pozostałość ogromnego cmentarzyska), tzw. świadki ziemne (czyli nienaruszone fragmenty gruntu ukazujące przekrój przez kolejne warstwy archeologiczne) oraz około 700 przedmiotów codziennego użytku. Wśród tych ostatnich znajdzie się m.in. unikatowa kolekcja średniowiecznych plomb sukienniczych, najliczniejsze w Polsce zbiory średniowiecznej biżuterii, odważników i stilusów, monety - w tym liczne egzemplarze z czasów Władysława Łokietka.

Cała przestrzeń jest podzielona na kilka części. Odsłonięte podczas wykopalisk mury Kramów Bogatych stanowić będą galerię z odnalezionymi, zabytkowymi przedmiotami. Eksponaty zostaną umieszczone w nowatorskich cylindrycznych gablotach. W ich otoczeniu znajdzie się ikonografia przedstawiająca analogie pochodzące z innych rejonów średniowiecznej Europy. Po przeciwnej stronie będą graficznie przedstawione warsztaty rzemieślnicze wg ikonografii m.in. z Norymbergii i wg Kodeksu Behema. Rozwiązanie to jest podyktowane małą ilością miejsca oraz bogactwem wątków architektonicznych, które zostaną wydobyte światłem. Jedynie rekonstrukcja wnętrza kramu sukiennego może zostać przedstawiona przestrzennie.

Kolejną ważną częścią ekspozycji są Kramy Bolesławowe, w których główną rolę będą pełniły światła i sekwencje ich świecenia wraz z efektami dźwiękowymi. Wrażenie na zwiedzających zrobi projekcja aktu lokacyjnego miasta wyświetlana na współczesnych mu i opisanych w nim murach.W głębi wyświetlany będzie holograficzny obraz kramów. Malowanie światłem i tworzenie spektaklu wrażeń będzie oddziaływało z dużą siłą w miejscu, gdzie odkryto resztki chat spalonych w czasie najazdu Tatarów w 1241 r. Atmosferę budować będzie półmrok i czerń posadzek oraz błyszczący czarny sufit, który pełnić będzie rolę lustra budującego wrażenie przestrzeni odbijającej projekcje filmowe. Elementem scenografii będą nowoczesne makiety. Dwie największe - przedstawiające handel daleki średniowiecznego Krakowa oraz zespół miejski Krakowa z 1500 r. wykona Marek Skrobecki, który był scenografem przy oscarowym filmie ?Piotruś i wilk?.

Przy użyciu najnowszych rozwiązań z dziedziny animacji 3D i technologii informatycznych 30-osobowy zespół specjalistów odtworzy ponad 500 modeli zabytków znalezionych na terenie podziemi rynku. Zwiedzający będą mogli je dowolnie obracać i powiększać za pomocą ekranów dotykowych. Odwiedzający wystawę będą mogli z bliska przyjrzeć się przemianom m.in. Sukiennic i kościoła Mariackiego. Za pomocą projektorów zostanie przedstawiona historia handlu średniowiecznego miasta oraz zniszczenie Krakowa przez Tatarów w 1241 roku.

W ostatnich latach w Polsce muzealnictwo zaczęło się zmieniać. Powstały atrakcyjne obiekty, które łączą historie z nowoczesnością, jak Muzeum Powstania Warszawskiego czy Muzeum Chopina w Warszawie. Ważne jest, ze Kraków dołącza do grona miast nowoczesnych, nowocześnie myślących o pokazywaniu swojej historii. Praca przy projektowaniu i aranżowaniu wnętrz w podziemiach Rynku Głównego jest bardzo trudna, jesteśmy ograniczeni materią i czasem realizacji, jest to jednak dla nas wielkie wyzwanie i wielka radość, bo projekt jest bardzo oryginalny. Już we wrześniu otwarcie, serdecznie zapraszamy do obejrzenia efektu naszych wielomiesięcznych działań, podsumowuje Marcin Pietuch.

* Marcin Pietuch - absolwent krakowskiej ASP, scenograf i wykonawca scenografii. Autor scenografii do imprez: Roku Kultury Polskiej w Paryżu i Monachium, Festiwali Kultury Żydowskiej, koncertów Lipnicka&Porter, koncertów Fundacji Anny Dymnej ?Spotkajmy się mimo wszystko? oraz licznych spektakli Teatru Telewizji, innych programów telewizyjnych oraz Festiwalu w Sopocie.