Jedyna taka budowla w Polsce

Wybudowana w połowie zeszłego wieku wieża szybu Szymański nie przypomina dobrze znanych ze śląskiego pejzażu stalowych konstrukcji. Wysoka na 30 metrów, zwężająca się ku górze, owalna ceglana bryła z czterema ostrołukowymi wejściami przywodzi raczej na myśl surową zamkową basztę. - Cała konstrukcja jest żelbetowa, cegła to tylko wypełnienie. To prawdopodobnie jedyna w Polsce wieża wyciągowa o takiej formie, unikat. Powinna żyć! - mówi Andrzej Adamczyk, emerytowany górnik i pasjonat historii rybnickiego górnictwa.

Renowacja i konserwacja zniszczonej i splądrowanej przez złomiarzy wieży zbliża się do końca. Gotowy jest też projekt jej adaptacji na salon piękności. - Właściwie robię to dla żony. Jest fryzjerką, ma swoją firmę, ale w znacznie mniej ciekawym miejscu - mówi Piotr Chwołka, właściciel wieży, który jest inwestorem.

Budynek nie jest wpisany do rejestru zabytków, ale z racji swej niezwykłej wartości został objęty ochroną. Dlatego wszystkie zmiany zostały uzgodnione z Wojewódzkim Urzędem Ochrony Zabytków. Najpoważniejsze prace, jakie trzeba będzie wykonać, to podzielenie wieży stropami. - Żeby nie zniszczyć otwartej katedralnej przestrzeni wewnętrznej, do stworzenia podziałów chciałbym wykorzystać już istniejący układ przestrzenny, słupowo-belkową konstrukcję szybu windy - wyjaśnia architekt Rafał Paszenda, autor projektu adaptacji wieży.

Stropy będą częściowo przeszklone, a zamiast ścian wnętrze będą dzielić powierzchnie z siatki naśladujące istniejące zabezpieczenia szybu. Wnętrze pozostanie surowe. Trzeba je będzie też doświetlić. Architekt planuje wybić w murze dodatkowe świetliki, w niczym nieróżniące się jednak od istniejących. W planach jest ponowne otwarcie i przeszklenie częściowo zamurowanych wejść do budynku. Na swoim miejscu, na najwyższym poziomie wieży, zostaną prawdopodobnie koła maszyny wyciągowej. Usunięcie ich byłoby trudne, a ich zostawienie podkreśli postindustrialny charakter projektu.

- To niezwykły budynek, o bardzo przemyślanej i dopracowanej do ostatniego szczegółu konstrukcji. Główna zasada to jak najmniej ingerować w jego oryginalną architekturę - dodaje Paszenda.

Iwona Sobczyk

źródło:  Gazeta Wyborcza Katowice