MASDAR - uczelnia na środku pustyni

Idealne miasta są odzwierciedleniem dążeń epoki, w której powstały. Nic więc dziwnego, że Brasilia XXI wieku jest w całości poświęcona idei zrównoważonego rozwoju i pracy nad odnawialnymi źródłami energii.

Masdar, miasto złożone na ołtarzu ekologii, zostało powołane do życia przez państwo żyjące z handlu ropą naftową. Wydawać by się mogło, że Zjednoczone Emiraty Arabskie są ostatnim miejscem na Ziemi, w którego interesie jest wspieranie zielonej energii. Pokłady ropy mają jednak granice i kiedy petrodolarowe źródło wyschnie, Emiraty, jako lider odnawialnych technologii, znów będą na wygranej pozycji. Mało kto poza nimi mógłby zresztą pozwolić sobie na takie fanaberie. Szacowany koszt Masdaru to 22 miliardy dolarów. Pierwszy etapu inwestycji zostanie ukończony w 2015 rok, a zamknięcie całego projektu planowane jest na lata 2020-25.

Zwiastunem tego jak będzie wyglądało ekomiasto jest oddana do użytku pierwsza część kompleksu Masdar Institute of Science and Technology. Działająca pod auspicjami amerykańskiego Massachusetts Institute of Technology placówka, ma za zadanie przyciągnąć do Emiratów najlepszych naukowców i studentów, którzy stworzą ośrodek badań dedykowany zagadnieniom związanym z energią odnawialną. Instytut będzie jednocześnie zapleczem badawczym dla "zielonych" firm, które kuszone specjalną strefą ekonomiczną chętnie przenoszą do Masdaru swoje siedziby. Kompleks naukowy, podobnie jak i projekt całego miasta, powstał w biurze Foster + Partners.

Masdar Institute korzysta wyłącznie z energii odnawianej, głównie produkowanej przez fotowoltaiczne farmy. Baterie słoneczne Instytutu wytwarzają aż o 60% więcej energii niż wynosi faktyczne zapotrzebowanie kompleksu. Reszta przesyłana jest do oddalonego o 17 km Abu Zabi. Projektantom udało się także ograniczyć zużycie wody i prądu o ponad 50% w stosunku do standardów przyjętych w Emiratach. Studenci na zajęcia nie dojadą samochodem - transport kołowy zastąpiono siecią komunikacyjną opartą na prywatnych wagonikach poruszających się w podziemnych tunelach. Dzięki temu Masdar będzie miastem całkowicie wolnym od spalin.

Ultranowoczesne rozwiązania zastosowane w Masdar Institute opakowane są w kostium nie odżegnujący się od miejscowej tradycji. Ażurowa fasada wykonana z betonu wzmacnianego włóknem szklanym, ozdobiona jest wzorami zaczerpniętymi z tradycyjnej islamskiej architektury. Kolor przywodzący na myśl gliniane naczynia, uzyskano poprzez dodanie do betonu lokalnego pisaku.

Cały projekt podporządkowany jest walce z wysokimi temperaturami, poczynając od orientacji poszczególnych budynków, przez kształtowanie elewacji w taki sposób, aby dawały jak najwięcej cienia zarówno znajdującym się w Instytucie pomieszczeniom, jak i uliczkom przebiegającym między budynkami, aż po wprowadzenie dużej ilości zieleni oraz oczek wodnych. Dzięki gęstej zabudowie, wąskie uliczki są zacienione. Przechodniów przed słońcem dodatkowo chronią zadaszenia tworzone z wszechobecnych baterii słonecznych. Dopływ chłodniejszego powietrza zapewnia tradycyjna dla tego regionu wieża wiatru, która poprzez szczeliny w górnej partii "łapie" wiatr i sprowadza go na dół.

Docelowo w Masdar Institute będzie studiowało od 600 do 800 studentów. Do swojej dyspozycji, poza świetnie wyposażonymi laboratoriami, będą mieli wygodne apartamenty, sale konferencyjne, kompleks sportowy czy meczet.