Audytorium w Ravello. Oscar Niemeyer i jego betonowa mandolina

Niewielkie włoskie Ravello zawieszone jest na wysoko, na zboczach wyrastających z morza gór. Miasteczko nie słynie ani z przemysłu, ani z turystyki. Jego towarem eksportowym jest muzyka klasyczna. Poświęcony jej Ravello Festival - jeden z najlepszych festiwali muzyki klasycznej we Włoszech, corocznie ściąga do miasta setki melomanów z całego świata.

W 1880 roku Ravello odwiedził słynny kompozytor Ryszard Wagner. W hołdzie Wagnerowi od 1953 roku każdego lata, zazwyczaj na dolnym tarasie Villi Rufolo (gdzie przebywał kompozytor) odbywają się koncerty.

W lipcu 2000 roku Fondazione Ravello zleciła słynnemu, brazylijskiemu architektowi Oscarowi Niemeyerowi zaprojektowanie sali koncertowej z prawdziwego zdarzenia. Stworzył on nowoczesne, betonowe, zawieszone na skałach ponad 300 metrów nad poziomem morza audytorium.

Bryła gmachu, jej delikatne krzywe, już na pierwszy rzut oka zdradzają autora. Te same linie znajdziemy bowiem w katedrze w Brasilii, Muzeum Sztuki Nowoczesnej w Niterói, czy też Międzynarodowym Centrum Kultury w Avilés. W przypadku audytorium w Ravello modelują one bryłę na kształt morskiej fali, albo, jak chcą niektórzy, pudła rezonansowego mandoliny.

Podobnie jak część budynków Ravello, także i projekt Niemeyera został zlokalizowany na stromej skarpie opadającej do morza. Bryła audytorium została wysunięta i zawieszona w powietrzu, ponad stromizną stroku. Jest to nawiązanie do innego znanego obiektu Ravello - wzniesionej wśród skał willi La Rondinaia. Do sali koncertowej przylega duży taras, na którym miały odbywać się imprezy kulturalne.

Wnętrze audytorium przypomina jaskinię. Jej sklepienie zostało wymodelowane przez owalny kształt bryły, dzięki czemu sala posiada doskonałą akustykę. By nawiązać do symbiozy muzyki i niczym niezakłóconego widoku z ogrodów Villi Rufolo (gdzie odbywają się obecnie koncerty), za orkiestronem architekt umieścił podłużne okno, przypominające oko. Dzięki takiemu rozwiązaniu, słuchacze koncertów mogę jednocześnie delektować się muzyką i widokiem roztaczającym się z wybrzeża Amalfi.

Inwestycja w Ravello wzbudziła ogromne kontrowersje. Obrońcy środowiska sprzeciwiali się budowie tak ogromnego gmachu, na umieszczonym na liście dziedzictwa UNESCO wybrzeżu Amalfi. Ostatecznie sala koncertowa została otwarta 29 stycznia 2010 roku (10 lat po zaprezentowaniu projektu). Inauguracyjny koncert wykonali artyści z Teatro San Carlo z Neapolu.

Zaprojektowany przez Niemeyara obiekt jest bardzo rzadko wykorzystywany. W ciągu roku odbywa się tu zaledwie kilka koncertów. Większość wydarzeń Ravello Festival nadal organizowanych jest w Villo Rufolo. Już w marcu 2012 roku włoska gazeta "La Repubblica" informowała o pogarszającym się stanie technicznym budynku. Odwiedziliśmy audytorium w Ravello kilka dni temu. Faktycznie - odpadający tynk, wilgoć na murach i wszechogarniająca pustka robi przygnębiające wrażenie.

Szkoda tak dobrej architektury.