Pritzker dla Zumthora

"Architektura zależy od dialogu pomiędzy inwencją a odkryciem"

Peter Zumthor

Nagroda Pritzkera przyznawana jest corocznie architektom, którzy mieli swój znaczący wkład w rozwój architektury i otoczenia. Dlaczego akurat tak duże wyróżnienie trafiło do architekta, o którym stosunkowo niewiele się mówi i pisze oraz którego obiekty nie są łatwo rozpoznawalne? Międzynarodowe Jury doceniło bezkompromisowość i zdecydowanie Zumthora. Przede wszystkim jednak zwróciło uwagę na siłę oddziaływania jego budynków i ich ponadczasowość. Jest to poetycka wersja architektury; inspirująca, zagadkowa, symboliczna.

Przewodniczący jury Lord Palumbo podkreślił, iż Zumthor ma rzadką umiejętność tworzenia miejsc, które nie ograniczają się wyłącznie do budynków. Jego architektura bowiem zawsze występuje w ścisłym związku z kontekstem: krajobrazem, lokalną kulturą i historią.

Filozofia twórczości Zumthora została ujęta w napisanej przez niego książce "Thinking Architecture", w której architekt zaznaczył, że jego budynki starają się odpowiedzieć na pytania wypływające z oczywistych faktów. Ponadto każdy budynek zbudowany jest w konkretnym miejscu, dla określonej osoby-społeczności i ma spełniać swoją funkcję. Dlatego też język architektury nie jest kwestią stylu, ale dokładną analizą wielu czynników.

Peter Zumthor urodzony w 1943 w Bazylei jest również laureatem nagrody Premium Imperiale, Miesa van der Rohe oraz Carlsberga. Od 1979 roku prowadzi samodzielną praktykę architektoniczną w Haldenstein w Szwajcarii. Najważniejszymi projektami Zumthora jest Łaźnia w Vals, Kunsthaus w Bregenz, kaplica w Sumvitg. Architekt zaprojektował także wiele domów prywatnych oraz szwajcarski pawilon na Expo w Hanowerze w 2000r.

Warto podkreślić, że w odróżnieniu od wielu największych współczesnych architektów Zumthor akceptuje wyłącznie te zlecenia, którym jest w stanie całkowicie się poświęcić, które może zrozumieć, przeniknąć, zinterpretować. Stąd też trzyma się z dala od światowych trendów, rozgłosu i architektonicznej teatralizacji. Zwykle jego projekty utrzymane są w tendencji minimalistycznej. Oszczędność i skromność są dwoma pojęciami charakteryzującymi zarówno jego osobowość, jak i twórczość. Dlatego, nie podejmuje się projektowania mega-realizacji. Koncentruje się na pojedynczym projekcie, każdym detalu, materiałach i oświetleniu. Światło odgrywa ważną rolę w każdym jego obiekcie. Jest elementem, który tworzy przestrzeń i magię miejsca.