Architektura ekologiczna - co to takiego?

Pierwsze idee dotyczące oszczędzania energii i budowania obiektów "przyjaznych środowisku" były pokłosiem kryzysu paliwowego lat siedemdziesiątych. Zaczęto głośno zastanawiać się nad wykorzystaniem źródeł energii innej niż dotychczas (głównie słonecznej) i optymalizacją projektów dla uzyskania jak najlepszego bilansu energetycznego.

Dziś wiemy, że już samo dobre usytuowanie względem stron świata może o kilkanaście procent zmniejszyć zapotrzebowanie domu na energię; dodatkowe wykorzystanie baterii słonecznych może uniezależnić użytkownika w pewnym stopniu od energii z zewnątrz i wahań jej cen. Bilans energetyczny mogą poprawić także użyte materiały izolacyjne. Aby budynek był w pełni "ekologiczny ",  należy jednak używać jedynie takich materiałów, które nie emitują szkodliwych substancji ani promieniowania.

 Architektura ekologiczna to nie tylko oszczędność energii - ważne jest także takie kształtowanie przestrzeni, aby zbliżyć człowieka do przyrody, np. wkomponowując dom w ogród - i na odwrót. Takim przykładem - w dużej skali - jest Commerzbank Tower we Frankfurcie. Wieżowiec ten za namową niemieckiej Partii Zielonych został zrealizowany przez biuro Normana Fostera w duchu architektury ekologicznej . Zbudowany na podstawie trójkąta wieżowiec mieści w wewnętrznym atrium podniebne ogrody. Do wykonania fasady budynku użyto najnowszych ówcześnie istniejących materiałów, które miały zredukować ilość energii potrzebnej do ocieplania i chłodzenia budynku.

Na koniec warto również wspomnieć o nurcie, który stoi w opozycji do drogiej architektury ekologicznej, czyli low-tech. Zwolennicy idei low-tech wskazują, że sama produkcja nowoczesnych, "ekologicznych" elementów budynku (takich, jakich użyto np. we wspomnianym Commerzbank) często powoduje zanieczyszczenie środowiska o wiele większe niż ewentualne zyski. Krytykują także transport nowoczesnych materiałów, które zazwyczaj produkowane są w jednym miejscu na ziemi, a później eksportowane - a to także powoduje zbędne zużycie energii.

Zdaniem wyznawców low-tech, remedium na problemy ekologiczne jest wykorzystywanie materiałów łatwo dostępnych w sąsiedztwie i nieprzerabianych przemysłowo - a więc wykorzystanie kamienia, gliny, bambusa itp.

Nurt architektury ekologicznej wciąż się rozwija - idea tworzenia tanich w użytkowaniu i zintegrowanych z przyrodą budynków jest pociągająca zarówno dla architektów, jak i dla inwestorów. Warto się temu przyglądać - w końcu spełnienie powyższych postulatów jest w interesie nas wszystkich.