Budynek-ikona: siedziba Fundacji Cartiera w Paryżu

Fundacja Cartiera jest założoną w roku 1984 przez firmę Cartier International instytucją zajmującą się promowaniem współczesnej sztuki awangardowej. Siedzibę fundacji zaprojektował uznany już wtedy francuski architekt Jean Nouvel we współpracy z ówczesnym wspólnikiem Emmanuelem Cattanim. Budynek mieszczący przestrzenie wystawowe, biura oraz garaż podziemny zbudowano w Paryżu przy Bulwarze Raspail w latach 1991-94.

Działka zajmowana przez siedzibę fundacji przy Bulwarze Raspail 261 usytuowana jest pomiędzy parkiem i ulicą na skraju zabudowy kwartałowej. Na działce rośnie stary cedr libański zasadzony przez poetę François'a-René de Chateaubrianda w 1823 roku.

Budynek Fundacji Cartiera odtwarza linię zabudowy bulwaru swoją przysuniętą do chodnika parawanową fasadą ze szklanych tafli. Fasada składa się z dwóch wolnostojących ekranów szklanych o wysokości sąsiedniego budynku, które czynią stary cedr istotną częścią całego założenia. Zyskawszy centralną pozycję Cedr Chateaubrianda akcentuje wejście do obiektu. Właściwa bryła jest odsunięta od linii zabudowy, na której stoją ekrany. Ten zabieg sprawia, że znacznie większa niż pozostałe budynki na tej ulicy bryła, wydaje się pozostawać w zgodzie ze skalą urbanistyczną. Odsunięcie pozwoliło też na zachowanie rosnących wzdłuż chodnika drzew.

Gra architektoniczna polega tu na zacieraniu granic budynku i opóźnianiu natychmiastowego odczytania bryły. Na pierwszy rzut oka szklane tafle ekranów zachowują się jak lustra - nie widać co znajduje się za nimi - odbijają chmury i otoczenie. Przez to ukazuje się widok wnętrza budynku - ogród, biura i przestrzeń wystawowa wraz z zawartością. Dzięki tym przeźroczystościom i odbiciom budynek sprawia wrażenie niematerialnego. Gmach sprowadza się więc do serii nakładających się odbić nieba i drzew.

Parter przeznaczony na wystawy ma 8 m wysokości i jest całkowicie przeszklony. W lecie ogromne szklane ściany parteru mogą być rozsunięte, aby otworzyć przestrzeń wystawową na ogród i sąsiadujący z nim park. Wtedy słupy parteru wizualnie zlewają się z licznymi pniami drzew. Dodatkowa przestrzeń wystawiennicza zajmuje kondygnację -1.

Fasady ze szkła i polerowanego aluminium wychodzą poza granice budynku. Są dłuższe i wyższe niż wymaga tego kubatura. Dłuższe o tyle, by mogły dyskretnie schować liczące osiem metrów wysokości przesuwne ściany. Drzewa pojawiające się z tyłu zacierają granicę między wnętrzem a tym co zewnętrzne. Podobnie działają schody ulokowane przy zachodniej elewacji. Windy hydrauliczne ślizgają się po szklanej fasadzie bez widocznych kabli i zewnętrznego osprzętu.

Ustrój nośny budynku to rama złożona ze słupów i belek stalowych, na których wylano cienkie żelbetowe stropy. Konstrukcję szklanej fasady stanowią profile stalowe i aluminiowe. Wysiłek architektów i konstruktorów skupił się przede wszystkim na zmniejszeniu grubości elementów w celu uzyskania pożądanego efektu przezroczystości i niematerialności. W budynku udało się też skutecznie ukryć wszelkie instalacje i urządzenia mechaniczne.

Na wschodniej i zachodniej fasadzie zainstalowano materiałowe rolety, które mają za zadanie chronić wnętrze obiektu przed nadmiernym nasłonecznieniem i przegrzaniem. Kiedy rolety są spuszczone słychać i widać jak powiewają na wietrze, co wzbogaca na swój sposób sensualność całego obiektu.