Zielona Stolica Europy 2013: tramwaje, rowery i mądra architektura

Podobnie jak Europejska Stolica Kultury istnieje tytuł Zielonej Stolicy Europy. Wyróżnienie to przyznawane jest miastu wprowadzającemu nowatorskie rozwiązania przyjazne dla środowiska. Panel ekspertów ocenia miasta w oparciu o 12 wskaźników środowiskowych, a następnie jury ocenia ich zaangażowanie w realizację bieżących, ambitnych celów na rzecz dalszej poprawy stanu środowiska i zrównoważonego rozwoju, prowadzone przez nie działania komunikacyjne oraz to, w jakim stopniu mogą one stanowić wzorzec do naśladowania i propagować najlepsze praktyki w innych miastach europejskich. Takie wyróżnienie nie tylko stanowi inspirację dla innych miast, lecz również zwiększa popularność i atrakcyjność miasta-laureata, przyciągając do niego turystów, a także nowych mieszkańców i pracowników.

Proces selekcji

Wszystkie kandydujące miasta są oceniane przez grupę niezależnych ekspertów według 12 kryteriów technicznych:

- zmiana klimatu

- transport lokalny

- zielone obszary miejskie i zrównoważone wykorzystanie terenów

- natura i bioróżnorodność

- jakość lokalnego powietrza

- jakość środowiska akustycznego

- produkcja i zarządzanie odpadami

- zużycie wody

- zarządzanie ściekami

- innowacja ekologiczna

- środowiskowa polityka władz lokalnych

- wydajność energetyczna

Dodatkowym kryterium jest długoterminowy wpływ i oddanie sprawie.

Odkąd w 2010 roku ustanowiono nagrodę Zielona Stolica Europy, tytuł ten przyznano pięciu miastom. W pierwszej edycji wygrał Sztokholm, następnie w 2011 - Hamburg i w 2012 - Vitoria-Gasteiz w Hiszpanii. Nantes przekaże tytuł Kopenhadze w następnym roku.W tym roku (2013) Nantes konkurowało z Barceloną, Malmö, Norymbergą i Reykjavikiem.

Nantes leży u zbiegu rzek Loary, Erdre i Sovre, 55 km od francuskiego wybrzeża atlantyckiego. Miasto stanowi serce aglomeracji nantejskiej. Jest szóstym co do wielkości miastem we Francji, liczy ok. 600 000 mieszkańców i zajmuje obszar 534,9 km kw.

Komisarz ds. środowiska Janez Potočnik powiedział:

Gratuluję Nantes otrzymania tytułu „Zielonej Stolicy Europy 2013”, który wiąże się z dużą odpowiedzialnością. Tytuł ten nagradza dokonania w zakresie najlepszych praktyk w dziedzinie ochrony środowiska, w szczególności wkład na poziomie lokalnym w transport i gospodarkę gruntami zgodne z zasadami zrównoważonego rozwoju, tereny zielone w mieście, zużycie wody i zwalczanie zmiany klimatu na świecie.

Jak zdobyć tytuł Zielonej Stolicy Europy? (na przykładzie Nantes)

Już w roku 2004 Time Magazine nazwał Nantes najbardziej zdatnym do życia miastem w Europie ('the most livable city in Europe').

Miasto jest doceniane za realizowane w nim działania proekologiczne jak np. wykorzystanie transportu publicznego, czy duża ilość terenów zielonych. Nantes wyróżniają na przykład:

- każdy mieszkaniec Nantes żyje w odległości maksymalnie 300 metrów od terenów zielonych;

- na każdą osobę przypada w tym mieście 57 m2 terenów zielonych;

- w mieście rośnie 100 000 drzew;

- 15 proc. mieszkańców korzysta codziennie z transportu publicznego;

- Nantes posiada ambitny plan działania na rzecz klimatu, mający na celu zmniejszenie emisji CO2 na mieszkańca o 30 proc. do 2020 r. w porównaniu z poziomem z 2003 r.;

- 60 proc. powierzchni gruntów w Nantes to użytki rolne lub obszary zielone;

- miasto posiada cztery obszary objęte siecią Natura 2000 i 33 obszary przyrodnicze o istotnym znaczeniu ekologicznym, bądź ważne ze względu na obecną tam faunę i florę.

Zrównoważona polityka transportowa

Przez ostatnie 10 lat Nantes rozwija politykę zrównoważonego transportu z naciskiem na transport publiczny i rowerowy. Zmiany w centrum miasta zakładają minimalizację transportu samochodowego na rzecz optymalnych warunków dla ruchu pieszych. Nantes było pierwszym miastem, które przywróciło w 1985 roku (z sukcesem) tramwaje elektryczne. Ten kierunek będzie utrzymywany przez następne lata. Przewidziane są inwestycje w nowe tramwaje, wysokiej jakości autobusy i infrastrukturę rowerową.

Efekty

Ambitna polityka transportowa już skutkuje redukcją zanieczyszczenia powietrza i emisji CO2. Wszystkie wskaźniki zanieczyszczenia powietrza (NO2, PM10 i ozone) są poniżej wartości dopuszczalnych. Emisję CO2 zredukowano do 4.77 ton na mieszkańca.

Promocja ekologii

Nantes zorganizowało również wystawę objazdową zatytułowaną „Aéroflorale II”, która odwiedzi w 2013 r. różne miasta europejskie. Część wystawy stanowi pokaz zatytułowany „Wyprawa roślin”, który pozwoli zaprezentować wkład Nantes w najlepsze praktyki ochrony środowiska oraz będzie promować konkurs na „Zieloną Stolicę Europy” poprzez prezentację doświadczeń i odkryć z dziedziny biologii. Do Brukseli wystawa ta zawita w maju 2013 r.

Nantes opracowało również obszerny kalendarz imprez w celu podzielenia się swoimi doświadczeniami oraz uczczenia swych osiągnięć. Wśród imprez znajduje się również piąte światowe forum w sprawie praw człowieka, organizowane pod hasłem „Zrównoważony rozwój a prawa człowieka: wspólna walka?” (maj 2013 r.), organizowana po raz dziesiąty konferencja „Ecocity” (wrzesień 2013 r.) oraz trzecie światowe spotkanie miast sygnatariuszy paktu z Mexico City w ramach ruchu „Ecocity Builders”.