Polskie projekty wyróżnione w konkursie 20+10+X

Czym jest 20+10+X?

Nagroda 20+10+X należy do najciekawszych konkursów świata architektury.  Jest to nie tylko pierwsze wyróżnienie przyznawane przez architektoniczny serwis internetowy, ale także nagroda, której jury stanowią wszyscy zarejestrowani użytkownicy strony World Architecture Community (ponad 3,500 osób). Społeczność ta podzielona jest z kolei na członków honorowych (są nimi m.in. Arata Isozaki, Massimiliano Fuksas, Zvi Hecker) i na członków zwyczajnych rekrutujących się z architektów (m.in. Norman Foster, Zaha Hadid i in. "stararchitekci"), budowlańców, dziennikarzy, studentów i wszystkich innych sympatyków dobrej architektury. Razem mają oni wpływ na to, który ze zgłoszonych projektów zdobędzie główną nagrodę.

Konkurs 20+10+X odbywa się cyklicznie. W każdym z cykli spośród zgłoszonych prac (zrealizowanych lub koncepcyjnych) nagradzanych jest 20 projektów wybranych przez członków honorowych, 10 projektów wskazanych przez wszystkich zarejestrowanych użytkowników, a także X projektów, które są wzbudzają wśród członków społeczności najwięcej kontrowersji. Dodatkowo, podczas rozstrzygnięcia każdego z cykli wyróżniane są także te projekty, które zostały wysoko ocenione przez członków honorowych lecz ostatecznie nie zakwalifikowały się do nagrody.

Kilka dni temu ogłoszone zostały wyniki 2 cyklu konkursu 20+10+X. Wśród 72 nagrodzonych prac firmowanych przez m.in. takie marki jak Norman Foster, Odile Decq lub Legoretta, znalazły się także dwa polskie projekty.

Pierwszy z nich to koncepcja Dom na wodzie autorstwa Jędrzeja Lewandowskiego i Łukasza Skirzyńskiego z Formo Design. Projekt młodych polskich architektów został nagrodzony w kategorii +10, w której wybór jest dokonywany przez wszystkich członków społeczności World Architecture Community.

Drugi polski projekt został z kolei wysoko oceniony przez członków honorowych. Jest to Technoport autorstwa Marka Kubaczki, Jowity Kubaczki i Janusza Wróbla, będący podobnie jak Dom na wodzie projektem konceptualnym.

Dom na wodzie

Dom na wodzie zaprojektowany został na północno-zachodnim brzegu wyspy Zante, będącej częścią archipelagu Wysp Jońskich na Morzu Jońskim. Wyspa znana jest szerzej w turystyce dzięki położonemu w jej wschodniej części miastu portowemu Zakynthos. Dokładna lokalizacja obiektu znajduje się w bliskim sąsiedztwie plaży Navagio.

Budynek przeznaczony jest dla jednej czteroosobowej rodziny i pełni funkcje domu do wynajęcia. Dostęp do niego jest możliwy jedynie drogą morską. Prócz jego położenia, charakterystyczną cechą Domu na wodzie jest jego przestrzeń, którą można obserwować również z zewnątrz.

Konstrukcja jest połączeniem technologii żelbetowej i stalowej. Do trzonu budynku, wykonanego z żelbetu, przymocowane zostały stalowej dźwigary, w których znajdują się wszystkie pomieszczenia mieszkalne. Całość zespolona jest ze stanowiącą przeciwwagę z żelbetową płytą połączoną z dnem przy pomocy pali.

Ze względu na lokalizację Domu na wodzie przewidziano zastosowanie systemu kolektorów słonecznych znajdujących się na jego dachu w celu dostarczenia energii elektrycznej. Dodatkowo budynek wyposażono w awaryjne zasilanie agregatami prądotwórczymi. Woda pitna uzyskiwana jest bezpośrednio z wody morskiej, odsalanej przy użyciu desalinatora. Projekt przewiduje także możliwość jej magazynowania w specjalnych zbiornikach. Ścieki odprowadzane są do zbiornika umieszczonego pod keją, między ścianami konstrukcyjnymi trzonu budynku. System grzewczy stanowi, prócz wspomnianych kolektorów słonecznych, także i gruntowy wymiennik cieplny. Wentylację wnętrzu zapewniają rozmieszczone w obrębie budynku rekuperatory.

Technoport

Projekt autorstwa Marka Kubaczki, Jowity Kubaczki i Janusza Wróbla. jest projektem koncepcyjnym, który zdobył II nagrodę w konkursie na Inkubator Warszawskiego Parku Technologicznego, rozpisanego w 2006 roku. Projekt zwraca szczególną uwagę na kontekst lokalizacji, w której miał powstać. Bierze on pod uwagę zarówno element technologiczny jakim jest trasa szybkiego ruchu, rozcinająca Siekierki na dwa odrębne obszary: północny i południowy, jak również elementy naturalne (zieleń wysoka i niska) i topograficzne (pofałdowania terenu spowodowane lokalizacją w starorzeczu Wisy i piętrzącym się tu i ówdzie pozostałościami wałów Twierdzy Warszawa).

Niska bryła budynku skryta pod warstwą gleby porośniętej niską roślinnością, umiejętnie komponuje obiekt z zastanym otoczeniem, a także tworzy swoisty ekran akustyczny chroniący przestrzeń Inkubatora przez hałasem sąsiadującej Trasy Siekierkowskiej.

Budynek posiada trzy kondygnacje - 1 podziemną i 2 naziemne. Całkowita powierzchnia obiektu to 7014 m2, z czego powierzchnię użytkową stanowi 3 380,9 m2. Do dyspozycji użytkowników Inkubatora przewidziano 13 podziemnych i 100 naziemnych miejsc parkingowych.

Na zakończenie należy dodać, że wyróżnienia 2 cyklu nagrody10+10+X nie są pierwszymi, które przypadają polskim architektom. W 1 cyklu uhonorowane zostały projekty Origami House Przemka Olczyka z Mobius Architekci, a także Krakowskiego Centrum Kongresowego będącego wynikiem współpracy projektantów z Ingarden&Ewy Architekci i Arata Isozaki & Associates.